Αιμιλία Τσαγκαράτου | Παναγιώτης Ξοπλίδης
Ώρα νεολαίας
Το αντιπολεμικό φοιτητικό κίνημα έχει τεράστια παράδοση στις ΗΠΑ, καθώς στις 4 Μάη συμπληρώνονται 54 χρόνια από την εν ψυχρώ δολοφονία τεσσάρων φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Κεντ του Οχάιο από την Εθνική Φρουρά. Εκείνη η σφαγή έφερε ακόμα μεγαλύτερη έκρηξη στο κίνημα, δημιουργώντας τις συνθήκες για την πτώση του προέδρου Νίξον.
Σήμερα, το πολιτικό περιεχόμενο της φοιτητικής «άνοιξης» στοχεύει στα «ιερά και όσια» του σύγχρονου καπιταλισμού. Ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις της προέδρου των φοιτητών του Κολούμπια, Τέτζι Βιτζαγιακουμάρ, στους New York Times: «Οι τελειόφοιτοι σαν και μένα ξεκινούσαμε το δημοτικό στο κίνημα του Occupy Wall Street, μπαίναμε στο γυμνάσιο στη διάρκεια των διαδηλώσεων για τον έλεγχο των όπλων και ήμασταν στο λύκειο στο κίνημα Black Lives Matter. Η γενιά μου ξεκίνησε το δημοτικό στην εποχή της οικονομικής κρίσης, το γυμνάσιο στην εποχή της προεδρίας του Τραμπ και μπήκε στο πανεπιστήμιο στην εποχή της πανδημίας. Ποτέ δεν ζήσαμε σε κανονικούς καιρούς…».
Μέσα σε λίγες φράσεις αποτυπώνονται οι λόγοι που η νεολαία, όχι μόνο στην Αμερική αλλά και σε όλο τον κόσμο, μπορεί να γίνει το εύφλεκτο υλικό για εξεγέρσεις. Η νεολαία που εξεγείρεται ενάντια στον σύγχρονο κοινοβουλευτικό ολοκληρωτισμό ο οποίος έχει αγκαλιάσει πλήρως το Ισραήλ, ως πρότυπο μιλιταρισμού, εθνικισμού και θεσμικής οργάνωσης μιας «δυτικής» κοινωνίας σε ρατσιστική βάση. Είναι μια εικόνα από το μέλλον, καθώς η καπιταλιστική κρίση οδηγεί στον ολοκληρωτικό πόλεμο με τη μορφή γενοκτονιών όπως στη Γάζα και σφαγείων όπως στην Ουκρανία. Είναι μια εξέγερση ενάντια στην μετατροπή της παιδείας και της επιστήμης σε πεδίο κερδοφορίας της πολεμικής βιομηχανίας. Είναι η αντίσταση σε ένα καθεστώς ολοκληρωτισμού, όπου τα αστικά επιτελεία με τη μορφή της «εκστρατείας ενάντια στον αντισημιτισμό» επιχειρούν να καταπνίξουν όχι μόνο το κίνημα αλληλεγγύης στον παλαιστινιακό λαό, αλλά και κάθε φωνή διαμαρτυρίας και οργάνωση αγώνων.
Καταλήψεις πανεπιστημιακών χώρων, αποχές, μπλοκαρίσματα, διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης από τις ΗΠΑ ως την Αυστραλία. Ένα παγκόσμιο αντιπολεμικό φοιτητικό κίνημα που μάχεται για την ειρήνη και το δίκιο! #antireport #Παλαιστινη #φοιτητες #πανεπιστημια #Israel #Sorbonne pic.twitter.com/eXL8Y13sRT
— Μένουμε Ενεργοί – Ενημέρωση, Αγώνας, Αλληλεγγύη (@menoume_energoi) April 30, 2024
Άγρια καταστολή στο Κολούμπια, όπου εισέβαλε η αστυνομία κατά των καταληψιών φοιτητών, μετά τα απειλητικά τελεσίγραφα της προέδρου του ιδρύματος. Σκηνές βίας και σε άλλα πανεπιστήμια, που παραπέμπουν στη γνωστή ταινία «Φράουλες και Αίμα».
Το βράδυ της Τρίτης 30 Απρίλη, η αστυνομία της Νέας Υόρκης, μετά από εντολή του Πανεπιστήμιου Κολούμπια, εκκένωσε με βίαιο τρόπο το κτίριο που είχαν καταλάβει οι φοιτητές. Πλήθος πάνοπλων αστυνομικών εισέβαλε στις εγκαταστάσεις όπου ψέκασαν, χτύπησαν και συνέλαβαν πάνω από εκατό διαδηλωτές. Είχε προηγηθεί η διαδικασία αποβολής δεκάδων φοιτητών, μετά τη λήξη του τελεσιγράφου το οποίο είχε επιδοθεί σε όσους είχαν κατασκηνώσει στο πανεπιστήμιο. Σύμφωνα με την εντολή που έδωσε η διοίκηση του Κολούμπια, όσοι δεν αποχωρούσαν υπογράφοντας δήλωση «πίστης» στις πολιτικές και στις αρχές του ιδρύματος μέχρι τον Ιούνιο του 2025 ή μέχρι την ημέρα που θα πάρουν το πτυχίο τους, θα τους απαγορευόταν η είσοδος σε αυτό, η παρακολούθηση των μαθημάτων και η αποφοίτηση (για τους τελειόφοιτους).
Νωρίτερα, η πρόεδρος του Κολούμπια, Νεμάκ Σάφικ, δήλωνε ότι το ίδρυμα δεν θα απέσυρε τις επενδύσεις του από το Ισραήλ, αντιπροτείνοντας να προσφέρει χρήματα για την υγεία και την εκπαίδευση στη Γάζα και να υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια στις επενδύσεις. Οι φοιτητές,όμως, δεν υποχώρησαν. Μετά την ανακοίνωση των αποβολών εισήλθαν στο Χάμιλτον Χολ, το ίδιο κτίριο που είχε καταληφθεί στη διάρκεια των διαδηλώσεων ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ το 1968, και το ονόμασαν Χιντ Χολ, προς τιμή της Χιντ Ρατζάμπ, μιας 6χρονης Παλαιστίνιας που σκοτώθηκε τον Φεβρουάριο στη Γάζα ενώ ήταν σε αυτοκίνητο στο οποίο επιτέθηκαν Ισραηλινοί στρατιώτες.
Παράλληλα, συλλήψεις έγιναν το βράδυ της Τρίτης και στο Σίτι Κόλετζ της Νέας Υόρκης. Αποβολές φοιτητών έχουμε και στο πανεπιστήμιο Koρνέλ ενώ ογδόντα συλλήψεις έγιναν τη Δευτέρα στο πανεπιστήμιο του Όστιν στο Τέξας, όταν η αστυνομία επιτέθηκε στους φοιτητές με σπρέι πιπεριού και άλλες ογδόντα στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια. Στο Πολιτειακό Πολυτεχνείο της Καλιφόρνια – Xούμπολτ έγιναν 35 συλλήψεις φοιτητών, με την αστυνομία να κάνει λόγο για «αποκατάσταση της τάξης».
Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, τα πανεπιστήμια στις ΗΠΑ στα οποία έχουν στηθεί σκηνές και γίνονται διαδηλώσεις ενάντια στη γενοκτονία στη Γάζα και με βασικό αίτημα την απόσυρση των επενδύσεών τους από ό,τι έχει σχέση με το Ισραήλ, ανέρχονται στα 89. Το σύνολο των συλλήψεων έχει ξεπεράσει τις 1.000. Οι συλλήψεις αφορούν και σε μέλη του διδακτικού προσωπικού που υπερασπίζονται τους φοιτητές τους στο πανεπιστήμιο Έμορι στη Τζόρτζια, μεταξύ τους o Εμίλ Κιμ, καθηγητής Αγγλικών και σπουδών γηγενών πληθυσμών, και η Νοέλ Μακάφι, πρόεδρος του τμήματος Φιλοσοφίας, η σύλληψη της οποίας έκανε το γύρο του διαδικτύου. Η συμπαράσταση του διδακτικού προσωπικού εκφράζεται με πολλούς τρόπους. Μετά τις μαζικές συλλήψεις των φοιτητών στο Κολούμπια, πολλά μέλη του διδακτικού προσωπικού και των εργαζομένων οργάνωσαν κινητοποίηση απαιτώντας «μια άμεση συγγνώμη και αμνηστία» για τους φοιτητές που διώχθηκαν. Στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον στο Νιου Τζέρσι, το διδακτικό προσωπικό, σε γράμμα που έδωσε στη δημοσιότητα, δηλώνει: «Επιβεβαιώνουμε την αλληλεγγύη μας και τη στήριξή μας στους φοιτητές του Κολούμπια που απαιτούν να αποσύρει τις επενδύσεις του από τη γενοκτονία του Ισραήλ στη Γάζα και την συνεχιζόμενη κατοχή της Δυτικής Όχθης, της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και άλλης παλαιστινιακής γης».
The Land of the Free? 🇺🇸
Police attacking peaceful protesters at #UCLA
This isn’t democracy. It’s Israel i dictatorship.pic.twitter.com/lKJAslAb4S— Aisha 🇵🇸 (@aisha_c10) May 3, 2024
Το σύνθημα «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» ακούγεται ολοένα πιο δυνατά
Την ίδια στιγμή, σοβαρές κινητοποιήσεις εκδηλώνονται και σε άλλες χώρες. Στη Γαλλία, στο Ινστιτούτο Πολιτικών Σπουδών (Sciences Po) στο Παρίσι, οι φοιτητές έστησαν σκηνές στα πρότυπα των ΗΠΑ και με τα ίδια αιτήματα. Στη Σορβόννη η απόπειρα των φοιτητών τη Δευτέρα να στήσουν σκηνές καταπνίγηκε κυριολεκτικά εν τη γενέσει της, με την αστυνομία να διαλύει την κατασκήνωση, να αρπάζει και να σέρνει στο έδαφος φοιτητές. Στον Καναδά, επίσης, στήθηκαν κατασκηνώσεις στα πανεπιστήμια Μακ Γκιλ και Κονκόρντια στο Μόντρεαλ, με την αστυνομία να είναι σε απόσταση αναπνοής χωρίς, μέχρι στιγμής, να επεμβαίνει. Το ίδιο και στην Αυστραλία, στα πανεπιστήμια της Μελβούρνης και του Σίδνεϊ, αλλά και στο Πανεπιστήμιο της Βαλένθια στην Ισπανία.
Παρόμοιες δράσεις ξεκίνησαν την προηγούμενη εβδομάδα σε πανεπιστήμια στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως σε αυτά του Γουόργουικ και στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου (UCL). Ένα μεγάλο μέρος της ερευνητικής δραστηριότητας του εν λόγω ιδρύματος, άλλωστε, χρηματοδοτείται από εταιρείες όπως η Moog και η Rolls Royce, οι οποίες πουλούν oπλικά συστήματα στο Ισραήλ, τοποθετώντας το στην κορυφή των βρετανικών πανεπιστήμιων με τέτοιες διασυνδέσεις. Σύμφωνα με έρευνα της Καμπάνιας για την Αλληλεγγύη στην Παλαιστίνη, τα βρετανικά πανεπιστήμια επενδύουν συνολικά 420 εκατομμύρια λίρες σε εταιρείες που είναι συνδεδεμένες με τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ, μεταξύ τους και εκείνα της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ.
Όσο για την Ελλάδα, η πρωτοφανής αστυνομική επιδρομή σε σπίτι φοιτήτριας στο Ρέθυμνο με την «κατηγορία» της συμμετοχής της σε γράψιμο συνθημάτων υπέρ της Παλαιστίνης στην πόλη, είναι ενδεικτική του φόβου ότι αυτό το κίνημα μπορεί να εξαπλωθεί και στα ημέτερα πανεπιστήμια, όπου η διασύνδεση ΑΕΙ-στρατού-ΝΑΤΟ είναι ήδη στενή. Στο ΑΠΘ υπάρχουν ερευνητικά προγράμματα του ΝΑΤΟ με πρακτικές ασκήσεις φοιτητών σε δομές του και κοινές εκδηλώσεις με πρώην πράκτορες της ΚΥΠ και εμπόρους όπλων! Το πιο γνωστό πρότζεκτ είναι η δημιουργία του UAV (μη επανδρωμένου αεροσκάφους) RX-3 στα πλαίσια του προγράμματος «Αρχύτας». Με την σφραγίδα προγραμμάτων «έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης» της ΕΕ, ελληνικά πανεπιστήμια έχουν αναπτύξει άμεσες διμερείς σχέσεις και με ιδρύματα του Ισραήλ, τα οποία συνεργάζονται με την πολεμική βιομηχανία και τον στρατό. Ενίσχυση της συνεργασίας πανεπιστημίων με τον ισραηλινό στρατό θα φέρει η δημιουργία του ThessINTEC (Τεχνολογικό Πάρκο 4ης γενιάς στη Θεσσαλονίκη), το οποίο χρηματοδοτείται με 200 εκατ. ευρώ από ισραηλινά funds. Το ThessINTEC έχει ήδη υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με το Τεχνολογικό Πάρκο Gav-Yam Negev που συμμετείχε και στην δημιουργία εφαρμογών παρακολούθησης όπως το Pegasus και το Predator. Το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας θα μπουν μέσω αυτού στην υπηρεσία των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, όπως συμβαίνει με το Κολούμπια.
Μπάιντεν και Τραμπ συνυπογράφουν την επιστροφή του μακαρθισμού\
Η βασική μέθοδος καταστολής του κινήματος στα αμερικανικά πανεπιστήμια, εκτός της αστυνομικής βίας, είναι ο στιγματισμός του ως «αντισημιτικό», με σύγχρονες μορφές μακαρθισμού. Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι, από κοινού στη Βουλή των Αντιπροσώπων, κατέθεσαν πρόταση νόμου για την δημιουργία «συστήματος παρακολούθησης του αντισημιτισμού» στα πανεπιστήμια που έχουν ομοσπονδιακή χρηματοδότηση. Σύμφωνα με το νόμο αυτό, ο υπουργός Παιδείας θα θέτει τους όρους της «παρακολούθησης» και σε περίπτωση που το πανεπιστήμιο αρνείται να το δεχθεί, θα διακόπτεται κάθε ομοσπονδιακή χρηματοδότηση προς αυτό. Στη Βρετανία, επίσης, υπάρχει εδώ και χρόνια το πρόγραμμα Prevent, στο όνομα της «καταπολέμησης της τρομοκρατίας», το οποίο το τελευταίο διάστημα στοχοποιεί όσους δηλώνουν υπέρ της Παλαιστίνης σε σχολεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα, δημιουργώντας ένα δίκτυο που καταδίδει και τρομοκρατεί κυρίως τη νεολαία μουσουλμανικής καταγωγής. Η συνηθέστερη κατηγορία είναι το γνωστό σύνθημα για ελεύθερη Παλαιστίνη «από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα», με τον ισχυρισμό πως ισοδυναμεί με κάλεσμα για εθνοκάθαρση των Εβραίων. Ωστόσο, ακόμα κι ένα σημαντικό τμήμα της εβραϊκής Διασποράς αποδέχεται ότι το σύνθημα αυτό αφορά την οικοδόμηση ενός ενιαίου, πολυεθνικού, ανεξίθρησκου κράτους, που θα περιλαμβάνει όλη την ιστορική Παλαιστίνη.
Ο νέος μακαρθισμός συναντά και τον ακροδεξιό ανορθολογισμό. Κατά τη διάρκεια ειδικής συνεδρίασης της Βουλής των Αντιπροσώπων, όπου ζητήθηκε και η απαγόρευση της οργάνωσης «Εβραϊκή Φωνή για την Ειρήνη» με την κατηγορία του αντισημιτισμού (!), ένας Ρεπουμπλικάνος βουλευτής ρώτησε την πρόεδρο του Κολούμπια: «Θέλετε το πανεπιστήμιο να είναι καταραμένο από τον Θεό;» Στη συνέχεια δε, αμφότεροι συμφώνησαν ότι η Χαμάς είναι φανατική θρησκευτική οργάνωση που πρέπει να εξαλειφθεί…
Ο μακαρθικός «αντισημιτισμός» γίνεται εργαλείο ακόμα και για τις γεωπολιτικές επιδιώξεις του αμερικανικού κεφαλαίου. Στο στόχαστρο βουλευτών, αλλά και διαδηλωτών που συμμετέχουν σε συγκεντρώσεις υποστήριξης του Ισραήλ, βρίσκεται το TikTok, με ισχυρισμούς ότι η δημοφιλής εφαρμογή ωθεί τους νέους να υποστηρίξουν τους Παλαιστίνιους και να οργανώσουν κινητοποιήσεις όπως οι καταλήψεις στα πανεπιστήμια. Η απαγόρευση του TikTok ή ο εξαναγκασμός της Κίνας να το πουλήσει είναι ένας από τους βασικούς στόχους του πολιτικού κατεστημένου στις ΗΠΑ.
Τα δημόσια προβαλλόμενα στοιχεία χρηστών της εφαρμογήςστη χώρα, νέων στη συντριπτική τους πλειοψηφία, υποδηλώνουν την εκρηκτική άνοδο της συμπάθειας για την παλαιστινιακή υπόθεση σε αυτές τις ηλικίες. Στον πρώτο μήνα μετά την 7η Οκτώβρη καταγράφηκε ότι το hashtag #freepalestine είχε 946 εκατομμύρια προβολές στις ΗΠΑ αναδεικνύοντας μια δυναμική τάση πολύ πριν ξεκινήσουν οι διαδηλώσεις της φοιτητικής νεολαίας.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (3.5.24)