Αντώνης Δραγανίγος
Τα περιβόητα «κονδύλια της ΕΕ» αντιπροσωπεύουν ένα ελάχιστο ποσό του προϋπολογισμού. Πληρώνονται βαριά από τον λαό, μέσω αυτών επιβάλλονται αντιλαϊκοί νόμοι και καθορίζονται οι κοινωνικές προτεραιότητες, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία καταλήγει στα χέρια της άρχουσας τάξης
Το ΕΣΠΑ (Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης) και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελούν τα δύο βασικά χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ. Αλλά πόσα χρήματα «παίρνουμε» τελικά από την ΕΕ και με ποιους όρους; Πού πηγαίνουν τα χρήματα αυτά; Τι δίνει ο λαός για να τα «πάρει η χώρα»; Και ποιος τελικά τα παίρνει;
Η πραγματικότητα είναι πως ο λαός πληρώνει ένα βαρύ πολύπλευρο φόρο στην ΕΕ, για να γυρίσουν πίσω πολύ λιγότερα και να πάνε στις τσέπες ελάχιστων τραπεζιτών, βιομήχανων, καπιταλιστών, σε συγκεκριμένους τομείς και με τους όρους που τους συμφέρει. Αυτός είναι ο περιβόητος «μηχανισμός των κονδυλίων της ΕΕ».
Αν πάρουμε για παράδειγμα ένα πρόσφατο έτος, το 2022 (που έχουν ολοκληρωθεί τα στοιχεία για το Ταμείο Ανάκαμψης), τότε το συνολικό πάρε-δώσε μεταξύ Ελλάδας και ΕΕ, σύμφωνα με το κείμενο του κρατικού προϋπολογισμού (σελ. 164) είναι: Από λήψεις από την ΕΕ 5,381 δισ. ευρώ, αποδόσεις στην ΕΕ 2,7 δισ. ευρώ, άρα συνολικό όφελος 2,681 δισ. ευρώ.
Για να έχουμε μια συγκριτική «τάξη μεγέθους», το ίδιος έτος εισπράχτηκαν 65,196 δισ. ευρώ με τη μορφή φόρων, από τους οποίους ο λαός έδωσε, μόνο από την άμεση και έμμεση φορολογία, 46,074 δισ. ευρώ. Δηλαδή, οι εισροές από την ΕΕ, αυτός ο δήθεν «πακτωλός» των χρημάτων, αποτελούν μόλις το 4% των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού και μόλις το 5% της βαριάς άμεσης και έμμεσης φορολογίας που η εργατική τάξη και ο λαός πληρώνει στο αστικό κράτος. Αν συνυπολογίσουμε δε την πλήρη φορολογική ασυλία των μεγάλων επιχειρήσεων, καταλαβαίνει κανείς πόσο ψεύτικο είναι το επιχείρημα ότι «δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς τα κονδύλια της ΕΕ».
Όμως, οι προϋπολογισμοί δεν λένε όλη την αλήθεια. Στα ποσά που συνεισφέρει η Ελλάδα στην ΕΕ, πρέπει να προστεθούν τα δισεκατομμύρια για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους που πηγαίνουν κατευθείαν στις τσέπες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, οι δαπάνες για τόκους που αφορούν το δημόσιο χρέος για το 2024 προβλέπεται να ανέλθουν στα 8,65 δισ. ευρώ, ήτοι θα είναι μεγαλύτερες κατά 1,65 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2023 λόγω αύξησης των επιτοκίων. Αυτό είναι το ετήσιο κόστος για τη διάσωση των ευρωπαίων τραπεζιτών από τον ελληνικό λαό!
«Από εκεί παίρνουμε λεφτά. Τι θα κάναμε χωρίς τα ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης;»
Αν, λοιπόν, θέλουμε να «κάνουμε τον λογαριασμό», τότε ο λαός πληρώνει στους ληστές των Βρυξελλών «φόρο» περίπου 6 δισ. ευρώ τον χρόνο. Είναι το τίμημα για τις διεθνείς συμμαχίες της άρχουσας τάξης, για να αναβαθμίζει τον οικονομικό και γεωπολιτικό της ρόλο στο εξωτερικό και κυρίως για να διαθέτει έναν μηχανισμό επιβολής στο εσωτερικό απέναντι στην εργατική τάξη και τον λαό!
Τα «ευρωπαϊκά κονδύλια» γίνονται το «όχημα» για να επιβληθούν η μόνιμη λιτότητα, το ξεπούλημα της δημόσιας υγείας και παιδεία, η πορεία προς τον πόλεμο. Συνδέονται άμεσα και συγκεκριμένα με όλο το αντεργατικό μνημονιακό πλαίσιο, τόσο στις γενικές του απαιτήσεις όσο και συγκεκριμένα σε κάθε ένα από τα προγράμματα. Ο όρος για την εκταμίευσή τους είναι η άτεγκτη εφαρμογή τους. Έτσι, για παράδειγμα, προϋπόθεση για την «εκταμίευση» των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης είναι η εφαρμογή όλου του «θεσμικού πλαισίου» της επιτήρησης και της επιτροπείας που οικοδομήθηκε στην μαύρη περίοδο των μνημονιακών χρόνων (των κανονισμών 1176/2011 και 472/2013, όπως προβλέπεται στο άρθρο 10 του Κανονισμού 241 του ΤΑΑ).
Ακόμα και μέσα στην ίδια την περιγραφή των προγραμμάτων φαίνεται ότι αυτά συνοδεύονται με ιδιωτικοποιήσεις και υποχρεωτικές Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Για παράδειγμα, στον Άξονα 1.4 για το περιβάλλον προβλέπονται 200 εκατ. ευρώ για «Μεγάλες επενδύσεις σε αρδευτικά δίκτυα και συστήματα (κατασκευή και εκσυγχρονισμός φραγμάτων, αρδευτικών δικτύων, δεξαμενών κ.α.) σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα (ΣΔΙΤ)» ή ακόμα «Κατασκευή και εκσυγχρονισμός των υποδομών υδροδότησης και διαχείρισης πόσιμου νερού όπου περιλαμβάνονται εγκαταστάσεις αφαλάτωσης με συνεργασία δημόσιου ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ)».
Χρειάζονται, άραγε, πολλά περισσότερα για να αποδειχθεί η ουσία αυτών των προγραμμάτων; |
Ταξική ιεράρχηση και κατανομή πόρων
Η ιεράρχηση στην κατανομή των πόρων είναι χαρακτηριστική για τις πραγματικές προτεραιότητες ΕΕ και κυβερνήσεων. Έτσι, από τους πόρους του «Ταμείου Ανάκαμψης» στον Άξονα «Ενίσχυση της προσβασιμότητας, της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας του συστήματος υγείας (3.3), προβλέπονται 1,536 δισ. ευρώ ή περίπου 5% του προγράμματος. Αντιθέτως, για τις ιδιωτικές επενδύσεις προβλέπεται τριπλάσιο ποσό (4,821 δισ. ευρώ ή 15%).
Η κατανομή των κονδυλίων, ιδιαίτερα του «Ταμείου Ανάκαμψης», είναι προσανατολισμένη σε τεράστιο βαθμό στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις: Το 85,9% του συνολικού ποσού των δανείων αφορά δανειοδοτήσεις μεγαλύτερες των 10 εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 63 δάνεια τα οποία έχουν λάβει μόλις 36 εταιρείες-όμιλοι! Μόλις το 0,4% αφορά δάνεια μικρότερα του ενός εκατ. ευρώ και αντιστοιχεί σε 20 δάνεια τα οποία έχουν λάβει μόλις 20 εταιρείες.
Το ΤΑΑ φτιάχτηκε και είναι για πολύ λίγους!
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (26.4.24)