Μαριάννα Τζιαντζή
Ο νους μου τρέχει και στις γυναίκες που δεν γιορτάζουν, με τις οποίες διασταυρωνόμαστε καθημερινά χωρίς ποτέ να μάθουμε το όνομά τους ή την πατρίδα τους. Η Ημέρα της Γυναίκας δεν φτάνει παντού. Η πραγματικότητα ξεσχίζει το στομφώδες περιτύλιγμα και τους δεκάρικους λόγους.
Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, 8 του Μάρτη, και ο νους μου τρέχει στις γυναίκες που δεν γιορτάζουν, που δεν δέχονται ευχές, λουλούδια κι επισκέψεις. Στις γυναίκες που κάποτε θαυμάσαμε, αλλά και στις γυναίκες που θαυμάζουμε σήμερα. Στη Μάγδα Φύσσα που τιμά τη μνήμη του γιου της Παύλου υψώνοντας, χρόνια τώρα, ανάστημα στον φασισμό, όπως και στη μητέρα της Μάρθης, τη Μαρία Καρυστιανού, που συνέβαλε καθοριστικά στο να μην ξεχαστεί το έγκλημα των Τεμπών και να παραμείνει ζωντανό το αίτημα για δικαιοσύνη, που με το πάθος και τον ορθό λόγο της δεν συγκίνησε απλώς αλλά κινητοποίησε μια ολόκληρη χώρα. Χάρη στη μαχητικότητα της κυρίας Καρυστιανού και των άλλων συγγενών των πεσόντων στα Τέμπη, η συλλογική μνήμη δεν μπαζώθηκε.
Ο νους μου τρέχει και στις γυναίκες που δεν γιορτάζουν, με τις οποίες διασταυρωνόμαστε καθημερινά χωρίς ποτέ να μάθουμε το όνομά τους ή την πατρίδα τους. Στις κοπέλες ή και τις μεσόκοπες κυρίες που εργάζονται στα σούπερ μάρκετ, που εξοντωμένες από την κούραση μπροστά στις ταμειακές μηχανές μάς εύχονται «καλή συνέχεια» ή που διπλωμένες στα δυο γεμίζουν τα κάτω ράφια. Στις «μπαρίστες» που με ταχύτητα ετοιμάζουν τους εσπρέσο ή τους καπουτσίνους μας και μας ρωτούν αν θέλουμε κανέλα ή σοκολάτα, στις πωλήτριες στους φούρνους-αλυσίδες που δασκαλεμένες χαμογελούν και μας ρωτούν αν θα πάρουμε «και κάτι άλλο». Στις πρωινές κυρίες με τα εξαπτέρυγα, δηλαδή τις σκούπες και τις σφουγγαρίστρες, που βγαίνουν δυο-τρεις μαζί από το βανάκι που τις μεταφέρει και καθαρίζουν τους κοινόχρηστους χώρους των πολυκατοικιών. Στις εργαζόμενες στις υπηρεσίες καθαριότητας των Δήμων, που με τα χρωματιστά γιλέκα τους σέρνουν το καρότσι με τα σύνεργά τους και σκουπίζουν τα πεζοδρόμια, απομακρύνουν τα ξερά πεσμένα φύλλα, ακόμα και όταν φυσάει και σε λίγα λεπτά ένα νέο στρώμα από ξερά φύλλα θα προστεθεί στο έδαφος. Δεν θα είναι εργαζόμενες για πολύ, σε λίγους μήνες η σύμβασή τους λήγει και ξανά εκείνες θα μπουν στην περιπέτεια της αναζήτησης μιας άλλης δουλειάς, κάτι δύσκολο αν έχουν κάπως περάσει τα χρόνια. Μερικές φορές, κάποιες κυρίες αφήνουν για λίγο τη σκούπα και το φαράσι, ξεκλέβουν λίγο χρόνο και μιλούν στο κινητό με το παιδί τους, του λένε πώς να ζεστάνει το φαγητό ή το ρωτούν αν έγραψε καλά στο διαγώνισμα.
Οι πιο αόρατες μεταξύ των αοράτων είναι οι γυναίκες που ενοικιάζουν το σώμα τους για να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί που ποτέ δεν θα το αγκαλιάσουν
Γυναίκες υπαρκτές αλλά αόρατες. Όμως οι πιο αόρατες μεταξύ των αοράτων είναι οι γυναίκες που ενοικιάζουν το σώμα τους για να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί που ποτέ δεν θα το αγκαλιάσουν, είναι οι παρένθετες μητέρες ή οι παρένθετες εγκυμονούσες. Αυτές οι εργαζόμενες με σύμβαση ορισμένου χρόνου έχουν αναγνωρισμένα δικαιώματα εννεάμηνης διάρκειας: χρηματική αποζημίωση, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τακτικές εξετάσεις, υγιεινή διατροφή αλλά και αυστηρό έλεγχο και επιτήρηση. Πρέπει να είναι βουβές, άυλες σαν ίσκιοι. Κλεισμένες στη φάρμα των εγκύων, δεν θα βγουν να περπατήσουν καμαρωτές στην πλατεία του χωριού. Πολλοί μιλάμε εξ ονόματός τους, όμως η δική τους φωνή δεν έχει ακουστεί — και δεν έχει σημασία αν οι πελάτες τους είναι ομόφυλα ή όχι ζευγάρια. Η παρενθεσία δεν είναι δικαίωμα, είναι μια βάρβαρη κι εκμεταλλευτική πρακτική, μια σύγχρονη μορφή δουλείας.
«Καμία μόνη της» γράφουν τα πανό στις διαδηλώσεις κατά των γυναικοκτονιών. Όμως οι γυναίκες – ενοικιαζόμενες μήτρες είναι τρομακτικά μόνες τους, όπως μόνες τους, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι και οι απολυμένες γυναίκες, οι άνεργες ή αυτές που ο σύντροφός τους έχασε τη δουλειά του ή έπεσε θύμα εργατικού ατυχήματος. Ασφαλώς, μόνος του είναι και ο απολυμένος, ο άνεργος, όμως εδώ μιλάμε για την Ημέρα της Γυναίκας, για «το άλλο μισό του ουρανού» ή για το άλλο μισό της Κόλασης.
Σ’ αυτό το δεύτερο, το κολασμένο μισό ανήκουν οι γυναίκες (και τα παιδιά) της Γάζας. Στα βίντεο και τις φωτογραφίες βλέπουμε τον σπαραγμό τους όμως οι κυβερνήσεις του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Ευρώπης, καθώς και η δική μας, όλες μαζί μπήγουν πιο βαθιά το μαχαίρι στην πληγή. Σ’ εκείνη την αιματοβαμμένη λωρίδα γης, που τη χαϊδεύει γλυκά η Μεσόγειος, δεν θα συναντήσουμε τον «ίσκιο των ανθισμένων κοριτσιών».
Η Ημέρα της Γυναίκας δεν φτάνει παντού, όπως δεν φτάνει η Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, όπως δεν φτάνει η τρελή Αποκριά. Η ίδια η πραγματικότητα ξεσχίζει, γελοιοποιεί το στομφώδες περιτύλιγμα και τους δεκάρικους λόγους και ανακοινώσεις. Η εξουσία (πολιτική, οικονομική, στρατιωτική, μιντιακή) δεν έχει φύλο, όπως δεν έχουν και τα θύματά της.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (9.3.24)