Χρίστος Κρανάκης
«Αύριο βουλιάζει η Αθήνα», έγραφε το πανό που σήκωσε ομάδα φοιτητών/τριων την Τετάρτη βράδυ έξω από τη Βουλή – πριν τους προσαγάγουν πάνοπλοι αστυνομικοί της ομάδας Δράση. Έτσι και έγινε! Το πανεκπαιδευτικό συλλαλητήριο της Πέμπτης 8 Φεβρουαρίου περνάει στην ιστορία ως το πλέον μαζικό των τελευταίων χρόνων.
Αρκετά πάνω από 20.000 διαδηλωτές/τριες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία ενεργοί φοιτητές/τριες, αναγκάζουν τους συντάκτες των non-paper του Μαξίμου να αλλάξουν γραμμή… Από εδώ και πέρα όποιος συνεχίζει να ασπάζεται/αναπαραγάγει τα επιχειρήματα περί «μειοψηφιών» εντάσσεται στη σφαίρα του γραφικού. Τα πυκνά μπλοκ των καταλήψεων από Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κρήτη, Γιάννενα, Κέρκυρα, Βόλο, Αλεξανδρούπολη, Ξάνθη, Κομοτηνή, Λάρισα, Τρίκαλα, Ναύπλιο, Φλώρινα και Καστοριά, σε συνδυασμό με τις καταιγιστικές επικρατήσεις των αγωνιστικών πλαισίων σε (τουλάχιστον) 150 ιδρύματα, δεν αφήνουν περιθώριο παρερμηνειών.
Η δυναμική της πορείας είχε διαφανεί πριν ακόμα ξεκινήσει… Πανό των κατειλημμένων συλλόγων που ταξίδευαν προς την Αθήνα κρεμάστηκαν σε πλοία και πούλμαν. Με ένα πανό που ανέγραφε «Πιερρακάκη Ερχόμαστε» ταξίδευε το πλοίο των φοιτητών από την Κρήτη. Με δεκάδες πούλμαν κατέβηκαν στην πρωτεύουσα φοιτητές/τριες από την ηπειρωτική Ελλάδα.
Την Πέμπτη, τα μπλοκ συλλόγων και εργαζομένων στην εκπαίδευση συγκροτήθηκαν από νωρίς και ένα «ποτάμι» διαδηλωτών ξεχύθηκε από τα Προπύλαια με κατεύθυνση τη Βουλή. Το πολιτικό στίγμα της διαδήλωσης, αναβαθμισμένο από αυτό των πρώτων ημερών, έθετε στο «στόχαστρο» όχι μόνο το επίμαχο νομοσχέδιο αλλά ευρύτερα την υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας. «Το φοιτητικό κίνημα θα σας σαρώσει» ανέγραφε ένα από τα κεντρικά πανό επιδιώκοντας να εκφράσει μία κατεύθυνση ανώτερης σύγκρουσης με την κυβέρνηση και το σύστημα που υπηρετεί. Έντονο ήταν και το αντικατασταλτικό πρίσμα στα πανό και τα συνθήματα, ως απάντηση στις σκληρές επιθέσεις του τελευταίου διαστήματος.
Συγκλονιστικό ποτάμι αγώνα, η πιο μεγάλη φοιτητική πορεία από το 2007
Δυστυχώς η κινητοποίηση σπιλώθηκε από το εκφυλιστικό σκηνικό βίας μεταξύ ΑΡΑΣ και ΚΝΕ. Τέτοιες απολίτικες αντιπαραθέσεις πηγάζουν από την απαισιόδοξη πεποίθηση πως ο αγώνας δεν θα μπορέσει να κατακτήσει υλικές νίκες, άρα το μόνο που απομένει είναι η κομματική κεφαλαιοποίησή όταν «σφυρίξει η λήξη». Τέτοιες πεποιθήσεις, εάν δεν διατυπώνονται δημόσια, αποτελούν κατάφωρη προσβολή στους αγωνιστές – οι περισσότεροι/ες μικροί/ες σε ηλικία – που βάζουν τα σώματά τους απέναντι στις αστυνομικές δυνάμεις και τραυματίζονται ή/και συλλαμβάνονται…
Η μεγαλειώδης πορείας της Πέμπτης, πάντως, έδειξε πως το φοιτητικό κίνημα βρίσκεται σε σημείο καμπής και πλέον «εισβάλλει» στην κεντρικοπολιτική επικαιρότητα με αναβαθμισμένους όρους. Οι «ειδικοί» επικοινωνιολόγοι που – με σιγουριά – διατυμπάνιζαν πως το μέτωπο της παιδείας δεν έχει τη δυναμική να πλήξει καίρια την κυβέρνηση, μάλλον θα πρέπει να αναδιατυπώσουν τις εκτιμήσεις τους. Μπορεί η σπουδάζουσα νεολαία να μην συνιστά μεγάλη εκλογική βάση, παρόλα αυτά, αναδεικνύεται σε μία κρίσιμη κοινωνική μάζα που δημιουργεί κεντρικό πρόβλημα στο σύνολο του αστικού πολιτικού συστήματος.
Η ανεξέλεγκτη δυναμική του φοιτητικού κινήματος και η διάθεση που αναδεικνύεται για έναν αγώνα «μέχρι τέλους», δημιουργεί μία πολιτική συνθήκη – σχετικά – πρωτόγνωρη για την «παντοδύναμη» κυβέρνηση της ΝΔ. Ο «αέρας» του 41 % – ως ένα βαθμό – έχει χαθεί. Για πρώτη φορά, εδώ και αρκετά χρόνια, η κυβέρνηση καλείται να αντιμετωπίσει ένα κοινωνικό κίνημα που ούτε διατεθειμένο φαίνεται να υποχωρήσει, ούτε εύκολα θα κατασταλεί. Καμία κυβέρνηση, όσο «ισχυρή» και αν φαντάζει, δεν μπορεί να αισθάνεται σιγουριά όταν μόλις μία μέρα μετά την κατάθεση σχεδίου νόμου, πάνω από 20.000 διαδηλωτές/τριες «πλημμυρίζουν» την πρωτεύουσα με αίτημα αυτό να μην κατατεθεί. Αναμφίβολα, αυτό που τριβελίζει το Μαξίμου είναι τι τους περιμένει την ημέρα που το ν/σ θα έρθει (;) προς ψήφιση…
H κατάσταση γίνεται ακόμη δυσκολότερη για την κυβέρνηση, καθώς βλέπει ακόμα και παραδοσιακά της στηρίγματα να υποχωρούν. Στον χώρο των πανεπιστημιακών, ειδικά την τελευταία δεκαετία, είχε κυριαρχήσει η αντιδραστική, νεοφιλελεύθερη και επιχειρηματική λογική. Από την άποψη αυτή έχει σημασία η ομόφωνη απόφαση κατά των ιδιωτικών ΑΕΙ του 16ου συνεδρίου της ΠΟΣΔΕΠ το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, με τις ψήφους ακόμα και των παρατάξεων της Δεξιάς. Μάλιστα, το συνέδριο της ΠΟΣΔΕΠ προκήρυξε απεργία για τις 8 Φλεβάρη και αποχή από τις εξ’ αποστάσεως εξετάσεις. Στις αποφάσεις αυτές αποτυπώνεται η δυναμική επίδραση του κινήματος, ενώ βεβαίως δεν απουσιάζει και ο ρόλος αντικρουόμενων συμφερόντων (χαρακτηριστική είναι η αντίδραση των καθηγητών της Ιατρικών σχολών). Δυσαρέσκεια έχει προκαλέσει και ο αυταρχισμός της κυβέρνησης, με τις εισβολές των ΜΑΤ σε σχολές, αλλά και την απειλή των εισαγγελέων κατά καθηγητών, πρυτάνεων και συγκλήτων.
Το μαζικό φοιτητικό κίνημα μπαίνει ανατρεπτική πολιτική σφήνα. Η αποφυγή της εσωστρέφειας και η ανώτερη διασύνδεση με το εργατικό κίνημα αναγκαία βήματα ώστε να μπλοκαριστεί η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και κάθε αντιλαϊκή «μεταρρύθμιση»
Η μαζική παρουσία στην πανελλαδική πορεία, όμως, προβληματίζει και τη συστημική αντιπολίτευση. Πλέον, δεν μιλάμε για «περιφερειακές» καταλήψεις ή «κλαδικές» κινητοποιήσεις, αλλά για ένα μαζικό κίνημα στην εκπαίδευση. Τα όρια για ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ στενεύουν επικίνδυνα… Ο πρώτος δεν διαθέτει δυνάμεις εντός του φ.κ., ενώ η ΠΑΣΠ προτείνει ανοιχτές σχολές. Υπό την πίεση, όμως, ενός μαζικού κινήματος νεολαίας μπορεί να αναγκαστούν να αντιπαρατεθούν με το ν/σ. Παρότι αμφότεροι ασπάζονται τη λογική των ιδιωτικοποιήσεων (και) στην Παιδεία, εάν αποφασίσουν να «πηδήξουν από το καράβι» και να αφήσουν μόνη της τη ΝΔ να υπερψηφίσει το νόμο θα «τσαλακωθεί» το κυβερνητικό αφήγημα που μιλά για επίτευξη «ευρύτερων συναινέσεων».
Πέραν, όμως, από τις «αναταράξεις» που προκαλεί στο αντίπαλο στρατόπεδο, το φοιτητικό κίνημα, πλέον, θέτει σημαντικά διλήμματα και στις δυνάμεις της Αριστεράς. Χιλιάδες φοιτητές/τριες έχουν δείξει πως θέλουν ο αγώνας τους να φτάσει «μέχρι τέλους». Τεράστιο ανένταχτο δυναμικό βγαίνει στον δρόμο και μάλιστα από πόλεις/σχολές με ελάχιστη κινηματική ιστορία. Πρωτοβάθμια σωματεία παλεύουν για διενέργεια απεργιών και κοινή κινηματική εμφάνιση φοιτητών – εργαζομένων. Πλέον, είναι στο «χέρι» των πολιτικών πρωτοποριών το εάν θα εισακούσουν ή όχι τις προτροπές για παν-κοινωνική κλιμάκωση και αν θα πάρουν έμπρακτες πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση αυτή. Ήδη, όπως διαφάνηκε η πρόταση για, εδώ και τώρα, απεργία με παράλληλη συμμετοχή των σωματείων στην πανεκπαιδευτική πορεία, όχι απλώς ήταν «ώριμη» αλλά θα σηματοδοτούσε ένα ακόμα πιο «ηχηρό» πολιτικό γεγονός. Η στάση του ΚΚΕ για επί μέρους κλαδικούς αγώνες και πανεργατική απεργία στα τέλη του μήνα, χαρίζει χρόνο στην κυβέρνηση και καθυστερεί την εμφάνιση μετώπου παιδείας – εργασίας, σε μία περίοδο που η ψήφιση του ν/σ πλησιάζει επικίνδυνα.
Άλλωστε, ο δρόμος για την κοινή εμφάνιση φοιτητικού – εργατικού κινήματος άνοιξε τη Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου στα Προπύλαια, όπου διεξήχθη η πρώτη κοινή κινητοποίηση φοιτητών – εργαζομένων. Στη διαδήλωση προπορευόταν ένα μαζικό και μαχητικό μπλοκ φοιτητικών συλλόγων της Αθήνας, ενώ ακολούθησαν πανό σωματείων (όπως ΣΕΡΕΤΕ, ΣΥΒΧΨΑ κλπ), συλλόγων εκπαιδευτικών («Κ. Σωτηρίου», «Αριστοτέλης»), και αριστερών εργατικών κινήσεων, όπως η Αριστερή Πρωτοβουλία Τεχνικών. Από πλευράς οργανώσεων, την κινητοποίηση στήριξαν το ΝΑΡ και η νΚΑ, η Αναμέτρηση και συλλογικότητες του αντιεξουσιαστικού χώρου. Ακόμα μεγαλύτερη δυναμική αναμένεται να έχει η κινητοποίηση που διοργανώνεται από φοιτητικούς συλλόγους κι εργατικά σωματεία την ερχόμενη Δευτέρα 12/2.
Το φοιτητικό κίνημα προχωράει. Επόμενος σταθμός συνάντησης είναι η μεγάλη συναυλία που διοργανώνουν οι φοιτητικοί σύλλογοι στα Προπύλαια το Σάββατο 10 Φλεβάρη στις 7 μ.μ..
Κομοτηνή: Μαχητική απάντηση στην εισβολή με άρωμα χούντας
Ακραία αντιδραστικού χαρακτήρα, τόσο πρακτικά όσο και σημειολογικά, ήταν η εισβολή της αστυνομίας στη Νομική του ΔΠΘ στην Κομοτηνή την Δευτέρα 5 Φλεβάρη. Αστυνομική επιχείρηση σε πανεπιστημιακό ίδρυμα που τελεί υπό κατάληψη αποφασισμένη από Γενική Συνέλευση (155 ψήφους το αγωνιστικό πλαίσιο, 15 της ΠΑΣΠ) είχε να πραγματοποιηθεί από την εποχή της χούντας.
Πάνοπλοι αστυνομικοί επιχείρησαν εναντίον φοιτητών μέσα στη σχολή τους, προσαγάγοντας 20 εξ’ αυτών, μεταξύ των οποίων και 3 μέλη της νΚΑ! Ορισμένες προσαγωγές μετατράπηκαν σε συλλήψεις, ενώ όπως αναφέρουν οι ίδιοι οι φοιτητές, οι άνδρες της αστυνομίας δεν δίστασαν να τους χτυπήσουν.
Το κίνημα, πάντως, έδειξε άμεσα αντανακλαστικά! Πάνω από 400 άτομα συγκεντρώθηκαν λίγη ώρα μετά την έφοδο στο Δικαστικό Μέγαρο της πόλης ως ένδειξη αλληλεγγύης στους συλληφθέντες. Μάλιστα, μία μέρα μετά διεξήχθη αντικατασταλτική πορεία στη Θεσσαλονίκη με αφορμή το συμβάν. Η πλέον πανηγυρική, όμως, απάντηση απέναντι στην κρατική καταστολή ήρθε στην ίδια τη Νομική Κομοτηνής την αμέσως επόμενη ημέρα καθώς πραγματοποιήθηκε εκ νέου γενική συνέλευση (ακόμα μαζικότερη) και αποφασίστηκε η επανακατάληψη της σχολής.
Ενδεικτικό στοιχείο του «στραπάτσο» που έφαγε το αντιδραστικό μπλοκ για την επιλογή του είναι το «πινγκ πονγκ» ευθυνών μεταξύ των ενόχων. Ο κοσμήτορας ισχυρίστηκε πως δεν έδωσε αυτός έγκριση στην αστυνομία να επέμβει και κατηγόρησε, ευθέως και χωρίς περιστροφές, τη ΔΑΠ – ΝΔΦΚ της σχολής…. Η ΔΑΠ με τη σειρά της, παρότι είχε δημοσίως λασπολογήσει περί της «νομιμότητας» της συνέλευσης και είχε αποκαλέσει «ανίκανη» τη διοίκηση του ιδρύματος με την κατηγορία πως δεν καλεί τα ΜΑΤ να σπάσουν την κατάληψη, εν τέλει εμφανίστηκε Πόντιος Πιλάτος και ισχυρίστηκε πως δεν είχε τη νομική έγκριση να καλέσει από μόνη της την αστυνομία. Το αστείο της υπόθεσης είναι πως, εν τέλει, βγήκε η φήμη πως την αστυνομική επέμβαση διέταξε, αυτοβούλως, πρώην στέλεχος της εκεί ΔΑΠ που τώρα είναι υπουργός φωτογραφίζοντας τον Παύλο Μαρινάκη, υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ και κυβερνητικό εκπρόσωπο. Βέβαια, και ο Μαρινάκης δήλωσε «άγνοια» λέγοντας πως «η επιχείρηση (..) έγινε μετά από μηνυτήρια αναφορά του κοσμήτορα», ο οποίος όμως «ενώ έκανε το καθήκον του, στη συνέχεια φοβούμενος τις μειοψηφίες, μη έχοντας σθένος, έριξε το μπαλάκι στους φοιτητές του (εννοεί τη ΔΑΠ)». Η αντιπαράθεση Κοσμήτορα – ΔΑΠ – Μαρινάκη αγγίζει τα όρια της κωμωδίας…
Αυτό που, όμως, δεν ενέχει τίποτα κωμικό είναι πως κράτος, πρυτάνεις και ΔΑΠ προχώρησαν σε ακόμα μία αντιδραστική τομή. Ευτυχώς, πήραν την απάντηση που τους άξιζε!
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (5.2.24)
(Και) οι μεταπτυχιακοί στον αγώνα ενάντια στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης!