Ματίνα Παπαχριστούδη
Τυχαίες ειδήσεις των τελευταίων ημερών που πέρασαν στα πολύ ψιλά των μίντια ή έγιναν γνωστές μέσω των ψηφιακών κοινωνικών δικτύων: Ένα εκατ. ευρώ εξαφανισμένο από τον ΟΑΕΔ. Η χώρα καταδικάστηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το κράτος-δικαίου και την ελευθερία των ΜΜΕ, ερευνάται εάν θα της επιβληθεί πρόστιμο. Κατατέθηκαν αποδείξεις στη Βουλή για το δυστύχημα στα Τέμπη, το εμπορικό τρένο μετέφερε «λαθραία καύσιμη ύλη». Καθημερινά πραγματοποιούνται δυναμικές κινητοποιήσεις φοιτητών, εκπαιδευτικών, μαθητών ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, εκατοντάδες πανεπιστημιακοί προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Το ναυάγιο της Πύλου είναι θέμα συζήτησης στην Ευρωβουλή, με επίκεντρο τις ευθύνες της Ελλάδας.
Από την άλλη, ειδήσεις που παίζουν συνεχώς και παντού, με κάθε δυνατή μορφή και τίτλο: Ο πρωθυπουργός είδε τους αγρότες, ποια αιτήματα ικανοποιούνται. Ο πρωθυπουργός συστήνει επιτροπή για τη βία των νέων. O Κασσελάκης έκλεψε την παράσταση στην εκδήλωση ΠΑΣΟΚ-Νέας Αριστεράς. Το νομοσχέδιο για γάμο των ομοφύλων και οι αντιδράσεις. Το έγκλημα και η αυτοχειρία στη ναυτιλιακή Καρνέση στη Γλυφάδα.
Όλες οι παραπάνω ειδήσεις, που παίζουν πρωτοσέλιδα στην πλειονότητα των ΜΜΕ, με εξαίρεση το έγκλημα στη ναυτιλιακή, διακινούνται με πανομοιότυπη μορφή, σχεδόν με τις ίδιες λέξεις ή τίτλους. Απόδειξη πως πρόκειται για ελεγχόμενο περιεχόμενο, για ειδήσεις που αντιγράφονται από non paper του Μαξίμου ή δελτία Τύπου. Στην περίπτωση του εγκλήματος, όμως, η εικονική πραγματικότητα που κατασκευάζουν τα μίντια βρήκε το νέο λαϊκό ψυχαγωγικο-ειδησεογραφικό μελόδραμα. Καλύπτει όλες τις προδιαγραφές τους.
Η ιστορία είναι ατομική, η είδηση μπορεί να προσωποποιηθεί, έχει όπλο, φόνο, αδικία, πλούσια θύματα και, κυρίως, ο δράστης είναι «αλλοδαπός». Η έκφραση «76χρονος Αιγύπτιος» βρίσκεται σε χιλιάδες τίτλους, λειτουργεί ως βουλοκέρι στα αυτιά του κοινού, κατευθύνει ιδεολογικά στο στόχο των Μέσων. Την πρόκληση φόβου και ανασφάλειας απέναντι στους ξένους, στην αποσπασματική θεώρηση του γεγονότος, στην εξαφάνιση οποιοδήποτε κοινωνικών αιτιών και αφορμών, στη δικαιολόγηση περαιτέρω αστυνόμευσης και καταστολής. Επιπλέον, με αυτό το έγκλημα μπορούν να καλυφθούν δεκάδες ώρες προγράμματος ή σελίδες διαδικτυακής ροής στις οποίες δεν εμφανίζονται τα πραγματικά γεγονότα που βιώνει η κοινωνία.
Πίσω από τις κάμερες
Νέα κατρακύλα στον δημοσιογραφικό κλάδο. Ίσως για πρώτη φορά εκδότης και διευθυντής εφημερίδας κατευθύνουν ανοιχτά εργαζόμενους σε γενική συνέλευση, ώστε να στραφούν δημόσια εναντίον συναδέλφων τους δημοσιογράφων που αποχώρησαν ή απολύθηκαν. Συνέβη στο Documento, όπου τέθηκε έτοιμο ψήφισμα καταδίκης δημοσιογράφων οι οποίοι κατήγγειλαν τις συνθήκες εργασίας στην εφημερίδα. Με την επιστολή τους έκαναν λόγο για εκφοβισμό και αντισυναδελφικές πρακτικές
Ο εκδότης της παραπάνω εφημερίδας στοχοποίησε συγκεκριμένη δημοσιογράφο, προειδοποιώντας για «νομικές ενέργειες» και αμέσως μετά ζήτησε ψήφισμα καταδίκης. Πρόκειται για πρωτοφανή αντιδεοντολογική ενέργεια, πολύ περισσότερο που το περιεχόμενο του ψηφίσματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε δικαστικές αίθουσες. Τελικώς, εγκρίθηκε, παρουσία εκδότη και διευθυντή, από 26 εργαζόμενους, 7 κατήγγειλαν τη διαδικασία, 6 ψήφισαν κατά και 10 λευκό. Η αδιαφορία της πλειοψηφίας του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ είναι επίσης ενδεικτική της κατρακύλας.
Η συγκεκριμένη πλειοψηφία εκλέχτηκε πάλι στις πρόσφατες εκλογές για το νέο ΔΣ της ΕΣΗΕΑ. Οι παρατάξεις που πρόσκεινται σε ΝΔ και «ενιαίο» ΣΥΡΙΖΑ διατήρησαν τις δυνάμεις τους, καταλαμβάνοντας 4 και 3 έδρες αντίστοιχα. Η Πρωτοβουλία για την Ανατροπή στα ΜΜΕ, παρά το γεγονός ότι αύξησε σχεδόν κατά 45% την εκλογική της δύναμη, δεν κατάφερε να πάρει έδρα. Στο ΔΣ μετέχουν τρεις ακόμη παρατάξεις που πρόσκεινται πολιτικά σε ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και ΝΔ.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (17.2.24)