Γιάννης Ελαφρός
▸ Ο φοιτητικός αγώνας μπορεί να επιφέρει ρήγμα στην επίθεση της κυβέρνησης
Όμορφες αλκυονίδες μέρες του νεολαιίστικου κινήματος ζεσταίνουν τον νου και την καρδιά των εργαζομένων, που νιώθουν να τους πλακώνει ο νεοσυντηρητικός χειμώνας της ακρίβειας, της εκμετάλλευσης και της σφαγής στη Γάζα. Για μία ακόμα φορά η ανυπότακτη νεολαία τινάζει το πέπλο του «δεν γίνεται αλλιώς» και βγάζει τη γλώσσα σε όσους θεωρούν πως οι συσχετισμοί είναι αναπόδραστοι. Τα φοιτητικά και μαθητικά ποτάμια που γέμισαν τους δρόμους την Πέμπτη, τώρα αρχίζουν να φουσκώνουν, καθώς λιώνουν οι «πάγοι» ενός δήθεν παγωμένου πολιτικού και κοινωνικού σκηνικού.
Μετά τις εκλογές του Μάη-Ιούνη και την ευρεία επικράτηση της ΝΔ κι ύστερα από τη διαλυτική κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ πολλοί θεώρησαν –και το σύστημα έκανε κάθε προσπάθεια για να ενισχύσει– πως η κυριαρχία της κυβέρνησης θα είναι απόλυτη. Βεβαίως, οι συνολικοί κοινωνικο-πολιτικοί συσχετισμοί είναι αρνητικοί για την εργατική πολιτική, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχουν δυνατότητες για κινητοποιήσεις και ρωγμές, που μπορεί να οδηγήσουν σε άλλη κατεύθυνση. Πολύ περισσότερο, που η υποστήριξη στη ΝΔ δεν είναι ενθουσιώδης αλλά μάλλον αποτέλεσμα της ΤΙΝΑ, ενώ η κοινωνική δυσαρέσκεια, κυρίως για το μέγιστο θέμα της ακρίβειας, ευρύτατη και διαβρωτική για την κυβερνητική υπεροχή.
Μια συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης οφείλει να δει ειδικά τον ρόλο της νεολαίας, που όλη την περίοδο από το 2020 και μετά δείχνει πως κινείται με τον δικό της τρόπο, φέρνοντας στην επιφάνεια έναν νέο ριζοσπαστισμό, όχι ακόμα βαθύ και σταθερό, αλλά δυναμικό: Από την αντίδραση στις απαγορεύσεις των lockdown, τις ρυθμίσεις για τα ΑΕΙ και την πανεπιστημιακή αστυνομία, μια σειρά νεανικούς εργατικούς αγώνες και βεβαίως την περσινή έκρηξη μετά το έγκλημα στα Τέμπη.
Δεν μπορούμε να φορτώσουμε στη νεολαία καθήκοντα που μπορεί να σηκώσει μόνο το εργατικό και λαϊκό κίνημα και μια ισχυρή ανατρεπτική Αριστερά, αλλά το φοιτητικό κίνημα λειτουργεί πολλές φορές ως ευαίσθητος σεισμογράφος κινήσεων της κοινωνικής σφαίρας. Και σήμερα, στο θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων και της απαξίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης, που σαφέστατα θα οδηγήσει σε βαρύ πλήγμα στα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα των νέων παιδιών της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, οι εργαζόμενοι μπορούν να δουν τις αρνητικές συνέπειες της κυριαρχίας της αγοράς και του κεφαλαίου: Από την παιδεία και την υγεία, μέχρι την ενέργεια, τα τρόφιμα και τη στέγη. Η κυβέρνηση μπορεί να χάσει τη μάχη για τα ιδιωτικά ΑΕΙ στην κοινωνία παρά την τεράστια υπεροπλία των συστημικών ΜΜΕ και θινκ-τανκς και την ουσιαστική συναίνεση των ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ στη λογική της.
Αυτές τις δύο πρώτες βδομάδες μετά τις γιορτές. η κυβέρνηση απέτυχε να αιφνιδιάσει το φοιτητικό κίνημα και να επιβάλει ένα κλίμα ηττοπάθειας. Σημαντικά βήματα έχουν γίνει τις προηγούμενες μέρες. Δεν είναι μόνο οι μαζικές διαδηλώσεις. Οι συνελεύσεις είναι επίσης μαζικές και ουσιαστικές. Δυναμώνει στην πορεία το μπλοκ του ανυποχώρητου αγώνα για τη νίκη, με συνολικό περιεχόμενο κατά της ιδιωτικοποίησης. Πολύτιμη είναι η συμβολή της νΚΑ. Αναβαθμίζεται το ρεύμα της ανεξάρτητης αντικαπιταλιστικής Αριστεράς μέσα στο φοιτητικό κίνημα, το οποίο βάζει αιχμηρούς πολιτικούς στόχους, που αγγίζουν ευρύτερα νεολαιίστικα (π.χ. μαθητές) και εργαζόμενα στρώματα κι επιμένει στην κοινή δράση όλων των τάσεων, με στόχο την κλιμάκωση του αγώνα με τον ενωτικό συντονισμό των γενικών συνελεύσεων και καταλήψεων. Είναι σημαντικό θετικό βήμα πως την Πέμπτη πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στο κάτω Πολυτεχνείο μαζικό ενιαίο συντονιστικό όλων των φοιτητικών συλλόγων που κινούνται αγωνιστικά, το οποίο κατέληξε μάλιστα σε κοινή ανακοίνωση. Είναι θετικό πως η ΚΝΕ συμμετείχε στο κοινό συντονιστικό ενώ την προηγούμενη βδομάδα είχε στηρίξει μια ελεγχόμενη συνάντηση συλλόγων της επιρροής της. Μέσα στη φωτιά του κινήματος θα λιώσουν μικρο-ηγεμονισμοί και «κόφτες» στο πολιτικό περιεχόμενο που χαρακτηρίζουν δυνάμεις όπως της ΛΑΕ κι όχι μόνο.
Ο ανερχόμενος αγώνας στα ΑΕΙ μπορεί δυνητικά να δημιουργήσει συνθήκες ρωγμής της κυβερνητικής και αστικής πολιτικής, να κάνει τα πανεπιστήμια σπασμένο κρίκο στην αλυσίδα της επίθεσης κεφαλαίου και ΕΕ, που δένει χειροπόδαρα λαό και νεολαία. Αυτή η εκτίμηση είναι κρίσιμη αφετηρία για τις μάχιμες δυνάμεις του εργατικού-λαϊκού κινήματος και της Αριστεράς. Αλλά αυτό δεν θα κριθεί μόνο στα φοιτητικά αμφιθέατρα.
Απαιτούνται δύο πράγματα: Πρώτο, σε όλους τους χώρους δουλειάς και τις γειτονιές πρέπει να εκδηλωθεί η υποστήριξη στον φοιτητικό αγώνα ενάντια στα ιδιωτικά ΑΕΙ, να γίνει μια μεγάλη εκστρατεία ακύρωσης της κυβερνητικής προπαγάνδας και ανάδειξης της σημασίας για τον λαό της ποιοτικής δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. Εργατικές συλλογικότητες, κινήσεις πόλης, εργατικές λέσχες και συνελεύσεις γειτονιάς, τοπικές ΑΝΤΑΡΣΥΑ να συμβάλουν στο να διαμορφωθεί ένα ευρύτερο κλίμα ενάντια στα κυβερνητικά σχέδια.
Πανεκπαιδευτικό – πανεργατικό μέτωπο αγώνα τώρα, μαζί με τους φοιτητές
Δεύτερο, απαιτείται τώρα όλοι οι κλάδοι να χτυπήσουν μαζί, συγκροτώντας μέτωπο Παιδείας-Εργασίας-Δημοκρατίας, όχι ο καθένας χωριστά με μια οικονομίστικη λογική. Τώρα που φοιτητές και μαθητές αναδεικνύουν το θέμα της ιδιωτικοποίησης της εκπαίδευσης δεν είναι ώρα οι εκπαιδευτικοί να μπουν δυναμικά στον αγώνα (όχι μόνο με στάσεις εργασίας συμπαράστασης) με απεργιακή απάντηση; Οι αντίστοιχες προτάσεις των Παρεμβάσεων σε ΟΛΜΕ και ΔΟΕ απορρίφθηκαν από ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από το ΚΚΕ. Ακόμα και το απαράδεκτο νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση (βλ. σελί. 21) πέρασε χωρίς αγωνιστική αντίδραση! Την ίδια ώρα, το ΚΚΕ προτείνει στη ΓΣΕΕ μια απεργία στις 28 Φλεβάρη, ένα νχρόνο μετά το έγκλημα στα Τέμπη, στο πλαίσιο ενός γραφειοκρατικού σχεδιασμού κατακερματισμένων δράσεων. Είναι αναγκαίο να προετοιμαστεί άμεσα απεργιακός αγώνας στήριξης του αγώνα στην εκπαίδευση, συνολικής εναντίωσης στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων αγαθών, στην ακρίβεια, στην ταπείνωση των μισθών και στην εμπλοκή στους πολέμους ΗΠΑ/ΝΑΤΟ, ΕΕ και Ισραήλ.