Γιώργος Μιχαηλίδης
Κατά 23% έχουν αυξηθεί οι χρήστες ναρκωτικών ουσιών και κατά 45% όσοι και όσες υποφέρουν από διαταραχές που έχουν σχέση με τη χρήση τους, σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία. Πιο συγκεκριμένα, σε 300 εκατομμύρια υπολογίζονται οι χρήστες ναρκωτικών παγκοσμίως, ενώ τα 40 εκατομμύρια εκτιμάται πως είναι εθισμένοι/-ες – αριθμοί που προφανώς υπολείπονται της πραγματικότητας, καθώς βασίζονται μόνο στα διαθέσιμα επίσημα στοιχεία. Ακόμα κι έτσι, πάντως, πρόκειται για τα υψηλότερα ποσοστά που έχουν καταγραφεί ποτέ.
Τα παραπάνω ευρήματα περιλαμβάνονται στην τελευταία έκθεση του ΟΗΕ, η οποία βασίζεται στην επεξεργασία στοιχείων του 2021. Η εικόνα που δίνει η έκθεση παρουσιάζει διαφοροποιήσεις σε σχέση με το παρελθόν, καθώς αυξάνεται σημαντικά το μερίδιο των συνθετικών ναρκωτικών, τα οποία λόγω της ευκολίας παραγωγής έχουν χαμηλό κόστος, ενώ μπορούν να παραχθούν σε αυτοσχέδια εργαστήρια, καθιστώντας την εξάπλωση τους μεγαλύτερη άρα και τον εντοπισμό τους δυσκολότερο. Μάλιστα, η σημαντική αύξηση των θανάτων σε ΗΠΑ, Καναδά ως αποτέλεσμα υπερβολικής χρήσης οπιοειδών συνδέεται με την εξάπλωση των συνθετικών ναρκωτικών. Ένα άλλο σημαντικό εύρημα της έκθεσης είναι η τάση εξισορρόπησης μεταξύ ανδρών-γυναικών όσον αφορά τη χρήση με το μερίδιο των γυναικών να αυξάνεται σταθερά. Ραγδαία αύξηση παρουσιάζει και η παραγωγή κοκαΐνης, η οποία βρίσκεται σε άνοδο για έβδομη συνεχόμενη χρονιά ενώ πλέον εξαπλώνεται ταχύτατα στην Αφρική και τη νοτιοανατολική Ασία όπου μέχρι πρότινος η χρήση της ήταν εξαιρετικά περιορισμένη.
Όσον αφορά τα οπιοειδή και βασικά την ηρωίνη, η σκληρή πολιτική των Ταλιμπάν έριξε το Αφγανιστάν στη δεύτερη θέση των χωρών-παραγωγών, με την πρώτη να καταλαμβάνεται πλέον από τη Μιανμάρ, η χούντα της οποίας δηλώνει «ανήμπορη» να περιορίσει την παραγωγή. Ο τζίρος από την τελευταία φέρεται να ισοδυναμεί με το 2-4% του ΑΕΠ της χώρας. Η άνοδος της Μιανμάρ δεν πρέπει να θεωρηθεί τυχαία καθώς η έκθεση του ΟΗΕ υπογραμμίζει τη σύνδεση των ένοπλων συγκρούσεων και των πολέμων με την άνθιση της παραγωγής και του εμπορίου ναρκωτικών. Ως εκ τούτου, η Αϊτή και οι χώρες του Σαχέλ έχουν βιώσει αντίστοιχη άνθιση στους συγκεκριμένους τομείς.
Το εμπόριο ναρκωτικών συνεχίζει να φέρνει τα περισσότερα παράνομα κέρδη από το σύνολο των εγκληματικών δραστηριοτήτων, τα οποία υπολογίζονται σε περίπου 400 δισ. δολάρια. Δεν είναι παράδοξο ότι ενώ η τελευταία δεκαετία έχει δει την επένδυση των κρατών στην «ασφάλεια» να εκτινάσσεται, οι ναρκωτικές ουσίες γίνονται ευκολότερα διαθέσιμες ενώ το εμπόριο ανθεί κι εξαπλώνεται;
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (30.12.23)