Γιώργος Μιχαηλίδης
Ενώ η συζήτηση στο ελληνικό κοινοβούλιο για την ψήφο των αποδήμων έχει φουντώσει, μια μεγάλη μάζα εργαζομένων που ζει κι αναπνέει σε αυτόν τον τόπο στερείται το δικαίωμα του εκλέγειν και του εκλέγεσθαι. Πρόκειται για την πλειονότητα των μεταναστών και προσφύγων που διαβιούν στην Ελλάδα χρόνια ή και δεκαετίες, χωρίς όμως να έχουν φωνή.
Ασφαλώς, δεν πρόκειται για κάτι που αποτελεί ελληνική πρωτοτυπία. Η Ελλάδα μπορεί να συγκαταλέγεται στους «σκληρούς» της Ευρώπης όσον αφορά τα εκλογικά δικαιώματα των μεταναστών και προσφύγων, αλλά συμβαδίζει με σημαντικά κράτη όπως είναι η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με μετρήσεις οργανώσεων που υπερασπίζονται τα πολιτικά δικαιώματα των μεταναστευτικών πληθυσμών στο Ηνωμένο Βασίλειο, τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο κάτοικοι της χώρας δεν μπορούν να ψηφίσουν, αν και ζουν κι εργάζονται για χρόνια εκεί. Οι υπολογισμοί για τη Γερμανία είναι ακόμα χειρότεροι. Τα διαθέσιμα στοιχεία κάνουν λόγο για τουλάχιστον ένα 10% του πληθυσμού της το οποίο δεν πληροί τα κριτήρια συμμετοχής στις εκλογικές διαδικασίες λόγω «αίματος». Σε μερικές περιπτώσεις ευρωπαϊκών κρατών το δικαίωμα του εκλέγειν μπορεί να τους παραχωρηθεί μετά από τρία ή πέντε χρόνια για τις τοπικές εκλογές και τα τοπικά κοινοβούλια (Σκωτία, Ολλανδία, Δανία κ.α.), όμως συνολικά η εικόνα δεν αλλάζει.
Σημειώνεται πως το 2021 περίπου 24 εκατομμύρια μετανάστες/τριες από χώρες εκτός της ΕΕ βρίσκονταν νόμιμα στα κράτη-μέλη της, με τα τρία τέταρτα εξ αυτών να ζουν σε Γερμανία, Ισπανία, Γαλλία κι Ιταλία. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των μεταναστευτικών πληθυσμών ανήκει στην εργατική τάξη και τα φτωχά, μη-προνομιούχα κοινωνικά στρώματα των ευρωπαϊκών κρατών. Κοινώς, λοιπόν, οι ευρωπαϊκές ελίτ έχουν καταφέρει να εξαιρέσουν από τα πολιτικά δικαιώματα εκατομμύρια μέλη της εργατικής τάξης. Αν αναλογιστούμε ότι η πρακτική αυτή επαναλαμβάνεται, με ελάχιστες εξαιρέσεις, στα περισσότερα κράτη του κόσμου, όπου διαβιούν περίπου τριακόσια εκατομμύρια μετανάστες και πρόσφυγες, τότε μπορούμε να κάνουμε λόγο για μια τεράστια μάζα εκμεταλλευόμενων ανθρώπων χωρίς κοινοβουλευτική φωνή στη σύγχρονη αστική δημοκρατία.
Αν και οι κυβερνήσεις και οι κρατικές αρχές προβάλλουν συνήθως εθνικά και θρησκευτικά αίτια για τη μη χορήγηση εκλογικών δικαιωμάτων σε αυτούς τους πληθυσμούς, είναι η ταξική διάσταση του ζητήματος που θα πρέπει να μας απασχολεί. Το αίτημα της ισοτιμίας ντόπιων και μεταναστών περνάει και μέσα από την απόδοση στους τελευταίους πλήρων πολιτικών (και εκλογικών) δικαιωμάτων.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (27.1.24)