Έκτωρ-Ξαβιέ Δελαστίκ
Μια πολύ σημαντική καταγγελία του Συλλόγου Εργαζομένων ΚΕΘΕΑ δημοσιεύτηκε στις 7/12 [1], η οποία μόνο επιφανειακά αφορά διοικητική αυθαιρεσία σε βάρος εργαζόμενης. Η κορυφή του παγόβουνου είναι η έγγραφη απαίτηση του Προέδρου Χρήστου Λιάπη προς εργαζόμενη η οποία διαχειρίζεται τις ιστοσελίδες του ΚΕΘΕΑ να αφαιρέσει συγκεκριμένη κατηγορία υλικού από αυτές. Μάλιστα πρόκειται για παράνομο εργασιακό εκβιασμό, καθώς εάν «συγκεκριμένες αναρτήσεις ή άλλες ανάλογές τους σε ύφος, ιδεολογικό τόνο και περιεχόμενο, παραμείνουν προσβάσιμες από τους επισκέπτες των ιστοτόπων του επίσημου ΚΕΘΕΑ […] πέραν της 11:00π.μ. της αυριανής ημέρας, Τετάρτης, 06/12/2023, τότε θα πρέπει να θεωρήσεις πως θέτεις τον εαυτό σου εκτός των καθηκόντων της Υπεύθυνης του Τμήματος Ενημέρωσης…», όπως καταγγέλλει ο Σύλλογος.
Ξεκινώντας την κατάβαση στο παγόβουνο, η «ένοχη» κατηγορία υλικού είναι επί λέξει οποιοδήποτε «δημοσίευμα, ψήφισμα ή θέση αντιτάσσεται στην Κυβερνητική απόφαση δημιουργίας του Ενιαίου Φορέα Πρόληψης και Καταπολέμησης των Εξαρτήσεων, η δημιουργία του οποίου συνεπάγεται τη διοικητική συνένωση του ΚΕΘΕΑ με τους ομόλογους φορείς απεξάρτησης».
Όσες και όσοι είχαν μείνει με την παλιά εικόνα της λειτουργίας του Κέντρου [2], με επτά από τα έντεκα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου (φυσικά και τον Πρόεδρο) να εκλέγονται από τη Γενική Συνέλευση, θα εκπλήσσονται από την υφή αυτού του περιστατικού. Από το 2019, τα μέλη του είναι επτά, με τα πέντε να διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας [3], γεγονός που εξηγεί τη διατύπωση της έγγραφης απαίτησης του Προέδρου, πως το ΚΕΘΕΑ «εκφράζεται μόνον από την ορισμένη από τη δημοκρατικά εκλεγμένη Κυβέρνηση της χώρας, Διοίκησή του». Από μόνη της η κίνηση αυτή δείχνει την ιδιοκτησιακή λογική των διοριζομένων προσώπων, αλλά και πολύ περισσότερο τους όρους που διαγράφονται για την ίδια τη λειτουργία της δομής στο μέλλον.
Τώρα μπορούμε να μπούμε στην εξέταση της ουσίας. Η στοχοποίηση κάθε επικριτικού υλικού προς την απόφαση περί Ενιαίου Φορέα αποτελεί σαφή πολιτική κίνηση. Όπως σημειώνε ο Σύλλογος Εργαζομένων, αφορά κείμενα όπως «το υπόμνημα που υπέβαλαν οι επιστημονικά υπεύθυνοι των θεραπευτικών προγραμμάτων και τομέων του ΚΕΘΕΑ μέχρι και στη Βουλή, το ψήφισμα της Ομοσπονδίας Συλλόγων Οικογένειας ΚΕΘΕΑ και πολλά ψηφίσματα που έχουν εκδώσει δήμοι και φορείς ενάντια στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης κ.ά.». Είναι εμφανές πως η απαλοιφή τους προσπαθεί να εξαφανίσει τις αντιδράσεις του Κέντρου και των ενδιαφερόμενων φορέων προς το νομοσχέδιο.
Αυτή τη στιγμή τηρείται σιγή ιχθύος όσον αφορά τους πραγματικούς λόγους σύνταξης του νομοσχεδίου για τον Ενιαίο Φορέα. Στην πρόσφατη απόφαση του, ο Ενιαίος Σύλλογος Εργαζομένων Ψ.Ν.Α. αναδεικνύει την προοπτική για λειτουργία του νέου φορέα με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και όχι με κριτήριο την προστασία και τη βοήθεια προς τους ανθρώπους που βοηθά. Αυτή η κατεύθυνση διαγράφεται άλλωστε και από τα προτεινόμενα κριτήρια διορισμού του Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΕΘΕΑ από τον Υπουργό: «καταξιωμένα και αναγνωρισμένα πρόσωπα του οικονομικού και επιστημονικού χώρου του ιδιωτικού τομέα ή της δημόσιας διοίκησης» [3].
Από πλευράς μας οφείλουμε να συνεισφέρουμε σε αυτή τη συζήτηση και άλλη μια πλευρά που αφορά τη διεθνή εμπειρία. Όταν η (διαφαινόμενη) ιδιωτικοποίηση της απεξάρτησης συναντά την ιδιωτικοποίηση της ασφάλισης (η οποία αποτελεί ιερή αγελάδα της κυβέρνησης), δημιουργείται ένας ιδιότυπος μύλος απομύζησης των εξαρτημένων ατόμων. Κλινικές και προγράμματα κατ’ επίφασιν απεξάρτησης δομούνται γύρω από την αντιμετώπιση των ανθρώπων ως απ’ ευθείας εισιτηρίων για τον κρατικό κορβανά [5] [6]. Πράγμα που με τη σειρά του σημαίνει πως η πραγματική απεξάρτηση θεωρείται πολυτέλεια, καθώς είναι λιγότερο κερδοφόρα από τη συνεχή επανεισαγωγή. Ακόμα και αν χρειαστεί προσαρμογή του μοντέλου σε ευρωπαϊκά δεδομένα, αυτό παραμένει το νεοφιλελεύθερο «σημείο ισορροπίας» αυτού του τομέα, και πρέπει να μπλοκαριστεί κάθε κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση.
[2] https://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=20130100074
[3] https://www.et.gr/api/DownloadFeksApi/?fek_pdf=20190100181
[4] http://sylogosdafni.blogspot.com/2023/12/8122023-12.html