Συντονιστής του κινήματος BDS
Υπάρχει πυκνός συνδετικός ιστός μεταξύ της συνεχιζόμενης γενοκτονίας στη Γάζα, της ισραηλινής προπαγάνδας, των συστημάτων και λογισμικών παρακολούθησης και υποκλοπής επικοινωνιών, της εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής. Επιχειρούμε να ξετυλίξουμε τον μίτο συνομιλώντας με τον Ισραηλινό Δρ. Σιρ Χέβερ, συντονιστή της εκστρατείας του κινήματος για Μποϊκοτάζ – Απόσυρση Επενδύσεων – Κυρώσεις (BDS) στο Ισραήλ, ο οποίος συμμετείχε την περασμένη εβδομάδα σε σχετική εκδήλωση στο κατάμεστο αμφιθέατρο της Νομικής.
Συνέντευξη στον Έκτορα-Ξαβιέ Δελαστίκ
Το Ισραήλ κάνει εμπόριο συστημάτων υποκλοπής μέσω ιδιωτικών εταιρειών. Ποιος είναι ο βαθμός του, τυπικού και άτυπου, κυβερνητικού ελέγχου σε αυτόν τον τομέα;
Το υπουργείο Άμυνας επισήμως αδειοδοτεί και μάλιστα προωθεί την πώληση συστημάτων υποκλοπής, όπως επιβεβαιώνεται από την «NSO Group», υπεύθυνη για το πρόγραμμα Pegasus, σύστημα που είχε κεντρικό ρόλο στην εκτέλεση του (Σαουδάραβα αντικαθεστωτικού) Τζαμάλ Κασόγκι. Αδειοδοτώντας επιλεκτικά, η κυβέρνηση χτίζει μια συμμαχία με άλλα κράτη και, καθώς μιλάμε για εμπόριο μέσων καταπίεσης, πρόκειται για μια συμμαχία μεταξύ ολοκληρωτικών καθεστώτων. Αυτές οι τεχνολογίες, που δύνανται όχι απλά να υποκλέψουν πληροφορίες αλλά και να «φυτέψουν» ψευδείς πληροφορίες, είναι εξ ορισμού ασύμβατες με τη νόμιμη αστυνόμευση και τα ανθρώπινα δικαιώματα, πολλώ δε μάλλον με τα δημοκρατικά δικαιώματα.
Θα έπρεπε να θεωρήσουμε τη χρήση του Predator στην Ελλάδα ως απόδειξη εισόδου της σε αυτό το κλαμπ χωρών;
Η ερώτησή σας υποδεικνύει κάτι πολύ σημαντικότερο. Στην Ελλάδα, η σημαντικότερη εταιρεία είναι η Intellexa, η οποία υποστηρίζει πως ως κυπριακή που είναι, δεν υπάγεται στο ισραηλινό υπουργείο Άμυνας. Βάσει του ισραηλινού νόμου, όμως, η εμπορία εγχώριας τεχνογνωσίας χωρίς σφραγίδα του υπουργείου Άμυνας επισύρει δίωξη ανεξαρτήτως χώρας. Ο Μορντεχάι Βανούνου, μάρτυρας δημοσίου συμφέροντος για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ισραήλ, απήχθη για να δικαστεί και φυλακιστεί. Μία εταιρεία δημιουργημένη από τον Ταλ Ντιλιάν, πρώην μέλος του «Unit 81», που προσλαμβάνει πρώην μέλη των ομάδων αντικατασκοπείας, εμπορευόμενη ισραηλινά συστήματα υποκλοπής, εμφανίζεται να απολαμβάνει ντε φάκτο ασυλία. Έρευνα της εφημερίδας Haaretz αφορούσε συζητήσεις μεταξύ ΕΥΠ και Βόρειας Μακεδονίας για την προσπάθεια νομιμοποίησης τέτοιων συστημάτων. Η Intellexa βοήθησε στη διαμόρφωση του κειμένου, μαζί με τον Νιρ Μπεν Μος, πρώην αρχηγό του ισραηλινού τμήματος αντικατασκοπείας Μαλμάμπ, που φέρει την ευθύνη της απαγωγής του Βανούνου και το οποίο θα έπρεπε να κυνηγά την Intellexa. Διαφαίνεται, ανεπισήμως, μια συγκατάθεση στις ενέργειες της εταιρείας, επιτρέποντάς της να λειτουργεί χωρίς επίβλεψη και στο υπουργείο Άμυνας να ισχυρίζεται άγνοια.
Αναφέρατε «ασυμβατότητα με την αστυνόμευση». Δηλαδή;
Η αστυνομική παρακολούθηση απαιτεί δικαστική απόφαση που καθορίζει το χρονικό διάστημα και το περιεχόμενο. Τα συστήματα υποκλοπής είναι διαφορετικά: Αντιγράφεται κάθε δεδομένο της συσκευής, πέρα από κάθε δικαστικό περιορισμό. Η γερμανική ομοσπονδιακή αστυνομία (BKA) αγόρασε το Pegasus και η έρευνα που ακολούθησε αποκάλυψε πως ζήτησε από την NSO Group να περιορίσει τις δυνατότητές του, ώστε να καταστεί στοιχειωδώς συμβατό με τον νόμο. Αντ’ αυτού, η εταιρεία έφτιαξε ένα δεύτερο λογισμικό, το οποίο μετά την απόκτηση όλων των δεδομένων επέτρεπε στην αστυνομία πρόσβαση μόνο στις πληροφορίες που ορίζει το δικαστήριο. Αυτό θα επέτρεπε σε μια ισραηλινή ιδιωτική εταιρεία έλεγχο επί γερμανικών αστυνομικών υποθέσεων, ιδιωτικοποιώντας την αστυνόμευση. Πρέπει, επίσης, να σημειώσουμε πως δεν πρόκειται για ένα αφαιρετικό λογισμικό με «κρυφή πρόσβαση» — όλα γίνονται φανερά. Προσωπικό της εταιρείας έρχεται, στήνει δωμάτιο με εξοπλισμό, υποκλέπτει και μετά δίνει τις πληροφορίες στον «πελάτη». Είδαμε αποδείξεις σε υπόθεση ιδιωτικής εταιρείας στη Γκάνα, η οποία αγόρασε το Pegasus υποδυόμενη εκπρόσωπο της κυβέρνησης.
Τα λογισμικά υποκλοπής, εκτός από εργαλείο καταπίεσης, πώς χρησιμοποιούνται πολεμικά και προπαγανδιστικά από το Ισραήλ;
Ο Μπάιντεν εξέδωσε ένα προεδρικό διάταγμα το οποίο απαγορεύει τη χρήση εμπορικών συστημάτων υποκλοπής, κάτι που χαιρετίστηκε ακόμα και από ενώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πράγμα ασυνήθιστο. Ο όρος «εμπορικό» επιλέγεται ώστε η CIA να μπορεί να χρησιμοποιεί δικά της εργαλεία. Το σκεπτικό της απόφασης ήταν η ιδιωτικότητα των πολιτών των ΗΠΑ και η προστασία τους από παραπληροφόρηση. Όμως, όταν ξεκίνησε η γενοκτονία στη Γάζα, ο πρόεδρος ξεκίνησε να αναπαράγει προπαγάνδα δημιουργημένη μέσω κατασκοπευτικών λογισμικών (spyware) και να μην ανακαλεί. Πώς εφαρμόζεται, άραγε, η παραπάνω απόφαση για τον εαυτό του;
Η προπαγάνδα πάντα ήταν σημαντικό μέρος της ισραηλινής πολιτικής –περισσότερο όμως με τις κυβερνήσεις Νετανιάχου από το 2009– και δεν βασίζεται πολύ σε αυτά τα λογισμικά. Το 2015 συστάθηκε το υπουργείο Στρατηγικών Υποθέσεων για καθοδήγηση της προπαγάνδας, με μια έρευνα του οργανισμού Media Watch του 2017 να δείχνει πως το 20% του σχετικού κονδυλίου απευθυνόταν συγκεκριμένα σε Εβραίους εντός Ισραήλ. Βάσει νέας έρευνας, μετά την έναρξη της γενοκτονίας στη Γάζα, το πρόγραμμα αυτό (αρχικά συνδεδεμένο με την προσπάθεια περιορισμού της επιρροής του BDS) μεταφέρθηκε στο υπουργείο Διασποράς, με αύξηση του 20% που αναφέραμε σε 90%, δηλαδή μετατροπή του σε σχεδόν αποκλειστικά εσωτερική προπαγάνδα. Ο υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων παραιτήθηκε και η θέση του καταργήθηκε, ως συμβολική κίνηση πλήρους αποτυχίας των διπλωματικών προσπαθειών με στόχο να πειστεί το διεθνές κοινό.
Όταν ρωτάτε «πού είναι το κίνημα;», πρέπει να γνωρίζετε πως κρύβεται και δεν μπορεί να μιλήσει
Με αυτά τα δεδομένα, ποια είναι η κατάσταση του ισραηλινού αντιπολεμικού κινήματος;
Όπως και σε κάθε θρησκεία, οι εβραϊκές κοινότητες συζητούν καιρό για τις προτεραιότητές τους. Στη δική μας περίπτωση, μακράν πρώτη προτεραιότητα ήταν και παραμένει η συγκέντρωση λύτρων για την απελευθέρωση ομήρων. Υπάρχει αυξημένη κοινωνική επίγνωση των κινήσεων που σκοτώνουν ομήρους αντί να τους απελευθερώνουν. Αυτό το σημείο, ιδιαίτερα στις διεθνείς εβραϊκές κοινότητες, δημιουργεί σύγκρουση μεταξύ των πολιτιστικών μας προτεραιοτήτων και της επιθετικής κρατικής πολιτικής της «μη διαπραγμάτευσης». Είναι μέρος του λόγου για τον οποίο εβραϊκές κοινότητες παγκοσμίως γυρίζουν την πλάτη στον Νετανιάχου και φωνάζουν «Όχι στο όνομά μας».
Τα υπόλοιπα αποτελούν προσωπική εκτίμηση. Μπορώ να σας πω πως οι αντιπολεμικοί, αντικατοχικοί, αντι-απαρτχάιντ υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων φίλοι μου στο Ισραήλ είναι τρομοκρατημένοι. Ο υπερ-ορθόδοξος, Εβραίος δημοσιογράφος, Ισραήλ Φρέι απήγγειλε δημοσίως έναν επίσημο επικήδειο (Kaddish) για τους Εβραίους, Μουσουλμάνους και Χριστιανούς νεκρούς. Ο ίδιος και η οικογένειά του χρειάστηκε να εγκαταλείψουν το σπίτι τους κυνηγημένοι από ακροδεξιές συμμορίες. Όταν ρωτάτε «πού είναι το κίνημα;», πρέπει να γνωρίζετε πως το κίνημα κρύβεται και δεν μπορεί να μιλήσει.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (18.11.23)