Γιάννης Ελαφρός
▸ Η προς τα δεξιά θωράκιση του πολιτικού συστήματος και οι νέες τάσεις για μια μαχητική αντικαπιταλιστική Αριστερά
Οι συστημικοί αναλυτές βιάστηκαν να αναφωνήσουν «Η Αριστερά πέθανε», μετά την εκλογή του Στέφανου Κασσελάκη στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο η διαδικασία όσο και ο νέος πρόεδρος, που εμφανίζει ως βασικό προσόν του την επιχειρηματική του πορεία, δεν έχουν καμία σχέση με την Αριστερά. Στην πραγματικότητα, ήταν ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ που σε μια μακρά πορεία, ειδικά από το 2015 και μετά, είχε χάσει κάθε τι ουσιαστικά αριστερό, κρατώντας μόνο μερικές αναφορές για να συγκρατεί ένα μέρος ψηφοφόρων που τοποθετούνταν στα αριστερά. Ο Αλέξης Τσίπρας διαμόρφωσε συστηματικά τους όρους για να τελειώσουν κι αυτά τα «βαρίδια», κάτι που σφραγίστηκε με την εκλογή Κασσελάκη, που αποτελεί αναμφίβολα μια τομή μέσα στη συνέχεια της αστικής ολοκλήρωσης του πάλαι ποτέ κόμματος της «ριζοσπαστικής αριστεράς».
Η εξέλιξη αυτή στρέφει ακόμα πιο δεξιά το κομματικό σύστημα και προσφέρει ανάσες στην κυβέρνηση, ειδικά σε μια περίοδο που αποκαλύπτεται πόσο αντιλαϊκή και καταστροφική είναι η πολιτική της και ο αέρας του εκλογικού 41% έχει ξεφουσκώσει. Η εκλογή Κασσελάκη και η
νέα-παλιά ηγεσία στον ΣΥΡΙΖΑ (γιατί μεγάλο μέρος των παλιών «προεδρικών» βρίσκεται στο πλευρό του, ενώ προφανώς
ο Τσίπρας δεν κάνει… διακοπές) ανοίγει μια πορεία μετασχηματισμού του κομματικού σκηνικού, με πιθανές ανακατατάξεις στον χώρο του σοσιαλφιλελευθερισμού (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ κ.λπ.) και όχι μόνο. Η γενική τάση των «πάνω» είναι η απομάκρυνση από τα εργατικά λαϊκά συμφέροντα, η βαθύτερη συναίνεση στους πυλώνες της κυρίαρχης πολιτικής, με τσακωμούς για τη μοιρασιά της πίτας, η πολιτική θωράκιση του συστήματος, ειδικά ενόψει των κοινωνικών τριγμών που ωριμάζουν.
Σε αυτές τις συνθήκες αναδεικνύεται επιτακτικό το κοινωνικό έλλειμμα μιας μαχητικής και ανατρεπτικής Αριστεράς, που θα εκφράζει αταλάντευτα τα εργατικά λαϊκά συμφέροντα, ανάγκες και δικαιώματα και γι’ αυτό θα είναι αποφασιστικά αντικαπιταλιστική, ενάντια σε ΕΕ, ΝΑΤΟ και αστική διαχείριση. Δεν μιλάμε για μια Αριστερά που θα εξαντλείται στα κοινοβουλευτικά έδρανα ή στην αναπαραγωγή της σε μικρούς ή μεγαλύτερους κύκλους, αλλά που θα εκφράσει την αναγκαία εργατική πολιτική σήμερα, με οργανικούς δεσμούς με την εργατική τάξη, τα πληβειακά στρώματα και την ανυπόταχτη νεολαία. Μια Αριστερά που θα απαντήσει στρατηγικά κι επαναστατικά στον φονικό ολοκληρωτικό καπιταλισμό της εποχής μας, με την πρωτοπόρα συμβολή ενός σύγχρονου προγράμματος και κόμματος κομμουνιστικής απελευθέρωσης.
Παρά τις δυσκολίες και τη δεξιά αποχαυνωτική ομοβροντία από τους συστημικούς κύκλους ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ακροδεξιάς, η κοινωνική τάση και αναζήτηση για μια άλλη Αριστερά θα εκφραστεί. Δεν μπορεί να κλειστεί στο «κασελάκι» καμιάς αστικής πολιτικής με αριστερούτσικο πασπάλισμα και επικοινωνιακό λίφτινγκ. Ήδη κόσμος που υποστήριζε ή συμμετείχε στον ΣΥΡΙΖΑ διαφοροποιείται και αποχωρεί, αναζητεί «κάτι αριστερό».
Μπορούν οι δυνάμεις της μαχόμενης και αντικαπιταλιστικής Αριστεράς να ενισχύσουν και να γονιμοποιήσουν αυτές τις τάσεις, σε μια γενικότερη
διαδικασία ανασυγκρότησης της επαναστατικής Αριστεράς που έχει ανάγκη ο κόσμος της εργασίας; Παρά τα ελλείμματα, τις ανεπάρκειες και τα λάθη τους, που έχουν παίξει ρόλο και για τη μέχρι τώρα πορεία, θεωρούμε πως μπορούν να συμβάλλουν αποφασιστικά. Και είναι μάλιστα αυτές οι δυνάμεις, που μπορούν να παίξουν αυτό τον ρόλο, καθώς επιχειρούν να παρέμβουν με ανατρεπτική αντικαπιταλιστική πολιτική γραμμή, έχουν ως ένα βαθμό πολιτικούς-αγωνιστικούς δεσμούς
με τον μαχόμενο κόσμο της Αριστεράς και μια διαδρομή ανεξαρτησίας και ρήξης με την πολιτική κεφαλαίου και ΕΕ, αλλά και με τις λογικές της διαχείρισης και του «αριστερού κυβερνητισμού». Χωρίς να διστάζουν να πάρουν θέση «στη σωστή πλευρά της ιστορίας», από το «όχι» στο δημοψήφισμα και σε όλα τα ευρω-μνημόνια, μέχρι το «ναι» στην αυτοτελή συγκρότηση και ανάπτυξη της αντικαπιταλιστικής και αντιΕΕ Αριστεράς, ενάντια σε λογικές ενσωμάτωσης ή δορυφοροποίησης γύρω από τον ρεφορμισμό και τη διαχείριση.
Απεναντίας, δεν αποτελούν διέξοδο ούτε οι όψιμες διαφοροποιήσεις προσώπων ή και ομάδων αύριο από την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, που έχουν τεράστιες ευθύνες για τον εκφυλισμό ενός ολόκληρου χώρου, ούτε οι τεχνο-διαχειριστικές προτάσεις εντός ΕΕ και συστήματος των ΜέΡΑ25-ΛΑΕ. Ούτε η συνεπής ακινησία του ΚΚΕ, ενός κόμματος «αποκούμπι» του λαού, που στις κρίσιμες φάσεις αποδεικνύεται μη ανατρεπτικό.
Ελπιδοφόρα δυναμική από τις αριστερές αντιδιαχειριστικές κινήσεις σε περιφέρειες και δήμους
Συμβολή στην αναγκαία αντεπίθεση του εργατικού λαϊκού κινήματος και της Αριστεράς μπορεί να δώσει μια νέας πνοής αντικαπιταλιστική ενότητα, με προωθητικό ρόλο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Το ερώτημα δεν είναι –όπως κάποιοι νομίζουν– «πλατύ» ή «στενό», «ενωτικοί ή σεχταριστές». Το ερώτημα είναι μετωπική συσπείρωση σε ποια βάση και με ποιο σκοπό. Όταν πάμε στην ουσία, τότε αρκετές προτάσεις που φαίνονται πιο ενωτικές και πλατιές αποδεικνύονται στην πράξη το αντίθετο. Για παράδειγμα, η πολιτική γραμμή «όλοι μαζί» και με το ΜέΡΑ25 και με όσους ανακυκλώνουν λογικές διαχείρισης αλά ΣΥΡΙΖΑ, όχι μόνο δεν ενώνει αλλά διασπά τον κόσμο της μαχόμενης ανεξάρτητης Αριστεράς και κυρίως οδηγεί σε στρατηγική αναπαραγωγή της ήττας.
Μια διαφορετική και πολύ ελπιδοφόρα τάση βλέπουμε να έρχεται από τις αριστερές αντικαπιταλιστικές αντιδιαχειριστικές κινήσεις σε περιφέρειες και δήμους, καθώς και τις συμμαχίες-συνεργασίες τους σε ανατρεπτική κατεύθυνση, που κατακτούν ένα μάχιμο ριζοσπαστικό πολιτικό περιεχόμενο, συσπειρώνουν ευρύτερο κόσμο (εκατοντάδες υποψήφιοι είναι ανένταχτοι-πρωτοπόροι αγωνιστές) κι έχουν δεσμούς με το κίνημα και τις γειτονιές, έχοντας πρωτοπόρα δημοκρατική λειτουργία.
Η ενίσχυση, με ψήφο και συμμετοχή, αυτών των κινήσεων θα αποτελεί ένα μήνυμα αντεπίθεσης της Αριστεράς που δεν υποτάσσεται αλλά ανοίγει δρόμους ανατροπής.