Πρωτοβουλία Αλβανών Μεταναστών και Αλληλέγγυων
▸Η ρατσιστική πολιτική των κυβερνήσεων και ο νόμος Κατρούγκαλου οδηγεί σε συντάξεις πείνας για μετανάστες, που εργάστηκαν σκληρά στην Ελλάδα
H εργασιακή ζωή και η καθημερινότητα των μεταναστ(ρι)ών είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη στην ελληνική κοινωνία. Μια από αυτές τις άγνωστες πτυχές είναι και το συνταξιοδοτικό των μεταναστ(τρι)ών. Θα περίμενε κανείς ότι οι μετανάστ(τρι)ες θα λάβουν κανονικά σύνταξη. Πανταχού παρόντες σε κάθε δουλειά, πρόθυμοι-ες να εργαστούν 12ωρα και 14ωρα, πολλές φορές στις χειρότερες εργασιακές συνθήκες. Κι όμως, μια ολόκληρη γενιά μεταναστών δεν θα απολαύσει το δικαίωμα στη σύνταξη, παρά τα όσα έχει προσφέρει στην ελληνική κοινωνία. Έτσι, από τον εξαντλητικό εργασιακό βίο περνάμε στην ταπεινωτική και φτωχική πραγματικότητα της συνταξιοδότησης.
Ας επιχειρήσουμε να πιάσουμε το νήμα από την αρχή: Πολλές και πολλοί από εμάς ήρθαμε στην Ελλάδα πριν 30 χρόνια, σε νεαρή ακόμα ηλικία, γεμάτοι ελπίδες που γρήγορα διαψεύστηκαν. Με πολύ κόπο, ιδρώτα και θυσίες, διεκδικήσαμε μια αξιοπρεπή ζωή. Όλα αυτά τα χρόνια δουλέψαμε, δουλέψαμε πάρα πολύ, σε κάθε λογής δουλειά. Οι περισσότερες από εμάς «μαύρα» ή με ελάχιστα ένσημα. Γίναμε η καύσιμη ύλη για το «οικονομικό θαύμα» του 2000. Φτάνοντας πια σε ηλικία συνταξιοδότησης, διαπιστώνουμε πως μάλλον δε θα πάρουμε ποτέ σύνταξη ή θα πάρουμε ψίχουλα, τόσα όσα φτάνουν για να βγάλεις ίσως τις πρώτες 10 μέρες του μήνα. Κι αυτό εξαιτίας του θεσμικού ρατσιμού που μας αντιμετωπίζει όλα αυτά τα χρόνια ως δεύτερης κατηγορίας εργαζόμενους-ες, ως αναλώσιμους-ες και εφήμερους-ες. Αλλά και λόγω συγκεκριμένων ρατσιστικών διατάξεων σε βάρος των μεταναστών που ψηφίστηκαν το 2016 επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Η κυβέρνηση επέλεξε συνειδητά να κόψει τις συντάξεις των μεταναστ(τρι)ών στον βωμό των πρωτογενών πλεονασμάτων. Για να «βγουν» τα νούμερα, πετσοκόπηκαν οι συντάξεις του πιο ευάλωτου και μη εκπροσωπημένου κομματιού της κοινωνίας, των μεταναστ(τρι)ών. Όπως άλλωστε συμβαίνει έως σήμερα με την κυβέρνηση της ΝΔ, που εντείνει και θα συνεχίζει να εντείνει τις ρατσιστικές διακρίσεις σε βάρος μας.
Στο ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα, σύνταξη δικαιούνται να πάρουν τα άτομα που έχουν ορισμένα ελάχιστα χρόνια εργασίας με ασφάλιση και νόμιμη διαμονή στη χώρα. Δυστυχώς, οι όροι υπολογισμού της σύνταξης χειροτέρεψαν από τον νόμο Κατρούγκαλου που ψηφίστηκε το 2016. Ο νόμος αυτός έσπασε τη σύνταξη σε δύο κομμάτια. Το ένα κομμάτι ονομάστηκε εθνική σύνταξη, που την χορηγεί το κράτος, και το άλλο ανταποδοτική, που την χορηγούν τα ασφαλιστικά ταμεία. Το τελικό ποσό υπολογίζεται ως άθροισμα αυτών των δύο. Για να μπορέσει ένα άτομο να συνταξιοδοτηθεί, πρέπει να πληροί τις ίδιες περίπου προϋποθέσεις που υπήρχαν και πριν. Τι άλλαξε όμως με τον νόμο Κατρούγκαλου; Αυτό που αλλάζει δραματικά είναι ο τρόπος υπολογισμού του ποσού της εθνικής σύνταξης, διότι ο νόμος Κατρούγκαλου προσέθεσε έναν ακόμα παράγοντα. Τα έτη μόνιμης και νόμιμης διανομής στην Ελλάδα.
Η εθνική σύνταξη έχει μέγιστο ποσό τα 414 ευρώ. Για να λάβει κάποιος αυτό το ποσό πρέπει να έχει:
- 000 ένσημα (20 χρόνια εργασίας με πλήρη ασφάλιση)
- 40 χρόνια μόνιμης και νόμιμης διανομής στην Ελλάδα, εκτός των ομογενών που είναι 30.
- Να έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας (67).
Τι συμβαίνει όμως όταν κάποιος δεν έχει 40 χρόνια μόνιμης και νόμιμης διαμονής; Για κάθε χρόνο από τα 40 έτη που δεν μπορεί να αποδείξει ότι ζούσε νόμιμα στην Ελλάδα, η εθνική σύνταξη μειώνεται κατά 1/40. Επίσης, μειώνεται κατά 2% για κάθε χρόνο που λείπει από τα 20 (με κατώτατο όριο τα 15 έτη). Δηλαδή, αν κάποιος/α έχει 15 έτη ασφάλισης, η εθνική σύνταξη διαμορφώνεται στα 373 ευρώ αρχικά. Αλλά και πάλι μειώνεται για κάθε έτος που λείπει από τα 40 έτη νόμιμης διαμονής (εκτός αν είναι ομογενής, όπου ζητώνται 30). Στην εθνική προστίθεται η ανταποδοτική σύνταξη που υπολογίζεται από τα έτη και είδη ασφάλισης και το μέσο εισόδημα. Σε γενικές γραμμές το ποσό αυτό για τους μετανάστ(ριες) κυμαίνεται από τα 80 ως τα 150 ευρώ.
Γιατί ο νόμος αυτός είναι ρατσιστικός; Ο νόμος αυτός είναι ρατσιστικός γιατί, συνδέοντας το διάστημα νόμιμης παραμονής στη χώρα με το ποσό της σύνταξης, κάνει δυσμενή διάκριση προς τους μετανάστες. Ένας μετανάστης, που έχει συνεισφέρει ακριβώς τα ίδια λεφτά στα ταμεία, θα πάρει πολύ μικρότερη σύνταξη.
Η πρώτη νομιμοποίηση των μεταναστ(τρι)ών έγινε το 1998 και ακολούθησε αυτή του 2001 και 2004. Ας υποθέσουμε ότι κάποιο άτομο έλαβε χαρτιά το 1998 (στην πραγματικότητα ελάχιστοι έλαβαν) και ότι δεν έχασε την άδεια τα επόμενα χρόνια. Αν κατάφερνε να θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2018, θα έπαιρνε το μισό της εθνικής σύνταξης, καθώς διαμένει νόμιμα μόνο στα 20 από τα 40 έτη που απαιτείται για να λάβει το πλήρες. Για πλήρης σύνταξη θα έπρεπε να συμπληρώνει 40 χρόνια διαμονής, το μακρινό έτος 2038! Το ίδιο το ελληνικό κράτος, επί κυβέρνησης ΝΔ, κατάλαβε το πρόβλημα που προκύπτει με τα 40 χρόνια νόμιμης διαμονής και μείωσε το διάστημα για τους ομογενείς στα 30 χρόνια, για να μην μειωθούν οι συντάξεις τους, με εμφανείς ψηφοθηρικούς σκοπούς.
Τα ποσά που προκύπτουν για τις συντάξεις των μεταναστ(τρι)ών είναι σχεδόν στο σύνολό τους κάτω από το ποσό των 360 ευρώ που το ελληνικό κράτος δίνει ως επίδομα-ελεημοσύνη για όσους υπερήλικες δεν έχουν δικαίωμα συνταξιοδότησης. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, όμως, έχει μπει ως διάκριση το κριτήριο των 35 χρόνων διαμονής, που κουτσουρεύει το επίδομα για τους μετανάστες, ενώ από τον τελικό υπολογισμό αφαιρείται η πιθανή (μισή) σύνταξη που κάποιοι λαμβάνουν από την Αλβανία, καταλήγοντας να λαμβάνουν τελικά περίπου 200 ευρώ!
Για εμάς είναι προφανές πως με αυτά τα λεφτά δεν μπορούμε να ζήσουμε. Θεωρούμε κατάφωρη αδικία και πρωτοφανή ληστεία του κόπου μας τον νόμο Κατρούγκαλου. Για τους λόγους αυτούς, απαιτούμε εδώ και τώρα να αποσυνδεθεί ο χρόνος νόμιμης διαμονής από τον υπολογισμό της σύνταξης κοινωνικής ασφάλισης. Απαιτούμε, επίσης, τη σύναψη διακρατικής συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας που να συμψηφίζει δίκαια τον χρόνο εργασίας σε κάθε χώρα! Καλούμε τα συνδικάτα, τις μεταναστευτικές συλλογικότητες και όλο τον αλληλέγγυο κόσμο να αγωνιστεί μαζί για αυτά τα δίκαια αιτήματα.