Γιώργος Κρεασίδης
▸ Ο Περισσός μιλά για υπηρέτηση από «κυβερνητικές θέσεις», «όταν ο λαός το επιλέξει», χωρίς να τίθεται ως προϋπόθεση η επανάσταση
Σοβαρή στροφή καταγράφεται στις τοποθετήσεις του ΚΚΕ το τελευταίο διάστημα για το θέμα της συμμετοχής του σε κυβέρνηση, με τρόπο που τελικά ενισχύει λογικές κοινοβουλευτικού δρόμου. Προσπαθώντας να απαντήσει στην απαξιωτική κριτική ότι «δεν θέλει να κυβερνήσει», που δεχόταν κυρίως –αλλά όχι μόνο– από τον ΣΥΡΙΖΑ λόγω της άρνησης των προτάσεων κυβερνητικής συνεργασίας, το ΚΚΕ επιχειρεί να απαντήσει με όρους εκλογικούς και όχι επαναστατικής πολιτικής.
«Σήμερα, το κόμμα μας διαθέτει σύγχρονο, επιστημονικά επεξεργασμένο πρόγραμμα εξουσίας-διακυβέρνησης, το οποίο καταθέτει ανοιχτά στον λαό και είναι έτοιμο να το υπηρετήσει από κυβερνητικές θέσεις, όταν ο λαός το επιλέξει», δήλωνε ο γραμματέας του ΚΚΕ Δ. Κουτσούμπας σε συνέντευξή του στην Καθημερινή (25-26/3/23).
Το ίδιο επανέλαβε λίγες μέρες αργότερα, λέγοντας πως το ΚΚΕ «έχει σύγχρονο, επιστημονικά επεξεργασμένο πρόγραμμα εξουσίας- διακυβέρνησης, το οποίο καταθέτει ανοιχτά στον λαό και είναι έτοιμο να το υπηρετήσει και από κυβερνητικές θέσεις, όταν ο λαός το επιλέξει» (Κυριακάτικη KontraNews, 2/4/2023).
Με ανάλογο τρόπο αναφέρθηκε στο θέμα και το μέλος της Κ.Ε του ΚΚΕ Ν. Αμπατιέλος, τονίζοντας σε συνέντευξή του πως «οριστική διέξοδο στο πρόβλημα δίνει το πρόγραμμα εξουσίας του ΚΚΕ, για μια ανάπτυξη που θα έχει στο επίκεντρο τις ανάγκες των “πολλών” και όχι τα κέρδη βιομηχάνων, τραπεζιτών και κάθε λογής καπιταλιστών, τα οποία θα αποτελέσουν παρελθόν. Αυτό το πρόγραμμα, που καταθέτει από σήμερα στον λαό το ΚΚΕ και είναι έτοιμο να υπηρετήσει και από κυβερνητικές θέσεις, όταν εκείνος το αποφασίσει, είναι ο δεύτερος σημαντικός λόγος για τον οποίο πρέπει να ενισχυθεί» (Εφημερίδα των Συντακτών, 14/4/2023).
Οι τοποθετήσεις των στελεχών του ΚΚΕ είναι εξαιρετικά ασαφείς: Ποια κυβέρνηση, σε ποιο κοινωνικο-οικονομικό σύστημα, με ποια εξουσία; Πριν ή μετά την επανάσταση; Ο όρος «επανάσταση» απουσιάζει από τον πολιτικό λόγο του ΚΚΕ, ενώ διατυπώσεις «όταν ο λαός το επιλέξει» (σ.σ. το ΚΚΕ) ή υπηρέτηση του προγράμματος «και από κυβερνητικές θέσεις» αντιστοιχούν σαφώς σε κοινοβουλευτικές εκλογές εντός καπιταλισμού. Κι αυτό παρότι το ΚΚΕ εξακολουθεί να αρνείται συμμετοχή σε κυβέρνηση με ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και γενικά κόμματα αστικής πολιτικής. Αυτή η λογική αντιμετωπίζει την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα ως ένα εκλογικό κοινό που επιλέγει, χωρίς η επαναστατική ανατροπή να υπάρχει σαν προϋπόθεση για μια άλλη εξουσία, ούτε βέβαια πολιτικοί στόχοι ανατροπής και αντίστοιχα καθήκοντα για να διαμορφωθούν όροι γι’ αυτήν. Η ανάγκη για τη διαμόρφωση επαναστατικής πολιτικής και ρεύματος σε εποχή σαν τη δική μας μπαίνει στο περιθώριο.
Ο Δ. Κουτσούμπας, πάλι σε συνέντευξή του, το κάνει πιο ξεκάθαρο. Σε αυτήν, ο Δ. Δανίκας του Πρώτου Θέματος ρωτάει όλο νόημα «Τι ακριβώς εννοεί το ΚΚΕ με τη φράση “όταν θελήσει ο λαός;”. Μερικοί αυτή τη φράση την ερμηνεύουν ως «επανάσταση με τα όπλα», κάποιοι άλλοι ως γενική εξέγερση και καταστροφή». Για να πάρει την απάντηση από το γραμματέα του ΚΚΕ πως «όταν ο λαός θελήσει, θα βρει τον τρόπο να εκφράσει τη θέλησή του, όπως τον έχουν βρει οι λαοί σε όλη την ιστορία. Και τότε δεν θα τον σταματήσει τίποτα. Γιατί ξέρεις πολύ καλά ότι το παλιό κατεστημένο θα κάνει τα πάντα για να εμποδίσει τέτοιες ριζικές αλλαγές. Εμείς τη λέξη επανάσταση δεν την φοβόμαστε και δηλώνουμε θαυμαστές και των επαναστάσεων που ανέτρεψαν τη φεουδαρχία και έφεραν τον καπιταλισμό σε κάθε χώρα, όπως η Γαλλική και η Ελληνική, και φυσικά των επαναστάσεων που έφεραν τον σοσιαλισμό για πρώτη φορά σε πολλές χώρες τον προηγούμενο αιώνα, όπως η Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία ή η Κουβανική Επανάσταση και άλλες. Σίγουρα δεν πρόκειται για καταστροφή, αλλά για τη δημιουργία μιας πολύ πιο δίκαιης κοινωνίας και ενός καλύτερου κόσμου».
Άγνωστο πώς θα εκφραστεί η βούληση του λαού, με βάση την απάντηση του Δ. Κουτσούμπα, αλλά χωρίς ταύτιση με την επανάσταση. Την οποία δεν φτάνει να μην την φοβάται ή να την θαυμάζει κανείς, αλλά απαιτείται να την κάνει στόχο της εργατικής τάξης και του λαού, κινητήρια δύναμη και έμπνευση των αγώνων. Όσο προσεκτικό και αν είναι το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείται, η εκλογική πρόταση του ΚΚΕ είναι προσανατολισμένη στην έκφραση της κοινωνικής διαμαρτυρίας μέσα από την προσέγγιση των ψηφοφόρων που επιλέγουν ατομικά. Δεν υπάρχει απεύθυνση στη συλλογική αγωνιστική στάση που βγήκε στο προσκήνιο και ήταν αυτή που άσκησε πολιτική πίεση στη ΝΔ και το σύστημα, συχνά μέσα και από πρωτοβουλίες των δυνάμεων του ΚΚΕ στο μαζικό κίνημα.
Λογικές που αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους ως ένα εκλογικό κοινό που επιλέγει είναι το αποκορύφωμα του πολιτικού αφοπλισμού του κινήματος
Η στρογγυλεμένη ρητορική που απευθύνεται στη χίμαιρα του μέσου ψηφοφόρου είναι το αποκορύφωμα μιας τακτικής των τελευταίων χρόνων. Στο μαζικό κίνημα το ΚΚΕ, με δυνάμεις και συμβολή στην ανάπτυξη αγώνων, ειδικά στον ιδιωτικό τομέα, είχε τακτική που τις εγκλώβιζε στο επίπεδο της διαμαρτυρίας ή σε μάχες στον χώρο, με κορύφωση μια σύσκεψη του ΠΑΜΕ ή μια πρόταση νόμου, χωρίς να αμφισβητείται η πρωτοκαθεδρία στον γενικό σχεδιασμό του κυβερνητικού-εργοδοτικού συνδικαλισμού τύπου ΓΣΕΕ. Έτσι διακόπηκε η αγωνιστική δυναμική μετά την τραγωδία των Τεμπών, όπου η διαμαρτυρία και η οργή δεν συνδέθηκαν από το ΚΚΕ με άμεσες διεκδικήσεις για την αναίρεση της ιδιωτικοποίησης που προκάλεσε το έγκλημα. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η λογική του κέρδους και της επιχειρηματικότητας για τα δημόσια αγαθά κλονίστηκε στις συνειδήσεις σε σημαντικό βαθμό. Την ίδια περίοδο, στο συνέδριο του ΕΚΑ (4-5 Φλεβάρη) έγινε δεκτή από το ΠΑΜΕ η συμμετοχή σωματείων που έκαναν ηλεκτρονικές εκλογές με βάση τον αντισυνδικαλιστικό νόμο Χατζηδάκη, παρά τις προηγούμενες δεσμεύσεις σε αγώνα για μην περάσει κάτι τέτοιο. Αυτές οι αντιλήψεις αποτυπώνονται και σε υποψηφιότητες όπως η πρώην βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ και ΔΗΜΑΡ Ασημίνα Ξηροτύρη-Αικατερινάρη με το βαρύ συστημικό παρελθόν ή ανθρώπων της Αριστεράς σε ρόλο προεκλογικού στηρίγματος.