Γιώργος Μιχαηλίδης
«Δεν είμαι έτοιμος να διχάσω το έθνος». Αυτή ήταν η δήλωση που έκανε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, στις 30 Μαρτίου, μετά τις πολύ μεγάλες διαδηλώσεις που έλαβαν χώρα εναντίον των πρόσφατων πολιτικών επιλογών του. Έτσι, εκδήλωσε την προσωρινή υποχώρησή του από τη δικαστική αναθεώρηση που είχε εξαγγείλει και για την οποία κατηγορήθηκε ως πραξικοπηματίας, αναγκάζοντας ακόμα και υπουργούς και πρέσβεις να κατέλθουν σε απεργία. Επρόκειτο για το μεγαλύτερο κύμα διαδηλώσεων που έχει γνωρίσει το Ισραήλ στη σύγχρονη ιστορία του, το οποίο πέτυχε εν μέρει τον σκοπό του, ένα στοιχείο που αναμφίβολα πρέπει να κρατήσουμε.
Φυσικά, αποτελεί αντικείμενο συζήτησης το μέγεθος των αυταπατών που καλλιεργεί η κουβέντα περί ανεξάρτητης δικαιοσύνης στον σημερινό καπιταλισμό. Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι κινήσεις Νετανιάχου αξίζουν την προσοχή μας. Ανάμεσα στα άλλα διότι, προκειμένου να εξευμενίσει το ακροδεξιό κόμμα Ιουδαϊκή Ισχύς που συμμετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό, υποσχέθηκε τον σχηματισμό μίας εθνικής φρουράς, η οποία θα τεθεί υπό την πολιτική ηγεσία του φανατικού σιωνιστή και εθνικιστή ηγέτη του παραπάνω κόμματος, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ. Του ανθρώπου, δηλαδή, που δίνει τον τόνο σε αυτή τη διαδικασία «δικαστικής μεταρρύθμισης», τραβώντας την ατζέντα στα άκρα, τόσο ώστε να ανησυχεί ακόμα και μεγάλο τμήμα της εβραϊκής μεσαίας τάξης.
Πρακτικά, η «δικαστική μεταρρύθμιση» δίνει απόλυτη εξουσία επί του δικαστικού σώματος στην κυβέρνηση, προωθώντας παράλληλα μία σειρά σκληρά μέτρα που στρέφονται ενάντια στα δημοκρατικά δικαιώματα. Πρόκειται για μια πορεία αλλαγών που για πολλούς αναλυτές έχει βάθος και αντανακλά την υπαρξιακή κρίση του Ισραήλ εντός των νέων διεθνών συνθηκών. Στοχεύει, δε, στην ακόμα μεγαλύτερη σκλήρυνση του ισραηλινού κράτους, ώστε να συνεχίσει πάση θυσία να έχει το πάνω χέρι έναντι των δυνάμεων που πρεσβεύουν μια πιο διαλλακτική πολιτική απέναντι στους Παλαιστίνιους.
Η βάση της παρούσας κρίσης στο Ισραήλ είναι κοινωνική και εθνική. Καθόλου τυχαία, οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν τον Ιανουάριο ενάντια στο δικαστικό πραξικόπημα κατέληξαν να προβάλλουν ως κεντρικό σύνθημα την ψήφιση ενός νέου δημοκρατικού συντάγματος που να εξασφαλίζει την ισοτιμία όλων των πολιτών και, ταυτόχρονα, την έναρξη διαπραγματεύσεων με την παλαιστινιακή ηγεσία. Ενώ σημαντική μερίδα του ισραηλινού κεφαλαίου έδειξε ότι επιθυμεί ηρεμία κι αξιοπιστία για να μην βυθιστεί σε κρίση η ισραηλινή οικονομία. Το αν και με ποιον τρόπο θα επιτευχθεί αυτό, μένει να αποδειχθεί.