Μπάμπης Συριόπουλος
▸ Ως στόχος του κινήματος τίθεται το «στρίμωγμα» της κυβέρνησης για «ανάσες ανακούφισης» του λαού
Το ΚΚΕ παίζει σημαντικό ρόλο στις κινητοποιήσεις, απεργίες και διαδηλώσεις μετά την τραγωδία των Τεμπών. Οι πολιτικές του θέσεις κρίνονται και το πολιτικό του πρόγραμμα δοκιμάζεται πάνω σ’ αυτό το καυτό έδαφος. Στην τελευταία ανακοίνωσή του, το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ (Ριζοσπάστης 11-12 Μάρτη) παρουσιάζει την πρόταση του ΚΚΕ για τους σιδηρόδρομους της χώρας: «Ο σιδηρόδρομος μπορεί να αποτελέσει ένα σύγχρονο, γρήγορο, ασφαλές και φτηνό μέσο μετακίνησης του λαού και μεταφοράς προϊόντων σε όλη τη χώρα. Αυτό προϋποθέτει όμως “απελευθέρωση” από τις ράγες του κέρδους, προϋποθέτει μεταφορές και υποδομές με κριτήριο την ικανοποίηση των διευρυμένων λαϊκών αναγκών, μέσα από έναν ενιαίο κρατικό φορέα, αξιοποιώντας όλα τα σύγχρονα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας, ενταγμένες στον κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό της οικονομίας, την κοινωνική ιδιοκτησία και τον εργατικό έλεγχο».
Όπως βλέπουμε, η συγκεκριμένη πρόταση του ΚΚΕ προϋποθέτει τη συνολική κοινωνική ιδιοκτησία και τον κεντρικό σχεδιασμό, δηλαδή τον σοσιαλισμό. Εκτός όμως από αυτήν την πρόταση και την επιδίωξη «να μπει στο στόχαστρο ο πραγματικός αντίπαλος, το κράτος και το σύστημα του κεφαλαίου, τα κόμματα και οι κυβερνήσεις που το υπηρετούν», τι πρέπει να διεκδικεί το κίνημα σήμερα; Σύμφωνα με το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, «να στριμώξει τις αντιλαϊκές κυβερνήσεις και να αποσπάσει ανάσες ανακούφισης». Ανάμεσα στο «στρίμωγμα», τις «ανάσες ανακούφισης» και τον σοσιαλισμό δεν υπάρχει τίποτα ενδιάμεσο.
Ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ, στο ίδιο φύλλο του Ριζοσπάστη επισημαίνει «ότι όσο παραμένουμε στο πλαίσιο του σημερινού συστήματος και της “απελευθερωμένης” αγοράς της ΕΕ, όσο οι μεταφορές, η Ενέργεια, οι επικοινωνίες, το νερό αποτελούν εμπορεύματα, όλοι οι όμιλοι, είτε κρατικοί είτε ιδιωτικοί, θα θυσιάζουν συνεχώς τις ανάγκες μας για να αυξήσουν τα κέρδη τους και τα μερίδιά τους στον ανταγωνισμό». Συμφωνούμε απολύτως! Ωστόσο, ο Μ. Παπαδόπουλος ισχυρίζεται παρακάτω ότι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ζητάει απλά 100% επανακρατικοποίηση του ΟΣΕ, συμπληρώνοντας ότι «τέτοιες προτάσεις συσκοτίζουν τον πραγματικό αντίπαλο και δεν οδηγούν σε κάποια φιλολαϊκή λύση». Η θέση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ είναι δημοσιευμένη στην ανακοίνωσή της μετά την τραγωδία των Τεμπών:
«Κρατικοποίηση χωρίς αποζημίωση, με εργατικό και λαϊκό έλεγχο όλων των σιδηροδρομικών εταιρειών. Έξω τώρα η Hellenic Train. Ενιαίος δημόσιος οργανισμός συγκοινωνιών ενάντια στην ιδιωτικοποίηση που προωθεί η ΕΕ. Δημόσιες, ασφαλείς, φτηνές, σύγχρονες συγκοινωνίες για τον λαό. Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού» και «Έξω η επιχειρηματική λογική του κέρδους. Οι συγκοινωνίες, οι μεταφορές, την υγεία, η παιδεία, το ρεύμα, το νερό είναι δημόσια αγαθά και ανήκουν σε όλους, δεν είναι ατομική ιδιοκτησία κανενός».
Το ΚΚΕ αρνείται να θέσει τέτοιους στόχους, καθώς δεν έχει «αυταπάτες ότι το σημερινό αστικό κράτος θέλει και μπορεί να εκφράσει το “δημόσιο συμφέρον” και να αποτελέσει αντίβαρο στη δύναμη των ομίλων». Είναι ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις (γιατί άραγε;) και στην «απελευθέρωση»-εμπορευματοποίηση κοινωνικών υπηρεσιών και δημόσιων αγαθών, αλλά αν κάτι τέτοιο γίνει πράξη (όπως στον ΟΣΕ) το ζήτημα παραπέμπεται στο σοσιαλισμό. Το κίνημα μπορεί να παλεύει ενάντια σε μια ιδιωτικοποίηση μέχρι να γίνει, μετά μπορεί μόνο να διαμαρτύρεται και να βγάζει συμπεράσματα.
Το ΠΑΜΕ δεν καλεί σε πάλη για ανατροπή της ιδιωτικοποίησης ούτε σε ανυπακοή στις οδηγίες της ΕΕ
Το κράτος στον καπιταλισμό εξυπηρετεί τα γενικά συμφέροντα της αστικής τάξης, αποτυπώνοντας όμως τους αγώνες και τις κατακτήσεις του εργατικού κινήματος και παίρνοντας υπ’ όψη τις λαϊκές διαθέσεις καθώς εμφανίζεται υπέρμαχος του «δημοσίου συμφέροντος». Γι’ αυτό και όταν η επιδίωξη είναι η απεριόριστη κερδοφορία και η εμπορευματοποίηση κοινωνικών αγαθών και υπηρεσιών, το αστικό κράτος απαξιώνει τις επιχειρήσεις «του», τις κατατεμαχίζει, άλλα κομμάτια πουλάει, άλλα κλείνει και σ’ ότι κρατάει επιβάλλει κανόνες ελεύθερης αγοράς και ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια λειτουργίας. Οι αστικές κυβερνήσεις εδώ και δεκαετίες ξηλώνουν κοινωνικές κατακτήσεις δια μέσου των ιδιωτικοποιήσεων και της «απελευθέρωσης». Το ΚΚΕ αρνείται την πολιτική πάλη του εργατικού κινήματος για την ανατροπή αυτής της πολιτικής… στο όνομα του σοσιαλισμού.
Η κομμουνιστική πολιτική, η προσέγγιση του επαναστατικού δρόμου ξεκινάει από τις καθημερινές μάχες του σήμερα, από την πάλη για στόχους που υπονομεύουν την ιδιωτική ιδιοκτησία, το διευθυντικό δικαίωμα και το κέρδος, τα ιερά και τα όσια του καπιταλισμού. Αυτή η πάλη υποχρεωτικά συνδέεται με τις πολιτικές προϋποθέσεις της ρήξης και της αποδέσμευσης από την ΕΕ, με την συγκρότηση οργάνων εργατικής πολιτικής σε σύγκρουση με το αστικό κράτος και τελικά με την επανάσταση. Με τους αγώνες για αντικαπιταλιστικούς στόχους μπορούν να υπάρχουν σοβαρές κατακτήσεις και κλονισμοί κάτω από τον πολιτικό εκβιασμό του κινήματος και όχι μόνο «ανάσες ανακούφισης» όπως προτείνει το ΚΚΕ. Και τέτοιοι αγώνες είναι η καλύτερη διαπαιδαγώγηση για την ανάγκη της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού. «Το πιθανότερο απ’ όλα είναι ότι από κάθε σοβαρή πάλη για τις μεγάλες διεκδικήσεις του προγράμματος-μίνιμουμ θα φουντώσει η πάλη για το σοσιαλισμό και εμείς αυτό το επιδιώκουμε οπωσδήποτε» έγραψε ο Λένιν το 1916 (τ. 30, σελ. 386). Αλλιώς ο σοσιαλισμός γίνεται υπόθεση μόνο προπαγάνδας, συνεδρίων, ντοκουμέντων και συζητήσεων για το μακρινό μέλλον.
Το αδιέξοδο αυτής της κομμουνιστικής μελλοντολογίας φαίνεται στο κάλεσμα του ΠΑΜΕ για την απεργία της Πέμπτης όπου ο πολιτικός στόχος είναι «Το έγκλημα να μην συγκαλυφθεί!» και βασική διεκδίκηση «σύγχρονες, ασφαλείς, φτηνές μαζικές μεταφορές κόντρα στην πολιτική που βάζει την ασφάλεια των επιβατών και τα δικαιώματα των εργαζομένων στο ζύγι του κόστους και της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων». Η διεκδίκηση για δημόσιες μεταφορές δεν αναφέρεται… Ούτε ανατροπή της ιδιωτικοποίησης, ούτε ανυπακοή στις οδηγίες της ΕΕ και ρήξη-αποδέσμευση απ’ αυτήν.
Κάθε κατάκτηση του εργατικού κινήματος στο έδαφος του καπιταλισμού, όσο σκληροί αγώνες κι αν έχουν γίνει, όσες «εγγυήσεις» κι αν έχει δώσει το αστικό κράτος, είναι πάντα επισφαλής, μπορεί να παρθεί πίσω. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά μπορεί να διαστρεβλωθεί και να αξιοποιηθεί απ’ το κεφάλαιο. Αυτός είναι λόγος για να φτάσουμε μέχρι το τέλος, την επανάσταση, κι όχι για να μην ξεκινήσουμε καν, όπως λέει το ΚΚΕ.