Άρτεμη Ζαρόκωστα*
▸Αγώνας για αξιοπρεπή μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα για τον κλάδο
Η κυβέρνηση αποφάσισε να κλείσει την περσινή χρονιά με ένα προεδρικό διάταγμα που «χτυπά» τους/τις φοιτητές/τριες των καλλιτεχνικών σπουδών. Με βάση αυτό, οι απόφοιτοι δραματικών σχολών, σχολών χορού και κινηματογράφου εξισώνονται με τους αποφοίτους Λυκείου και έτσι, με κυβερνητική βούλα, νομιμοποιείται η περαιτέρω υποβάθμιση των –ήδη αδιαβάθμητων– πτυχίων μας. Το πρόβλημα δεν ξεκινάει στις 17 Δεκεμβρίου, οπότε και ανακοινώθηκε το προεδρικό διάταγμα υπ’ αριθμόν 85! Αντίθετα, η «πηγή του κακού» βρίσκεται δεκαετίες πριν, από όταν ξεκίνησε μια σειρά πολιτικών επιλογών όλων των κυβερνήσεων, που στοχευμένα ενίσχυαν την ιδιωτική καλλιτεχνική εκπαίδευση και ταυτόχρονα απέκλειαν τη δυνατότητα ίδρυσης δημόσιας και ανώτατης. Αυτές δημιούργησαν την κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, δηλαδή την ύπαρξη δεκάδων ιδιωτικών καλλιτεχνικών σχολών, την περιορισμένη δυνατότητα δημόσιας και δωρεάν καλλιτεχνικής εκπαίδευσης, την έλλειψη των καλλιτεχνικών μαθημάτων από τα σχολεία και εν γένει την πλήρη απαξίωση του πολιτισμού.
Τώρα όμως τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα. Υποβιβάζουν τα πτυχία μας, μετατρέποντάς μας σε ανειδίκευτους εργάτες/τριες-«χομπίστες/στριες», υποτιμώντας την εντατική ενασχόληση, την κοπιώδη προσπάθεια και τελικά την επιθυμία των νέων ανθρώπων για δημιουργία. Για τους φοιτητές/τριες των καλλιτεχνικών σπουδών η ψήφιση του συγκεκριμένου διατάγματος ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι! Από τη μέρα της ανακοίνωσής του, ξεκίνησαν κινητοποιήσεις από σπουδαστές, μαθητές και επαγγελματίες, από σωματεία του κλάδου και συλλογικότητες που απαιτούσαν την κατάργηση του επαίσχυντου μέτρου.
Όλοι αυτοί, βρέθηκαν μαζί έξω από το υπουργείο Εσωτερικών και από εκεί οι κινητοποιήσεις συνεχίστηκαν στο υπουργείο Πολιτισμού και έπειτα στο Παιδείας. Φυσικά όμως, μια στυγνή «περατζάδα» από υπουργείο σε υπουργείο είναι κενή νοήματος. Αυτό κατάλαβαν και σπουδαστές από τις κρατικές Σχολές του Εθνικού Θεάτρου στην Αθήνα, του ΚΘΒΕ στη Θεσσαλονίκη και του ΔΗΠΕΘΕ στη Πάτρα, οι οποίοι κόντρα σε λογικές διαχείρισης και διαπραγματεύσεις με τις εκάστοτε διοικήσεις, προχώρησαν αμέσως σε καταλήψεις των σχολών τους και κάλεσαν τους υπόλοιπους σπουδαστές σε κοινό αγώνα και δράση. Αντίστοιχα, έχει σημασία να καταδειχτούν και οι προσπάθειες αποχής σε ιδιωτικές σχολές ώστε να συμμετέχουν οι σπουδαστές ενεργά στις παραπάνω καταλήψεις.
Σκοπός μας είναι οι καταλήψεις να αποτελέσουν κέντρο αγώνα για όλους τους φοιτητές καλλιτεχνικών σχολών και μέσα σε αυτές να συζητήσουμε, να συντονιστούμε και να διεκδικήσουμε τις σπουδές και το μέλλον που μας αρμόζει! Έχουν γίνει προσπάθειες για συντονισμό των δραματικών σχολών τόσο των δημοσίων όσο και των ιδιωτικών αλλά και την επίτευξη κοινών δράσεων, με απώτερο σκοπό ο αγώνας των σπουδαστών να ενοποιηθεί (και) με τα εργατικά σωματεία και τους καλλιτεχνικούς συλλόγους. Φυσικά, δεν αμέλούμε να αναδείξουμε την ανάγκη ανώτερης επικοινωνίας με τα υπόλοιπα τμήματα του εκπαιδευτικού κινήματος που παλεύουν ενάντια στην εκπαιδευτική αναδιάρθρωση που βαθαίνει ολοένα και περισσότερο την επιχειρηματοποίηση των πανεπιστήμιων. Ενδεικτική επιτυχία ήταν η παρουσία από μαθητές των μουσικών και των καλλιτεχνικών σχολείων στην τελευταία κινητοποίησή μας έξω από το υπουργείο Παιδείας.
Για να προχωρήσουμε όμως από εδώ και στο εξής, απαιτείται ο καλλιτεχνικός κλάδος να απαντήσει σύσσωμος και να μην αρκείται σε συμβολικούς ακτιβισμούς και κινητοποιήσεις, όπως προκρίνει η ΠΟΘΑ και το ΣΕΗ και ΣΕΧΩΧΟ. Απαιτείται κλιμάκωση του αγώνα με απεργία που θα θέτει την κατάργηση του εξευτελιστικού διατάγματος, την ανώτατη δημόσια και δωρεάν εκπαίδευση αλλά και την υπογραφή κλαδικών συλλογικών συμβάσεων που θα εξασφαλίζουν στους εργαζόμενους του κλάδου αξιοπρεπείς μισθούς, ωράρια και θα λειτουργούν ως ασπίδα απέναντι στην εργοδοσία.
Γνωρίζουμε καλά πως εδώ και χρόνια η καλλιτεχνική εκπαίδευση είναι παρατημένη και παραδομένη στα χέρια των ιδιωτικών συμφερόντων και δεν υπάρχει μέριμνα να ενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα με όρους ουσιαστικούς. Ταυτόχρονα, όμως, έχουμε βαθιά πεποίθηση πως η πραγματική τέχνη, είναι αυτή που βγαίνει από τα «σπλάχνα» της κοινωνίας και επιστρέφει σε αυτήν αμφισβητώντας την, αρνούμενη να την μιμηθεί, να δεχτεί την αλήθεια της. Γι’ αυτό λοιπόν το σπουδαστικό κίνημα των καλλιτεχνικών σχολών, από κοινού φυσικά με το φοιτητικό και εργατικό κίνημα, δεν έχει άλλη επιλογή από το να βαθύνει και να διεκδικήσει την οριστική και άμεση ανάκληση του ΠΔ 85/2022 και την ουσιαστική υπαγωγή των καλλιτεχνικών σπουδών στη σφαίρα της ανώτατης δημόσιας και δωρεάν πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
*φοιτήτρια Ανώτερης Δραματικής Σχολής