Ματίνα Παπαχριστούδη
Κατά πόσο είναι ανεξάρτητα τα γεγονότα των χιλιάδων απολύσεων στο Twitter μετά την εξαγορά του δικτύου από τον Ίλον Μάσκ και στη Meta (Facebook-Instagram) επειδή –σύμφωνα με την εταιρεία– έπεσαν τα κέρδη του Μαρκ Ζάκερμπεργκ; Η προφανής παρατήρηση αφορά στους εργαζόμενους. Υπάλληλοι με υψηλή εξειδίκευση, επιστημονική κατάρτιση, πολλές γνώσεις, «ζυμωμένοι» στον μύθο ότι δεν είναι «εργάτες» αλλά κάτι παραπάνω, μια τάξη διαφορετικών ανθρώπων που απασχολούνται στη βιομηχανία big data, χωρίς ωράρια, με υψηλές απολαβές, που συμμετέχουν στην αλλαγή του… ψηφιακού κόσμου. Ωστόσο, ο τρόπος που απομακρύνθηκαν παραπέμπει στις πιο βάρβαρες εργοδοτικές πρακτικές του 19ου αιώνα: Τους πέταξαν έξω από τους υπολογιστές τους, έμαθαν με e-mail πως καταργήθηκε η θέση τους, άκουσαν από τα ειδησεογραφικά δίκτυα πως δεν είναι πια εργαζόμενοι, οι μετανάστες κινδυνεύουν να χάσουν την πράσινη κάρτα παραμονής στις ΗΠΑ.
Σε μια δεύτερη ανάγνωση, βγαίνουν στο προσκήνιο οι μεγάλες αλλαγές που κυοφορούνται εδώ και πολλά χρόνια στο ελεύθερο Διαδίκτυο. Η προ είκοσι ετών απάντηση πως είναι σχεδόν αδύνατον να ελεγχθεί η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, πληροφοριών, υπηρεσιών, προϊόντων στο Internet, κυρίως επειδή αυτή προσφέρεται δωρεάν μέσα από διεθνείς πλατφόρμες, μηχανές αναζήτησης, κοινωνικά δίκτυα, πλέον δεν ισχύει. Οι πλατφόρμες διακίνησης και τα ψηφιακά δίκτυα μετεξελίχθηκαν σε «εταιρικά κράτη», τα οποία βρίσκονται σε συνεχή συνδιαλλαγή και διαπραγμάτευση με τα θεσμικά κράτη για την ψηφιακή διακυβέρνηση, επιβάλλουν λογισμικά ελέγχου και παρεμπόδισης στην ελεύθερη διακίνηση πληροφόρησης, ελέγχουν σχεδόν σε απόλυτο βαθμό τα προσωπικά δεδομένα δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.
Το Twitter, το οποίο χαρακτηριζόταν ως η πλέον επιδραστική πλατφόρμα ελεύθερης διακίνησης πληροφοριών και ειδήσεων, βρίσκεται αυτές τις μέρες στη δίνη μετεξέλιξής του, με τον Ίλον Μάσκ να προϊδεάζει για ριζικές τομές στον χαρακτήρα του. Περισσότερες (κερδοφόρες) εφαρμογές, έλεγχος στη διακίνηση περιεχομένου με εφαρμογή φίλτρων και λογισμικών και υποχρέωση πληρωμής οκτώ ευρώ σε χρήστες που θέλουν να συνεχίσουν να έχουν πρόσβαση και επιρροή στο «ευρύ κοινό» δισεκατομμυρίων αναγνωστών.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Το δημοσιογραφικά χρεοκοπημένο μοντέλο «κομματικών» ΜΜΕ θα εφαρμοστεί στα νέα μίντια που έρχονται για τις ανάγκες των εκλογών. Τις επόμενες ημέρες επανακυκλοφορεί η εφημερίδα Απογευματινή από τον εκδότη των Παραπολιτικών Γιάννη Κουρτάκη, με πολιτική γραμμή στήριξης της ΝΔ. Επίσης αναμένεται η «ανανέωση» του τηλεοπτικού σταθμού Action 24, που εξαγόρασαν οι εφοπλιστές Δ. Μπάκος, Γ. Καϋμένακης και Αλ. Εξάρχου.
Ο τηλεοπτικός σταθμός Action 24 θα κινείται πολιτικά επίσης στη γραμμή υποστήριξης της ΝΔ, έχοντας στόχο να βγάλει κεντρικό δελτίο και πολλές ενημερωτικές εκπομπές. Ένα άλλο κανάλι, το Attica TV, το 30% του οποίου εξασφάλισαν οι ίδιοι επιχειρηματίες, θα αποκτήσει επίσης νέο ειδησεογραφικό πρόγραμμα, με πολιτική γραμμή στήριξης της «κεντροαριστεράς», ήτοι ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ. Η παρέμβασή τους συμπληρώνεται με την επαναφορά του ραδιοφωνικού Flash.
Η επιτυχία της κυβέρνησης Μητσοτάκη στα ΜΜΕ σχετίζεται με την απευθείας οικονομική στήριξη όλων των μίντια που διαθέτουν οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι της χώρας. Στο μεγάλο πλιάτσικο ιδιωτικοποιήσεων υπάρχουν ωστόσο αντικρουόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα. Πολλές τέτοιες συγκρούσεις φημολογείται πως βρίσκονται πίσω από την πρόσφατη αντιδικία Κυριάκου Μητσοτάκη – Βαγγέλη Μαρινάκη στο φόντο των αποκαλύψεων για τις υποκλοπές.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Πριν (5.11.22)