Γιώτα Ιωαννίδου
Η μαυροφορεμένη φιγούρα της Μάγδας Φύσσα είναι πια ένα σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα, του αγώνα για δικαιοσύνη, του αγώνα όλης της κοινωνίας που σήκωσε τα φέρετρα των δολοφονημένων παιδιών της και αγκάλιασε τη μνήμη τους, βγαίνοντας στους δρόμους
Πέρασαν εννέα χρόνια από τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και δύο μόλις χρόνια που η μητέρα του Μάγδα φώναζε με σηκωμένα χέρια στους χιλιάδες συγκεντρωμένους έξω από το Εφετείο, «Παύλο, τα κατάφερες γιε μου! Νικήσαμε!». Όμως, «τίποτα δεν έχει τελειώσει», όπως λέει η ίδια, καθώς ανοίγει ο κύκλος των μαρτυρικών καταθέσεων ξανά, σε δίκη δεύτερου βαθμού. «Ο φασισμός, το τέρας είναι εκεί έξω… Ο δικός μου γιος δεν θα γυρίσει. Όμως πρέπει να νικήσω για τα παιδιά όλου του κόσμου που με φωνάζουν μάνα».
Η Μάγδα Φύσσα έχει πια πολλούς γιους και πολλές κόρες. Τους «γέννησε» μέσα σε αυτά τα εννιά χρόνια. Πορεύτηκε και μάτωσε μαζί τους στον δρόμο, στον αντιφασιστικό αγώνα, τους κουβάλησε στη συγκίνηση και στην αποφασιστικότητα της μέσα στις δικαστικές αίθουσες. «Ο Παύλος έδωσε τη ζωή του για να σκοτώσει τον φόβο του», επαναλαμβάνει. «Ζούμε σε σκληρή εποχή, πορευόμαστε μέσα στην ασχήμια, απέραντη ακινησία και αισθήματα στεγανά, να μην αφήσουμε ξανά τον φόβο να σηκώσει κεφάλι».
Διηγείται την τελευταία εικόνα του Παύλου της, ξανά και ξανά, μπροστά στους δολοφόνους του και στα αδιάφορα βλέμματα των κρατικών οργάνων που δεν κρύβουν τη συνενοχή τους. «Να τον ζεστάνουμε, να σηκωθεί. Δεν ήταν φοβισμένος, κοιμόταν. Να τον ξυπνήσουμε, είπα… αλλά ήταν νεκρός». Είναι η μάνα. Δεν κρύβει το λυγμό της, ούτε σκληραίνει τη φωνή της, όταν μιλά για το παιδί της. Μιλάει ζεστά, με αγάπη. Την ίδια στιγμή, δεν χαρίζεται σε κανένα φασιστοειδές που την προκαλεί. Τι να της πουν οι ναζιστικοί χαιρετισμοί του κάθε ανθρωποειδούς τύπου Πλεύρη. Ποιον να φοβίσουν πια, μετά από τόσο πόνο… Αρνείται να σωπάσει. Να αποσυρθεί τυλιγμένη στη θλίψη της, αφήνοντας τον φασισμό να ξαναβγεί στους δρόμους. Κι ας την κοιτούν με μίσος οι θύτες της. Μέσα στα σπλάχνα της βογκούν οι σκοτωμένοι και στην καρδιά της τραγουδούν οι ζωντανοί τους στίχους του Παύλου της, που πέθανε όπως τραγουδούσε «όρθιος σε δημόσια θέα».
Η μαυροφορεμένη φιγούρα της Μάγδας Φύσσα είναι πια ένα σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα, του αγώνα για δικαιοσύνη, του αγώνα όλης της κοινωνίας που σήκωσε τα φέρετρα των δολοφονημένων παιδιών της και αγκάλιασε τη μνήμη τους, βγαίνοντας στους δρόμους. Πήρε αγκαλιά τη μητέρα της Τοπαλούδη, συμπαραστάθηκε στη δίκη για τη δολοφονία του Ζακ, πορεύτηκε με τον πατέρα του Μάγγου… Βρίσκεται πάντα στην πρώτη γραμμή κάθε αντιφασιστικής κινητοποίησης.
Η Μάγδα Φύσσα έχει πια πολλούς γιους και πολλές κόρες. Τους «γέννησε» μέσα σε αυτά τα εννιά χρόνια. Πορεύτηκε και μάτωσε μαζί τους στον δρόμο, στον αντιφασιστικό αγώνα
Χωρίς ίσως να το ξέρει, πήρε τη σκυτάλη από τη μητέρα του νεκρού καπνεργάτη, Πρωτομαγιά του 1936 στη Θεσσαλονίκη, που μέσα από τους στίχους του Ρίτσου, υποσχόταν: «Παιδί μου εσύ κοιμήσου και ‘γω τραβάω στα αδέλφια σου και παίρνω τη φωνή σου». Χαιρετίζει με μαύρο μαντήλι αυτή, τα άσπρα μαντήλια των γιαγιάδων-μανάδων της πλατείας Ντε Μάγιο, που αναζητούν τους δολοφονημένους και αγνοούμενους από το σφαγείο της χούντας στην Αργεντινή. Φέρνει στην επιφάνεια την κραυγή όλων των μανάδων που τα παιδιά τους σκοτώθηκαν από τον φασισμό και εξαφανίστηκαν μέσα στην οδύνη και την απόγνωση. Αφήνει να ξαποστάσουν πάνω της οι μανάδες όλων των σκοτωμένων προσφυγόπουλων, της Λαπεντούζα, του Αιγαίου και του Έβρου.
Κριτές των πολέμων, καθημερινών ή μεγαλύτερων, είναι πάντα οι μανάδες των σκοτωμένων. Ο Παύλος δολοφονήθηκε στον αμείλικτο πόλεμο με τον φασισμό, εν καιρώ καπιταλιστικής ειρήνης. Δεν ήθελε να γίνει ήρωας, ούτε η Μάγδα, μητέρα ενός νεκρού ήρωα. Ο Παύλος προτιμούσε να πετάει ψηλά με τους στίχους του, για να ζηλεύουν «τα περήφανα και αδέσμευτα φτερά του» και η Μάγδα τον περίμενε να πιούν καφέ μαζί στη γη, ένα ήσυχο καθημερινό πρωινό. Αλλά ήταν η εποχή που η κρίση του συστήματος απελευθέρωνε τάγματα από τις φασιστικές οχιές της Χρυσής Αυγής στα σοκάκια των γειτονιών και στις τηλεοπτικές οθόνες. Η εποχή αυτή δεν πέρασε. Αναχαιτίστηκε από τη μαχητικότητα και την αποφασιστικότητα των ανθρώπων. Η Μάγδα Φύσσα έγινε η βουκέντρα της συνείδησης του κινήματός τους. Τώρα που οι βηματισμοί νέων φασιστικών ταγμάτων ακούγονται σε όλη την Ευρώπη, είναι καιρός να την κοιτάξουμε πάλι στα μάτια.