Ματίνα Παπαχριστούδη
Ο πυρήνας της κατάπτωσης των μίντια στη χώρα μας καταδεικνύεται σε μια ακόμη έρευνα: Την παγκόσμια έκθεση του Ινστιτούτου Reuters για τη Μελέτη της Δημοσιογραφίας του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης (Digital News Report) που πραγματοποιείται για 6η συνεχόμενη χρονιά και τα αποτελέσματά της δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα.
Για την Ελλάδα τα αποτελέσματα αυτά δεν προκαλούν καμία έκπληξη. Έχει τα χαμηλότερα ποσοστά στην «αξιοπιστία» των ΜΜΕ ανάμεσα σε 46 χώρες του κόσμου. Μόλις το 7% θεωρεί πως τα μίντια είναι «ελεύθερα από αθέμιτες πολιτικές επιρροές» και 8% από «αθέμιτες επιχειρηματικές επιρροές». Παρά τη μεγάλη «δημοτικότητα» της τηλεόρασης και του διαδικτύου, η συντριπτική πλειονότητα γνωρίζει πως η πληροφόρηση που λαμβάνει είναι κατευθυνόμενη από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Το εύρημα αυτό επιβεβαιώνει σε μεγάλο βαθμό την αιτία της χειραγώγησης της δημοσιογραφίας και την ποδηγέτηση των δημοσιογράφων, οι οποίοι εκχώρησαν χωρίς καμία αντίδραση την «ανεξαρτησία» τους.
Το φαινόμενο της αναξιοπιστίας των ΜΜΕ, ωστόσο, αγκαλιάζει πια την παγκόσμια ειδησεογραφία. Είναι χαρακτηριστικό πως για πρώτη φορά σε καμία από τις 46 χώρες δεν υπάρχει πλειοψηφία άνω του 50% στο ερώτημα της «αξιοπιστίας» και «ελευθερίας» από πολιτικά-επιχειρηματικά συμφέροντα. Τα ελληνικά μίντια βρίσκονται, βεβαίως, στην τελευταία θέση μαζί με την Ουγγαρία και έχουν πολλές ακόμη αρνητικές πρωτιές: Το χαμηλότερο ποσοστό στην αναζήτηση ειδήσεων στα παραδοσιακά ΜΜΕ Το χαμηλότερο ποσοστό, μόλις 11%, στη διάθεση να πληρώσει για την ειδησεογραφία.
Η έκθεση σημειώνει επίσης όλες τις πρόσφατες εξελίξεις, τον έλεγχο των ΜΜΕ μέσω της λίστας Πέτσα, τις αλλαγές στον ποινικό κώδικα, τις απόπειρες ελέγχου πληροφόρησης της πανδημικής κρίσης Covid-19. Παράλληλα, αναλύεται μέσω δημοσκοπικών στοιχείων η πολιτική πόλωση της ειδησεογραφίας, ενώ πρακτικά καταδεικνύεται και στην ψηφιακή εκδοχή των Μέσων η παραδοσιακή ταύτιση των ελληνικών μίντια με τα πολιτικά κόμματα. Εικόνα που απαντάται κυρίως στα αμερικάνικα ΜΜΕ.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Ευρεία επιχείρηση συσκότισης και παραπληροφόρησης για την έκθεση του ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ, Φελίπε Γκονθάλεθ Μοράλες, που επιβεβαιώνει τις παράνομες επαναπροωθήσεις στην Ελλάδα. Τα ελληνικά ΜΜΕ δεν δημοσίευσαν την είδηση, αντίθετα με τις «διαψεύσεις» από ανώνυμες πηγές. Στην επιχείρηση συγκάλυψης μετέχουν τα κορυφαία συστημικά ΜΜΕ, αποδεικνύοντας την πλήρη ταύτισή τους με τις ακροδεξιές πρακτικές της κυβέρνησης.
Πλήρης είναι η αδιαφάνεια που επιβλήθηκε στην κρατική ραδιοτηλεόραση της ΕΡΤ από τη διοίκηση του Μεγάρου Μαξίμου. Εδώ και μήνες, στη Διαύγεια δεν αναρτώνται τα κόστη των εξωτερικών αναθέσεων για τηλεοπτικό πρόγραμμα. Η διοίκηση σκορπά εκατομμύρια ευρώ σε εξωτερικές ή μεικτές παραγωγές, ουσιαστικά χωρίς κανέναν έλεγχο. Μόνο για την τηλεοπτική ψυχαγωγία προγραμματίζει να δώσει περισσότερα από 50 εκατ. για μια τηλεοπτική σεζόν!
Ο πρόεδρος της ΕΡΤ, ο οποίος παρουσιάστηκε την περασμένη Τετάρτη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας για τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρείας, αντιμετώπισε με απαξιωτικό τρόπο την έντονη κριτική που του ασκήθηκε για την ελεγχόμενη κυβερνητική ενημέρωση. Ως αιτία της απαξίωσης της ΕΡΤ ανέφερε το «γερασμένο» προσωπικό της, δεν έδωσε ωστόσο καμία απάντηση για τις εκατοντάδες προσλήψεις συμβασιούχων.