Ματίνα Παπαχριστούδη
Ο έλεγχος της ενημέρωσης και η χειραγώγηση μίντια και δημοσιογράφων από την οικονομική-πολιτική εξουσία σαφώς δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Υπάρχει, εξελίσσεται και διαρκώς επαναδιαμορφώνεται σε όλο τον κόσμο. Στη χώρα μας, ωστόσο, δεν τίθεται πλέον καν ζήτημα για τα παραπάνω φαινόμενα. Με ευθύνη των κομμάτων εξουσίας, συνδικαλιστικών παρατάξεων και πολύ συγκεκριμένων γνωστών προσώπων, η δημοσιογραφία και τα παραδοσιακά-συστημικά μίντια μετατράπηκαν σε θεραπαινίδες κάθε εξουσίας, με αποκλειστικό ρόλο την υποταγή της κοινωνίας.
Οι δημοσιογράφοι, ως παραγωγοί-δημιουργοί επικοινωνιακής πολιτικής και ενημέρωσης, είναι ολοκληρωτικά υποταγμένοι στις κεντρικές κατευθυντήριες γραμμές: Της ιδιοκτησίας του Μέσου τους, των πολιτικών κομμάτων που στηρίζουν τα Μέσα, των φανερών ή αφανών χορηγών και διαφημιστών τους, της κυβέρνησης που κρατά δέσμια τα μίντια μέσω των κρατικών επιδοτήσεων. Η υποταγή αυτή υπηρετήθηκε συνδικαλιστικά ως κεντρική επιλογή μέσω των δημοσιογραφικών ενώσεων, που είχαν ως αποκλειστικό στρατηγικό στόχο «να σωθούν τα μίντια» των εργοδοτών τους, άνευ όρων όσον αφορά στις εργασιακές συνθήκες των δημοσιογράφων και την αποφασιστική συμμετοχή τους στη «γραμμή παραγωγής» ρεπορτάζ και ενημέρωσης.
Η χειραγώγηση ΜΜΕ-δημοσιογράφων ήταν βασική επιλογή και της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Γι’ αυτό και επέλεξε τη συγκεκριμένη διαδικασία τηλεοπτικής αδειοδότησης, γι’ αυτό καθόρισε την κρατική ραδιοτηλεόραση ως ελεγχόμενη από τον υπουργό και το Μαξίμου «κρατική υπηρεσία», διατηρώντας το κέλυφος της ΝΕΡΙΤ, γι’ αυτό αναζήτησε νέους ολιγάρχες για τον χώρο των μίντια.
Ιδιοκτήτες ΜΜΕ και κυβέρνηση ΝΔ τελειοποίησαν τη μέθοδο ολοκληρωτικού ελέγχου μετά το 2019, με πρόσχημα την οικονομική κατάρρευση των μίντια και την πανδημική κρίση, έχοντας αναλάβει σχεδόν εξολοκλήρου την οικονομική τους λειτουργία. Η «συγκυβέρνηση» των δυο κομμάτων εξουσίας, ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, στον χώρο των ΜΜΕ εξυπηρετείται με ξεκάθαρο τρόπο και χωρίς καμία αυταπάτη στη συνδικαλιστική ένωση της ΕΣΗΕΑ, η οποία σταδιακά μετατρέπεται σε «εταιρεία διαχείρισης» εργατικού δυναμικού στα ΜΜΕ.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Μήνυμα προς τη διοίκηση της ΕΡΤ θεωρείται η απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου της ΕΣΗΕΑ να διαγράψει την ηγεσία της με την κατηγορία της «παραπλάνησης» του τηλεοπτικού κοινού στην υπόθεση του ανταποκριτή-«μαϊμού» στη Μόσχα. Διαγράφηκαν προσωρινά για 6 μήνες ο γενικός διευθυντής ειδήσεων και ο προϊστάμενος πολιτικού και για 3 μήνες ο πρόεδρος. Με 2μηνη διαγραφή «τιμωρήθηκε» η προϊσταμένη του διεθνούς ρεπορτάζ.
Η πλειοψηφία του ΔΣ της ΕΣΗΕΑ, που στηρίζεται στη συγκυβέρνηση δυνάμεων ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ, είχε αντιδράσει πολύ χλιαρά στην αποκάλυψη ότι ο ανταποκριτής της Μόσχας έδινε ρεπορτάζ από το γραφείο του στην Αθήνα, χωρίς να ζητηθεί καν η παραίτηση των αρμοδίων για τη συνειδητή παραπλάνηση του κοινού. Στο πειθαρχικό όργανο, στο οποίο οι δυνάμεις ΣΥΡΙΖΑ έχουν την πλειοψηφία, επικράτησε η μέση λύση της προσωρινής διαγραφής των δημοσιογραφικών στελεχών.
Το Μαξίμου, στο μεταξύ, είναι στριμωγμένο όσον αφορά στην πολιτική χειραγώγησης των ΜΜΕ. Μετά τις σαρωτικές αποκαλύψεις των ανεξάρτητων μη ενσωματωμένων μίντια, η πολιτική ελέγχου της ενημέρωσης μπήκε υπό έλεγχο και εποπτεία και από την Κομισιόν, στο πλαίσιο του ελεύθερου ανταγωνισμού. Παρά τις διαψεύσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου, ξεκίνησε υπηρεσιακός έλεγχος για τις λίστες Πέτσα και τη διανομή των κρατικών κονδυλίων.