Γεράσιμος Λιβιτσάνος
▸ Θα επισφραγιστεί η απόλυτη κυριαρχία της «προεδρικής αρχής»
Τη διαδικασία μετασχηματισμού του, που ξεκίνησε από το καλοκαίρι του 2019, ολοκληρώνει την Κυριακή ο ΣΥΡΙΖΑ, με τις εκλογές για την ανάδειξη της ηγεσίας του. Ο Αλέξης Τσίπρας θα επανεκλεγεί στη θέση του προέδρου, αφού είναι και ο μόνος υποψήφιος, ενώ στη νέα Κεντρική Επιτροπή η ηγεσία του κόμματος θα έχει σημαντική πλειοψηφία. Παράλληλα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης αλλάζει συνολικά τη λειτουργία του, που ανταποκρίνεται πλέον στον στρατηγικό πολιτικό του στόχο: Να αποτελεί τον έτερο πόλο της αστικής διαχείρισης, εντός του ατλαντικού και ευρωπαϊκού πλαισίου.
Το πολιτικό αποτέλεσμα των αρχαιρεσιών του ΣΥΡΙΖΑ θεωρείται δεδομένο, παρότι οι εσωκομματικές κάλπες κλείνουν το βράδυ της Κυριακής. Αρχικά, εξαιτίας των ψηφοφοριών στο 3ο Συνέδριο (14-17 Απριλίου), που έδειξαν μία αναλογία 75%-25% υπέρ των τάσεων που στηρίζουν τον Αλέξη Τσίπρα και της «Ομπρέλας», του σχήματος δηλαδή που ενσωματώνει τους «53» και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που αντιδρούν στην «πολιτική της διεύρυνσης» που εκφράζει η ηγεσία του κόμματος. Επίσης, εξαιτίας την διανομής των εδρών στην Κεντρική Επιτροπή, αφού από τα 300 μέλη της μόνον 150 θα προέρχονται από την Αττική, όπου η «Ομπρέλα» έχει σημαντικές δυνάμεις, ενώ οι υπόλοιπες από την περιφέρεια, όπου κυριαρχεί ο Αλέξης Τσίπρας. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την τελική ανάδειξη του οργάνου θα εφαρμοστούν σειρά ποσοστώσεων ( όπως η ισόποση συμμετοχή γυναικών, 20% βουλευτές, 20% στελέχη διεύρυνσης κ.α.) που θα καθορίσουν την τελική σύνθεση του οργάνου.
Το προηγούμενο διάστημα, οι τάσεις του κόμματος είχαν επιδοθεί σε ένα έντονο παρασκήνιο για τη διαμόρφωση των συσχετισμών. Οι εσωτερικές λίστες υποψηφίων που υποστηρίζει η κάθε τάση αποτελούν τον κυρίαρχο τρόπο εκλογής στην Κεντρική Επιτροπή και στον αγώνα της σταυροδοσίας έχουν επιδοθεί όλα τα στελέχη. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι, παρά τη σκληρή (όσο και σιωπηρή) μάχη των μηχανισμών, στο 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ η Πολιτική Απόφαση για την τακτική του κόμματος εγκρίθηκε σχεδόν ομόφωνα. Γεγονός που καταδεικνύει πως το κυρίαρχο ζήτημα περισσότερο σχετίζεται με τους εσωκομματικούς θώκους, ιδίως, μάλιστα, με την προοπτική της δυνητικής συμμετοχής του ΣΥΡΙΖΑ σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη. Πολιτική βάση για την οικοδόμηση των πολιτικών συνεργασιών της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα είναι το κυβερνητικό πρόγραμμα που ενέκρινε η Προγραμματική Συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ τον περασμένο Ιούλιο, το οποίο εγκρίθηκε με ποσοστό που ξεπέρασε το 97%.
Αυτά, ενώ ελάχιστα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρονται πλέον ακόμη και σε μία κριτική αποτίμηση της εφαρμογής μνημονίων. Μάλιστα, μιλώντας για την περίοδο εκείνη σε διακαναλική συνέντευξή του στα ΜΜΕ της περιφέρειας, ο Αλέξης Τσίπρας την περιέγραψε σχεδόν σαν… ευκαιρία για εργατικές κατακτήσεις. Όπως δήλωσε, «αναγκαστήκαμε να κάνουμε και μεγάλους συμβιβασμούς για να μην καταρρεύσει η χώρα και η κοινωνία, αλλά ήμασταν αυτοί που προστατεύσαμε με νύχια και με δόντια την κοινωνία και φέραμε τον κατώτατο μισθό, επαναφέραμε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, φτιάξαμε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, δημιουργήσαμε συνθήκες προστασίας της εργασίας». Επίσης, παρουσίασε την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ ως… πεδίο «ταξικής σύγκλισης». Όπως δήλωσε, «είμαστε απόλυτα συνειδητοί ότι θέλουμε να εκφράσουμε τους εργαζόμενους, τους μισθωτούς, τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, την υγιή επιχειρηματικότητα στην πατρίδα μας. Είμαστε πολύ ταξικά προσανατολισμένοι, ταυτόχρονα όμως και πολύ πλατιοί στο κάλεσμά μας».
Μετά την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας, υπάρχει έντονη φημολογία για κύμα σημαντικών αλλαγών στη λειτουργία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και σε επίπεδο προσώπων. Άλλωστε, η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν κρύβει ότι εφεξής μπαίνει στην τελική ευθεία για τις επόμενες εκλογές — είτε αυτές γίνουν το επερχόμενο φθινόπωρο είτε την επόμενη άνοιξη.