Ματίνα Παπαχριστούδη
Είδηση στο σύνολο των τηλεοπτικών δελτίων, σε πλειάδα ειδησεογραφικών ιστοσελίδων, ακόμη και των «έγκυρων» ενημερωτικών, έγινε μια εικόνα της Παναγίας που κλαίει. Σε πολλές, δε, από τις εκπομπές που χαρακτηρίζονται ως «ενημερωτικές», έφεραν και «εμπειρογνώμονες» για να εξηγήσουν το θαύμα, αποδίδοντάς το στα σημερινά προβλήματα της κοινωνίας. Η επιτομή της… διασκεδαστικής πληροφόρησης, με κοντινά πλάνα στα δάκρυα της Παναγιάς και τη συγκινησιακή έκπληξη των παρουσιαστών στα πλάνα αρχείου χιλιάδων πιστών. Πρόκειται για τα ίδια δελτία και τηλεοπτικές εκπομπές που πετάνε στα σκουπίδια γεγονότα όπως οι 12 πρόσφυγες που πέθαναν από το κρύο στα ελληνικά σύνορα, μεταξύ αυτών έφηβοι και παιδιά. Αλλά και τις καταγγελίες ότι ελληνικές αρχές παράτησαν 25 Σύριους πρόσφυγες σε χιονισμένη νησίδα του Έβρου, τις επίσημες αναφορές για την εγκληματική τακτική επαναπροωθήσεων στο Αιγαίο που έγινε «περήφανη εθνική πολιτική» του Μαξίμου. Τα κυβερνητικά non paper με τα επιχειρήματα της ακροδεξιάς πολιτικής προς τα ΜΜΕ δεν χρειάζεται, επίσης, να γίνουν ρεπορτάζ ή θέμα ενημερωτικής εκπομπής. Γιατί και τότε θα απαιτηθεί να κληθούν στα πλατό οι «εμπειρογνώμονες».
Μια από τις βασικές αρχές του θεάματος στην τηλεόραση είναι η πρόκληση ικανοποιητικού βαθμού συγκίνησης, η οποία θα αφοπλίσει τη λογική σκέψη, τη γέννηση ερωτημάτων, την κατανόηση φαινομένων, που μπορεί να οδηγήσει σε κινητοποίηση του συνειδητού και δράση των υποκειμένων του. Μια άλλη αρχή του θεάματος είναι πως τους θεατές δεν τους εντυπωσιάζει η ίδια η πραγματικότητα αλλά η σκηνοθετημένη παρουσίαση των γεγονότων που την συνθέτουν. Γι’ αυτό η τηλεοπτική ενημέρωση παραμένει ακόμα κυρίαρχη μηχανή χειραγώγησης.
Η παρουσίαση της εικόνας που κλαίει, χωρίς καμία δημοσιογραφική έρευνα ή έστω το λογικό ερώτημα «πώς μπορεί αυτό να συμβεί;» και η συνειδητή απόκρυψη της αποτρόπαιας πραγματικότητας πως το ελληνικό κράτος δολοφονεί στυγνά πρόσφυγες και μετανάστες έχουν κοινό παρονομαστή: Την ιδεολογική υπεροχή της σκοταδιστικής θεοκρατικής ατζέντας στην τηλεόραση, την πολιτική επικράτηση του κυρίαρχου νεοφιλελεύθερου-ακροδεξιού αφηγήματος στο δημοσιογραφικό δυναμικό της, χωρίς καμία απολύτως αντίρρηση.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την εξυγίανση στην Αυγή και Στο Κόκκινο «εν λειτουργία» περιλαμβάνει τελικά 15 απολύσεις δημοσιογράφων! Απολύσεις τις οποίες η διοίκηση της εταιρείας –που έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης από την ηγεσία του κόμματος παρά τη σφοδρή κριτική στις επιχειρηματικές επιλογές της– θέλει να επιτύχει με πιέσεις εν κρυπτώ. Προφανώς, για να μην τσαλακωθεί το αντιπολιτευτικό προφίλ του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι εργαζόμενοι στην εφημερίδα και τον ραδιοφωνικό σταθμό, πάντως, έθεσαν τις κόκκινες γραμμές τους. Στις γενικές συνελεύσεις των δυο Μέσων αποκαλύφθηκε η επιδίωξη των σιωπηλών απολύσεων, επειδή ο ΣΥΡΙΖΑ θα μειώσει κατά ένα εκατ. ευρώ την επιδότηση στα ΜΜΕ του. Οι δημοσιογράφοι στην εφημερίδα κατήγγειλαν πως προωθείται ο διαχωρισμός τους σε εργαζόμενους πολλών ταχυτήτων και επανέφεραν τη δημοσιογραφική απαξίωση από την πλευρά της διοίκησης.
Το κλείσιμο των βραχέων κυμάτων, το λουκέτο στη Φωνή της Ελλάδας για απόδημους, ναυτικούς, ήταν στόχος της δεξιάς πολιτικής ήδη από το 2011 και επιτεύχθηκε φέτος. Η νυν διοίκηση της ΕΡΤ επικύρωσε πριν λίγες ημέρες την απόφαση του 2020, αφού προηγουμένως απαξίωσε πλήρως τις εγκαταστάσεις πομπών σε Αυλίδα, Θεσσαλονίκη, Χανιά, Ρόδο. Οι εργαζόμενοι στα Βραχέα αντιδρούν πάλι στο κλείσιμό τους, ενώ την αντίθεσή της εξέφρασε και η ΠΕΝΕΝ.