Ματίνα Παπαχριστούδη
Για έναν ψύχραιμο παρατηρητή της σύντομης 10ήμερης προεκλογικής μάχης στην ΕΣΗΕΑ, η έκπληξη είναι ότι δεν υπήρχε ούτε μια αντιπαράθεση για τα σημαντικά προβλήματα στο «σκληρό» χώρο των μίντια. Μοναδική εξαίρεση το συνδικαλιστικό σχήμα της «Πρωτοβουλίας για την Ανατροπή», το οποίο ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο παρουσίασε τις θέσεις αλλά και την αναγκαία διεκδικητική τακτική για να διασφαλιστεί, στις νέες συνθήκες, η αυτονομία του δημοσιογραφικού κλάδου από τις άλλες εξουσίες και τα κέντρα τους.
Οι εκλογές στην ΕΣΗΕΑ έχουν, αυτή τη φορά, βαρύνουσα σημασία για την επόμενη ημέρα του κλάδου και της εργασίας στα μίντια. Η βαριά βιομηχανία της χειραγώγησης ολοκληρώνει τη μετάβαση της από το παραδοσιακό μοντέλο λειτουργίας των ΜΜΕ στο ηλεκτρονικό. Οι εφημερίδες θα παραμείνουν για λίγο ακόμη το απαραίτητο διαφημιστικό συμπλήρωμα στην ανάπτυξη και λειτουργία πολλών, γενικών και εξειδικευμένων, Μέσων στο Διαδίκτυο. Η ενημέρωση συγκεντροποιήθηκε και ελέγχεται σε ενιαία και ανεξάρτητα από τα παραδοσιακά ΜΜΕ, κέντρα εξουσίας – πολιτικής, οικονομικής, θεσμικής. Η προπαγάνδα και η χειραγώγηση αυτονομήθηκαν, με δικές τους «μονάδες» υπαλλήλων που ελέγχουν, κατευθύνουν, λογοκρίνουν και καταστέλλουν τις επικίνδυνες δημοσιογραφικές φωνές οι οποίες δεν ελέγχονται στα ψηφιακά και τα κοινωνικά δίκτυα. Το 10ήμερο αυτό, οι παρατάξεις που είχαν ως σήμα κατατεθέν τη στήριξη και τις σχέσεις τους με το κυβερνητικό κόμμα και τις πολυποίκιλες σχέσεις με εργοδότες, διευθυντάδες, γραφεία Τύπου εταιρειών και συμβούλων κάθε είδους διαφημιστικής επικοινωνίας, έδωσαν τη μάχη τη καρέκλας και των προσώπων. Για το ποιος θα εξυπηρετήσει καλύτερα την «αφωνία», την υποταγή, την ενσωμάτωση των δημοσιογράφων σε «πετσωμένες» τακτικές χειραγώγησης ΜΜΕ και εργαζομένων.
Τη μάχη συνθημάτων και προσώπων έδωσαν στη συντριπτική τους πλειοψηφία και οι άλλες παρατάξεις, ενώ εκείνη του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία έχει γίνει σύμμαχος της ΝΔ στο δημοσιογραφικό κλάδο από το 2017, ξέχασε για λίγες μέρες τη συμμαχία της με τις δεξιές δυνάμεις και στον ασφαλιστικό οργανισμό του ΕΔΟΕΑΠ. Με στόχο να προωθήσει την “θεσμική” φωνή της …απραξίας, την παρέμβαση της μόνο σε γραφεία στελεχών και πολιτικών.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Η δημοσιογραφική εργασία, με τους δικούς της κανόνες στα αστικά ΜΜΕ, ή θα αποκτήσει συνθήκες αυτόνομης λειτουργίας με την επιβολή ενιαίας συλλογικής σύμβασης εργασίας ή θα καταστεί αχρείαστη. Ήδη οι δημοσιογράφοι που επιμένουν στην ενημέρωση, την έρευνα, την αποκάλυψη, την πληροφόρηση «από την κοινωνία προς την εξουσία», είναι κυνηγημένοι, «επικηρυγμένοι» από τον ολοκληρωτισμό, τη λογοκρισία, τη φίμωση.
Η μάχη δεν είναι διόλου εύκολη. Στα μίντια, κατ’ εξοχήν χώρο ιδεολογικής σύγκρουσης και άσκησης προπαγάνδας, οι δημοσιογράφοι καλούνται να υπερασπίσουν και να παλέψουν για τα δικά τους αυτόνομα, εργασιακά-επαγγελματικά συμφέροντα. Μέσο ενημέρωσης δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς δημοσιογραφική εργασία. Με αξιοπρεπείς αμοιβές και εργασιακές σχέσεις, συμμετοχή και ανεξαρτησία του δημοσιογράφου στο παραγόμενο έργο, όπου κι αν αυτό δημοσιεύεται.
Δεν χωράνε αυταπάτες ότι στο βαθιά αλλοτριωμένο μιντιακό εργασιακό χώρο, η ΕΣΗΕΑ των γραφειοκρατικών-πελατειακών τακτικισμών θα αλλάξει τα δεδομένα για τον κλάδο. Η στήριξη στην «Πρωτοβουλία για την Ανατροπή», ωστόσο, δίνει φωνή στη δυνατότητα της μαχητικής διεκδικητικής λογικής, για συλλογικούς αγώνες μιας δημοσιογραφικής μαζικής αντιπολίτευσης, για ανυπακοή στο καθεστώς φίμωσης και καταστολής της ελεύθερης ενημέρωσης..