Η σύγχρονη πολιτική ιστορία της Ελλάδας του 21ου αιώνα αποτυπώνεται μέσα από γελοιογραφίες στο λεύκωμα του Γιάννη Δερμεντζόγλου Ερωτήσεις Κρίσεων 2000-2021
Μετά από τριάντα σχεδόν χρόνια δουλειάς σε εφημερίδες περιοδικά και ιστοσελίδες, κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία το πρώτο λεύκωμα με σκίτσα του Γιάννη Δερμεντζόγλου Ερωτήσεις Κρίσεων 2000-2021, το οποίο εκδίδει το tvxs.gr. Ο Γ. Δερμεντζόγλου είναι ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός στους αναγνώστες του Πριν, καθώς υπήρξε, μεταξύ άλλων, μόνιμος συνεργάτης και κεντρικός σκιτσογράφος της εφημερίδας μας για περισσότερα από 15 χρόνια μέχρι το 2010. Σκίτσα από αυτή την περίοδο της καριέρας του σκιτσογράφου καταγράφονται σε τρεις ενότητες: «τα ύστερα του εκσυγχρονισμού» (2000-2004), το «ποιος κυβερνά αυτό τον τόπο (2004-2009) και την ενότητα «μαζί μας φάγανε» (2009-2011).
Σε μια εποχή που η ελευθερία της έκφρασης βρίσκεται υπό διωγμό, τα καυστικά σκίτσα του Γιάννη Δερμεντζόγλου που στέκονται πάντα απέναντι σε κάθε εξουσία, έρχονται να μας υπενθυμίσουν τη σημασία και τη διαχρονικότητα της σάτιρας. Σε μια εποχή που κυριαρχούσε ακόμα το δόγμα της «ισχυρής Ελλάδας» και του «οικονομικού θαύματος» του χρηματιστηριακού τζόγου, της ΟΝΕ και του ευρώ, τα σκίτσα του Γιάννη Δερμεντζόγλου αποκαλύπτουν τη σκοτεινή όψη αυτής της δήθεν «χρυσής περιόδου» με τον κοινωνικό αποκλεισμό, τη διαφθορά, το άρτι της προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων, που τελικά μας οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Όπως ο Γιάννης Δερμεντζόγλου σημειώνει: «Από το 2000, που ξεκινάει την αφήγησή του αυτό το λεύκωμα, αποτυπώνει μια κρίση. Κρίση πολιτισμική και κρίση θεσμών όπως της δικαιοσύνης και των κομμάτων, στις αρχές της πρώτης δεκαετίας. Οικονομική και κοινωνική στη συνέχεια, με αποτέλεσμα την ανάδυση του νεοναζισμού. Κρίση υγειονομική, περιβαλλοντική, και κρίση δημοκρατίας με τη χειραγώγηση των μέσων ενημέρωσης στις μέρες μας. Θα έλεγε κανείς ότι η κρίση είναι η κανονικότητα γι’ αυτή τη χώρα».
Τα σκίτσα του Γιάννη Δερμεντζόγλου δεν διακρίνονται μόνο για την πολιτική ευστοχία τους αλλά και για τη σχεδιαστική δεξιοτεχνία τους. Με σχετικά λίγες γραμμές, καταφέρνει να αποτυπώσει την τραγωδία ή τον τραγέλαφο της πολιτικής συγκυρίας, αγγίζοντας όχι μόνο τους «μυημένους» στα πολιτικά δρώμενα αλλά και τον μέσο αναγνώστη. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι μέσα από την πολύχρονη πορεία του στο χώρο του πολιτικού σκίτσου, ο Γιάννης Δερμεντζόγλου αναδείχτηκε σε έναν από τους κορυφαίους αυτού του είδους αξιοποιώντας και εξελίσσοντας τις καλύτερες παραδόσεις της πολιτικής γελοιογραφίας. Επίσης κατέκτησε ένα διακριτό, πρωτότυπο προσωπικό ύφος χωρίς ποτέ η πρωτοτυπία να καταστεί αυτοσκοπός. Και μην ξεχνάμε ότι πίσω από την πολιτική γελοιογραφία βρίσκεται μια πολιτική σκέψη την οποία, στην περίπτωση του Γιάννη Δερμεντζόγλου, ο αναγνώστης καταλήγει να σέβεται ακόμα και όταν δεν συμφωνεί με την πολιτική αφετηρία της.
Από τα «ύστερα του εκσυγχρονισμού» και το «ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο» μέχρι το «μαζί μας φάγανε»
Ο ίδιος άλλωστε ο σκιτσογράφος σημειώνει ότι το σκίτσο προκύπτει μέσα από μια αφαιρετική διαδικασία, ένα σύνολο που περιλαμβάνει και τη δουλειά των υπόλοιπων δημοσιογράφων. Όπως εξηγεί, αυτή η διαδικασία ήταν ιδιαίτερα βοηθητική γιατί ακριβώς μιλούσες με τους συναδέλφους σου και από τη συζήτηση και την ανταλλαγή των ιδεών προέκυπτε το σκίτσο: «Τώρα είμαστε μπροστά σε έναν υπολογιστή και αρκετά πιο απομονωμένοι λόγω της τηλεργασίας. Για μένα που μεγάλωσα επαγγελματικά στο περιβάλλον των εφημερίδων, νοσταλγώ τη συγκεκριμένη διαδικασία».