Κυριάκος Νασόπουλος
▸ Τα στοιχεία είναι σοκαριστικά αλλά πλέον φαντάζουν «οικεία» και δεν «πυροδοτούν» κοινωνική οργή και αγανάκτηση, τρανή απόδειξη του ότι δυστυχώς τείνει να γίνει «η απώλεια συνήθειά μας».
Τουλάχιστον 75 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους το 2021 στην προσπάθειά τους να ζεσταθούν, πέφτοντας θύματα της ενεργειακής φτώχειας που αυξάνεται δραματικά.
Μόνο από τις 20 Νοεμβρίου και έπειτα, σύμφωνα με την Πυροσβεστική, καταγράφηκαν 19 θάνατοι από φωτιές που ξέσπασαν σε κατοικίες, με πιθανότερη αιτία εκδήλωσης των πυρκαγιών τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν για τη θέρμανση του χώρου. Στη συγκεκριμένη μακάβρια λίστα, οι ηλικιωμένοι έχουν την τραγική πρωτιά αλλά ανάμεσά τους υπάρχουν και παιδιά. Μόλις πριν λίγες μέρες, στις 14/12, στο Καματερό δύο αδέλφια 12 και 13 ετών, μέλη πολύτεκνης οικογένειας Ρομά, έχασαν τη ζωή τους, όταν ξέσπασε φωτιά από την ξυλόσομπα που είχαν ανάψει για να ζεσταθούν.
Η γιγάντωση της ενεργειακής φτώχειας στη χώρας μας σημειώθηκε την προηγούμενη δεκαετία, αποτέλεσμα του μνημονιακού «αρμαγεδώνα» που χτύπησε την ελληνική κοινωνία. Ενδεικτικό είναι ότι σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τη δεκαετία 2009-2019, 1 στα 4 νοικοκυριά «έχασε» τη δυνατότητα της θέρμανσής του από την κεντρική εγκατάσταση της πολυκατοικίας του. Σήμερα, το ποσοστό των νοικοκυριών που υπολογίζεται ότι έχει πρόσβαση σε κεντρική θέρμανση είναι μικρότερο του 50%.
Με βάση αυτό το δεδομένο και κυρίως εξαιτίας των τεράστιων αυξήσεων στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου (στα ύψη βρίσκονται και οι τιμές του πετρελαίου), τις οποίες επέφερε η «πολυπόθητη» απελευθέρωση της αγοράς με την σφραγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η ενεργειακή μετάβαση στις πλάτες του «λαού», ο φετινός χειμώνας αναμένεται να είναι ο πιο δύσκολος των τελευταίων χρόνων. Άλλωστε το παραδέχονται και οι ίδιοι. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τα οποία επικαλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε έκθεσή της για το 2021, περίπου 31 εκατομμύρια Ευρωπαίοι (18,2%) ζούσαν σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας. Η αντίστοιχη αναλογία στην Ελλάδα φτάνει στο 34,4% και είναι από τις υψηλότερες πανευρωπαϊκά.
Το 34,4% των Ελλήνων ζει σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας
Η τραγική κατάσταση ένδειας και ενεργειακής φτώχειας που αντιμετωπίζουν τα λαϊκά νοικοκυριά στη χώρα αποτυπώνεται και στην πρόσφατη έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για τις συνθήκες διαβίωσης στην Ελλάδα, με στοιχεία για το 2020. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτά, το 28,9% του πληθυσμού της Ελλάδας (3.043.869 άτομα) βρέθηκε σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ ένα στα πέντε νοικοκυριά κατέγραψε μείωση του εισοδήματος.
Το τελευταίο διάστημα στις γειτονιές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης αλλά και σε άλλες πόλεις διοργανώθηκαν κινητοποιήσεις ενάντια στις αυξήσεις των τιμολογίων ρεύματος και θέρμανσης και στην ακρίβεια σε τρόφιμα και βασικά κοινωνικά αγαθά. Στη Θεσσαλονίκη, την Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου ο Συντονισμός Συλλογικοτήτων διοργάνωσε συγκέντρωση έξω από γραφεία της ΔΕΗ, ενώ αντίστοιχες δράσεις πραγματοποιήθηκαν το διήμερο 18-19/12 σε γειτονιές της Αθήνας, μετά από κάλεσμα του Συντονισμού Συλλογικοτήτων Αττικής.
Οι επιδοτήσεις-ψίχουλα που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να δώσουν λύση στην ενεργειακή και οικονομική φτώχεια. Το επόμενο διάστημα, οι κινητοποιήσεις για την ενίσχυση του λαϊκού εισοδήματος και με βασικό σύνθημα ότι «η ενέργεια και η θέρμανση είναι δημόσια αγαθά και όχι εμπορεύματα» θα πρέπει να αποκτήσουν πιο μαζικά και αγωνιστικά χαρακτηριστικά.