Η Ομάδα Σημείο Μηδέν επιστρέφει στην «κανονικότητα» του Φραντς Κάφκα με το έργο Αναφορά για μια Ακαδημία σε σκηνοθεσία Σάββα Στρούμπου. Με αφορμή την παράσταση που παρουσιάζεται κάθε Παρασκευή και Σάββατο στις 21.00 και κάθε Κυριακή στις 20.00 στο Θέατρο Άττις – Νέος Χώρος. μιλάμε με την ηθοποιό Έλλη Ιγγλίζ.
Συνέντευξη στον Κυριάκο Νασόπουλο
▶ Πώς είναι να επιστρέφετε στη σκηνή μετά από τόσους μήνες καραντίνας, χαμένων σεζόν, κλειστών θεάτρων και αναβολών πρεμιέρας;
Μετά από αυτήν την πρωτόγνωρη κατάσταση, αντιληφθήκαμε, μαζί και με πολλά άλλα πράγματα, ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Βρεθήκαμε χωριστά σε μια απαιτητική συνθήκη και τώρα ξαναβρισκόμαστε… Σαν να βλέπουμε τα πράγματα εκ νέου, όπως όταν έχεις να δεις ένα αγαπημένο πρόσωπο για καιρό και το ξανασυναντάς. Το πρόσωπο είναι το ίδιο, όμως η οπτική είναι διαφορετική, η λαχτάρα μεγαλύτερη, η προσοχή που δίνουμε πιο λεπτομερής. Με έναν τρόπο, ηθοποιοί και θεατές είμαστε ακόμη πιο παρόντες σε αυτό που συμβαίνει, δηλαδή στην παράσταση.
▶ Η ομάδα Σημείο Μηδέν επιστρέφει ξανά στον κόσμο του Φρ. Κάφκα. Τί είναι αυτό που σας εμπνέει και εκφράζει; Ποια είναι η γοητεία της Αναφοράς για μια Ακαδημία;
Ο κόσμος του Κάφκα είναι παράξενα φαντασμαγορικός. Συμβαίνουν διαρκώς παράδοξα. Βρίσκεται σε ένα μόνιμο μεταίχμιο τραγικωμωδίας γι’ αυτό και είναι άπιαστος. Ανοίγει δυνατότητες, δημιουργεί εκπλήξεις, αλλάζει διαδρομές αναπάντεχα, θέτει ερωτήματα παρά δίνει απαντήσεις. Μας προσκαλεί σ’ένα ταξίδι που δεν γνωρίζουμε τον προορισμό. Την Αναφορά για μια Ακαδημία την αφηγείται ο Rot Peter, ένας πρώην πίθηκος, ο οποίος πιάστηκε από ανθρώπους με σκοπό να τον πάνε σε ζωολογικό κήπο και ο ίδιος για να ξεφύγει και να γλιτώσει από τον εγκλεισμό και να καταφέρει να επιβιώσει στον κόσμο των ανθρώπων, επιλέγει να ακυρώσει την πιθηκίσια του φύση και να εξανθρωπιστεί. Ο Κάφκα δημιουργεί μια έντονη αντίθεση, ο Rot Peter, για να διαπραγματευτεί το τραύμα του εξανθρωπισμού του, που περιλάμβανε εγκλεισμό, βασανιστήρια, εξουθενωτική εκπαίδευση, το αφηγείται κάθε φορά στο νούμερο του βαριετέ.
▶ Η παράσταση μετατρέπει έναν μονόλογο σε μια παραγωγή με επτά ηθοποιούς επί σκηνής. Τι προκλήσεις είχε και τί θέλατε να αναδείξετε με την ερμηνεία σας;
Αφηγούμαστε την ιστορία του Rot Peter, και είμαστε όλοι Rot Peter. Ίδιοι και διαφορετικοί. Κάθε Rot Peter από τους επτά έχει και το δικό του χρώμα, που όμως πλαισιώνεται και αναδεικνύεται από το κοινό συλλογικό τοπίο. Η αφήγηση είναι σημαντική. Το κείμενο είναι τόσο πλούσιο, που ακολουθώντας το, ανοίγει από μόνο του τον δρόμο της ερμηνείας.
▶ Ο φυλακισμένος πίθηκος του έργου, Rot Peter, στοχάζεται για το αν η ελευθερία είναι ψευδαίσθηση. Αυτό συνδέεται με τη σημερινή κατάσταση;
Ο Κάφκα δίνει μια έμμεση αλλά ξεκάθαρη απάντηση, πάνω στο ζήτημα αυτό. Στο έργο, αναφέρει ο Rot Peter ότι στο βαριετέ παρακολουθούσε ένα ζευγάρι καλλιτεχνών να κάνουν ακροβατικά και διαπιστώνει ότι συχνά «οι άνθρωποι αυταπατώνται με την ελευθερία», καθώς «η ανθρώπινη ελευθερία» συχνά ταυτίζεται με την «αυτάρεσκη κίνηση». Αυτό το περιγράφει ως ψευδαίσθηση ελευθερίας.
Με την ολική απαγόρευση στους ανεμβολίαστους σίγουρα αποκλείεται ένα μέρος των ανθρώπων που θα ερχόταν στο θέατρο
▶ Το δίπολο που βάζει και το έργο, εξανθρωπισμός και αποκτήνωση σε πολλά σύγχρονα παραδείγματα, για εσάς τι σημαίνει;
Βλέπουμε έναν πίθηκο να εξανθρωπίζεται και ανθρώπους να αποκτηνώνονται. Φυσικά αυτό είναι σχηματικό, γιατί στο έργο ο εξανθρωπισμός δεν έχει κάτι το ιδανικό και δεν πιστεύω ότι ο Κάφκα βλέπει διαχωριστικά τον άνθρωπο, το ζώο και τη φύση. Ο ίδιος ο Rot Peter δεν εμπνέεται από την εικόνα που βλέπει στους ανθρώπους, δεν θέλει να τους μοιάσει, γίνεται σαν και αυτούς για να επιβιώσει, αλλά δεν είναι σαν αυτούς. Μπορεί στο τέλος να φαίνεται ότι έχει αφομοιωθεί, καθώς είναι ένας επιτυχημένος και αξιοσέβαστος ηθοποιός του βαριετέ, αλλά ο ίδιος λέει ότι, κοιτάζοντας την εξέλιξή του, ούτε παραπονιέται ούτε και ευχαριστημένος είναι, βρίσκεται σε μια ουδέτερη κατάσταση. Τελικά, τι είναι ο άνθρωπος; Τι είναι το ζώο; Είναι άραγε ο άνθρωπος αυτό που περιγράφεται στο έργο, ένα άχρωμο ον που φυλακίζει ζώα, καπνίζει, κοιμάται και φέρεται χοντροκομμένα; Ο Κάφκα στέκεται κριτικά απέναντι σε ανθρώπινες πτυχές και συμπεριφορές αλλά αυτό δεν είναι ολόκληρη η εικόνα. Αναφέρθηκε πιο πάνω το ζητούμενο της ελευθερίας, σε μια φράση ο Rot Peter ανοίγει ένα μικρό παράθυρο, αναφέρει ότι έχει γνωρίσει ανθρώπους που λαχταρούν την Ελευθερία…Το θέμα είναι να δούμε μακρύτερα. Είμαστε πλάσματα της φύσης, είμαστε μέρος της. Να ξαναβρούμε την αθωότητα της φύσης μέσα μας. Να βρούμε τη φύση μας. Να είμαστε φυσικοί, αυθεντικοί, αληθινοί!
Σχετικά με την παράσταση
Η Ομάδα Σημείο Μηδέν συνεχίζει την ερευνητική της εργασία πάνω στο έργο του Φραντς Κάφκα με το διήγημα Αναφορά για μια Ακαδημία. Η παράσταση σε μετάφραση της Ιωάννας Μεϊτάνη ανεβαίνει στο Θέατρο Άττις-Νέος Χώρος (Λεωνίδου 12, Μεταξουργείο) από την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου. Το έργο αναφέρεται σε έναν πίθηκο, τον Rotpeter. Μια ομάδα κυνηγών τον αιχμαλωτίζει, τον μεταφέρει στο πλοίο τους και τον κλείνει σε ένα κλουβί. Αυτός, σε κατάσταση σοκ, αρχίζει να παρατηρεί αυτούς που ήταν γύρω του, τους ναύτες-σκλάβους της εταιρείας, ανθρώπους αλλοτριωμένους, εξαθλιωμένους και απο-ανθρωποποιημένους.
Παραστάσεις: Παρασκευή-Σάββατο στις 21.00, Κυριακή στις 20.00. Τηλ.: 2103225207
Σκηνοθεσία: Σάββας Στρούμπος
Μετάφραση: Ιωάννα Μεϊτάνη
Παίζουν οι ηθοποιοί:
Έλλη Ιγγλίζ, Έβελυν Ασουάντ, Ρόζυ Μονάκη, Άννα Μαρκά-Μπονισέλ,
Μπάμπης Αλεφάντης, Γιάννης Γιαραμαζίδης, Ντίνος Παπαγεωργίου
Θέατρο Άττις – Νέος Χώρος
(Λεωνίδου 12, Μεταξουργείο)
Παραστάσεις: Παρασκευή-Σάββατο στις 9 μ.μ., Κυριακή στις 8 μ.μ.
Το Πριν είναι χορηγός επικοινωνίας (για ειδικές προσφορές δείτε την έντυπη έκδοση του Πριν)