Παναγιώτης Μαυροειδής
Ω, τι θαυμάσια και ηρωική εκείνη η εποχή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου! Αλήθεια; Στην πραγματική ζωή, ο χρόνος που έδρασαν «οι μικροί σχοινοβάτες με τα μεγάλα παπούτσια», είχε μόνο λίγα καρδιοχτύπια (αλλά και νυχτερινές ιερές συναντήσεις) απόσταση, από αυτόν στον οποίο κάποιος έγραψε για την Ελλάδα που «στα γήπεδα αναστενάζει» και για «φυλλάδες με μιάμιση δραχμή».
Ο χρόνος των μεγάλων αλμάτων, που κάνουν περήφανους τους ανθρώπους, είναι ο ίδιος εντός του οποίου αναπτύσσεται το πιο ταπεινωτικό συναίσθημα, που είναι ο φόβος.
Αν ο φόβος είναι η ακύρωση του ανθρώπου σε σχέση με την ουσιαστική ζωή, ο «ρεαλισμός» του «εφικτού» είναι η ακύρωση του επαναστάτη και ταυτόχρονα η τραγωδία του, καθώς την ίδια στιγμή δεν ξέρει πως να τα βολέψει με τη «σημαία» και τα «ευαγγέλια» που βάζει στο πατάρι για «καλύτερες στιγμές» και «ευκαιρίες» του μέλλοντος.
Η εξέγερση του Νοέμβρη του ‘73, ξεπήδησε παράλληλα, ανάμεσα και συντριπτικά ενάντια σε αυτή τη διπλή συνθήκη που εξασφάλιζε την φαινομενική αντοχή της χούντας. Παραδόξως για πολλούς, τη στιγμή ακριβώς που φαινόταν πως το παιχνίδι παιζόταν αποκλειστικά ανάμεσα σε μια παλιάς κοπής νανώδη εθνικοφροσύνη του άρβυλου και τη «φιλελευθεροποίηση» με φράγκο και ημι-άρβυλο (με συμφωνία και των κύριων τάσεων της αριστεράς), ξεπήδησε ένα επαναστατικό πνεύμα που «ταλαιπωρεί» ακόμη το αστικό πολιτικό σκηνικό, αλλά και τις ηγεσίες της ρεφορμιστικής αριστεράς. Ένα ρεύμα που διαχρονικά λειτουργεί , άλλοτε με θόρυβο, άλλοτε υπόκωφα, ως «ενοχλητική μύγα» και που δεν έχει πει ακόμη την τελευταία του λέξη, παρά τις άπειρες εξαγγελίες του «τέλους της μεταπολίτευσης».
Ήταν η δίψα για ελευθερία που δύσκολα πνίγεται, αλλά και κάτι παραπάνω που έδωσε σχήμα, σφρίγος και ένταση στη βοή της εξέγερσης: Η μαγεία του επαναστατικού οράματος, η προοπτική μιας επαναστατημένης ελεύθερης Ελλάδας με τους εργάτες και το λαό της στην εξουσία. Κόντρα στην πασαλίδικη ρηχότητα των κλαρίνων της χούντας και τους δουλόψυχους ακολουθητές της. Αλλά και με δημιουργική υπέρβαση και σε ρήξη με το αέναο κλαψούρισμα και την «ποίηση της ήττας» της ηττημένης αριστεράς, που είχε ως ύστατο καταφύγιο τη συμβολή σε μια «ομαλή, εθνική, δημοκρατική αλλαγή».
Η δύναμη του «Πολυτεχνείου» σχετίζεται -μεταξύ των άλλων- με την τόλμη μειοψηφικών επαναστατικών τάσεων εντός και εκτός ρευμάτων της κυρίαρχης αριστεράς τότε (ΚΚΕ, ΚΚΕ Εσ.) και άλλων επαναστατικών οργανώσεων ποικίλης αναφοράς, να συνδέσουν τους λαϊκούς πόθους για «ψωμί-παιδεία- ελευθερία» με την εξέγερση και την επανάσταση. Δε «διάλεξαν» ασυλλόγιστα το ένα ή το άλλο.
Το Πολυτεχνείο ήρθε με δημιουργική υπέρβαση και σε ρήξη με την «ποίηση της ήττας» της αριστεράς, που είχε ως ύστατο καταφύγιο την «ομαλή, εθνική, δημοκρατική αλλαγή»
Η εποχή μας μοιάζει και είναι ζοφερή. Το πιο συνηθισμένο μοτίβο σε μια ταινία ή σειρά των καλωδιακών καναλιών, είναι η αποτύπωση της πραγματικότητας με όρους αδιεξόδου και ενός μέλλοντος δυστοπίας. Το μήνυμα είναι σαφές: «Ο κόσμος δεν αλλάζει». Δεν αλλάζει, διότι δεν υπάρχει υποκείμενο ανατροπής, καθώς «αποδεικνύεται» ότι η πάλη των τάξεων είναι «κατασκευή» που κρύβει εντός της εργατικής τάξης αντιθέσεις που είναι επικυρίαρχες της ταξικής διαπάλης, είτε μεταξύ του ανθρώπου και φύσης, είτε μεταξύ γενιών, φύλων και φυλών, είτε μεταξύ εθνών, πολιτισμών και θρησκειών κατά περίπτωση και ανάλογα με τα αριστεροδέξια «αφηγήματα». Η σύγχρονη τόλμη συνίσταται στην διάλυση αυτών των μύθων με όρους θεωρητικής αναζήτησης θεμελιωμένης στον μαρξισμό, ανανεωμένης με τη μελέτη του σύγχρονου καπιταλισμού και της πολυσύνθετης εργατικής τάξης της εποχής μας. Κρίνεται τελικά στη διαμόρφωση οργάνωσης και ευρύτερου ρεύματος εργατικής, κομμουνιστικής πολιτικής και επαναστατικής προοπτικής. Αυτό τον κόσμο, πρέπει και μπορούμε να τον αλλάξουμε.
Τα «Πολυτεχνεία» της εποχής μας, θα δημιουργηθούν με τα «υλικά» των μαχών ενάντια στο νόμο Χατζηδάκη, που συνιστά απόπειρα διάλυσης του εργατικού κινήματος. Έλαχε στους εκπαιδευτικούς να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της τιτάνιας μάχης. Από τις νικηφόρες μάχες στην Cosco και την efood ως αυτές που αθόρυβα ετοιμάζονται, η εργατική τάξη φωνάζει πως είναι εδώ. Απέδειξε πως αυτή και μόνο αυτή μπόρεσε να κρατήσει όρθια την κοινωνία στην πανδημία. Η αυτοτελής συγκρότηση τάσεων συνολικής χειραφέτησης εντός της σε αντικαπιταλιστική, κομμουνιστική κατεύθυνση, θα κρίνει τελικά το αν θα μπει επί τάπητος η συνολική διεκδίκηση για τον πλούτο, τον χρόνο και τη ζωή που της κλέβει ο κόσμος του κεφαλαίου μέσω του αστικού κράτους και μηχανισμών τύπου ΕΕ ή των πολυεθνικών.
Το μέτωπο της υγείας, δικαιωματικά θα συμπληρώσει το γνωστό τρίπτυχο του Νοέμβρη, σε μια συνθήκη όπου ο σύγχρονος καπιταλισμός, αλλά και ειδικότερα η πολιτική της ΝΔ αποδεικνύονται ανίκανοι και εχθρικοί απέναντι στην αναγκαιότητα της καθολικής, δημόσιας, ποιοτικής και δωρεάν υγείας.
Η ακρίβεια που αδειάζει το εργατικό πορτοφόλι, καταδεικνύει ένα ξεδιάντροπο πρόσθετο μηχανισμό ληστείας του λαϊκού εισοδήματος, τη στιγμή που οι πολυεθνικές της αγροτοδιατροφικής αλυσίδας και οι πάροχοι ενέργειας κάνουν πάρτι κερδών.
Το πάθος για ελεύθερη συλλογική κοινωνική ζωή, το δικαίωμα της οργάνωσης και της πάλης για να αλλάξει ο κόσμος, φλογίζουν τις καρδιές των νέων ανθρώπων Μπορούν να τσαλαπατήσουν τα σχέδια του Θεοδωρικάκου για επιβολή του δόγματος «Νόμος, τάξη, κέρδη», όπως πέταξαν στα σκουπίδια την ύβρη του Χρυσοχοΐδη για απαγόρευση των διαδηλώσεων στην Αμερικάνικη Πρεσβεία. Να αναμετρηθούν με όλο το πλέγμα του σύγχρονου αστικού ολοκληρωτισμού και πολέμου διαρκείας ενάντια στις ελευθερίες και να φράξουν το δρόμο στην ακροδεξιά
Το «πνεύμα» του Πολυτεχνείου δεν έχει τίποτα το κοινό με τον «ρεαλισμό» της αποδοχής ακόμη και των επικίνδυνων πολεμικών παιχνιδιών και των συμμαχιών θανάτου και υποταγής με ΗΠΑ, Γαλλία, Βρετανία και ΝΑΤΟ που προωθεί η κυβέρνηση (σε συνέχεια και της πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ), στο όνομα του «κινδύνου από την Τουρκία». Απαιτεί την αδιάλλακτη πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό, τον εθνικισμό, τον πόλεμο, την αντι-προσφυγική ψύχωση.
Το «Πολυτεχνείο» της εποχής μας, τιμάται όχι με μνημόσυνα και υποκριτικές δοξολογίες, αλλά με τις σημαίες της ανατροπής. Για την ανατροπή της κυβερνητικής πολιτικής και της κυβέρνησης της ΝΔ, αλλά και την ήττα εντός του κινήματος και της αριστεράς της λογικής της συναίνεσης και της κυβερνητικής εναλλαγής που αντιπροσωπεύει ο μεταμορφωμένος σε ντροπαλή «προοδευτική παράταξη» ΣΥΡΙΖΑ.
Η σοφία του γερο-Δαίδαλου είχε πάντα τη σιγουριά της γης, αλλά η «αποκοτιά» του Ίκαρου ήταν αυτή που έκανε δυνατό και τελικά ώριμο το άλμα στους ουρανούς. Αυτή είναι εν τέλει η λογική της ιστορίας. Αυτή που γράφουν τα «Πολυτεχνεία»…