Γράφει ο CaptainLinux
▸Το black-out και τα σκοτεινά σημεία χειραγώγησης από την εταιρεία
Το μεγαλύτερο blackout στην ιστορία του αντιμετώπισε το οικοσύστημα εφαρμογών της εταιρείας Facebook (Facebook, Instagram, WhatsΑpp κ.α.) και των θυγατρικών της, αφήνοντας για 6-7 ώρες δισεκατομμύρια χρήστες, αλλά και τους υπαλλήλους της, χωρίς πρόσβαση στις εφαρμογές.
Αν και η τεχνική βλάβη διορθώθηκε σχετικά γρήγορα και όλες οι υπηρεσίες επανήλθαν πλήρως, ο βαθμός εισχώρησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στην κοινωνία και η διάδοση του Διαδικτύου αποτέλεσαν τους παράγοντες εξαιτίας των οποίων επηρεάστηκαν δισεκατομμύρια άνθρωποι ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο.
Αυτή η ιδιαίτερη σχέση τεχνολογίας-κοινωνίας που έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες είναι πρωτόγνωρη για την ανθρωπότητα, καθώς καμία άλλη τεχνολογία στο παρελθόν δεν μπορούσε να έχει τόσο μαζικές συνέπειες. Για τον λόγο αυτό, ακόμα και το blackout μίας απλή υπηρεσίας, όπως το Facebook, που παρόμοιές της υπάρχουν πολλές, λαμβάνει τεράστιες διαστάσεις, χωρίς να του αναλογούν. Το blackout της Facebook δεν είναι τίποτα μπροστά στα πραγματικά ζητήματα με την εταιρεία.
Τον τελευταίο μήνα τεράστια αναστάτωση έχουν προκαλέσει οι συνταρακτικές αποκαλύψεις της Φράνσις Χόγκεν, πρώην product manager στη Facebook, για τον τρόπο λειτουργίας της εταιρείας. Συγκεκριμένα, η Χόγκεν καταγγέλλει πως η Facebook επιλέγει συστηματικά να θέτει τα κέρδη της πάνω από την ασφάλεια των ανθρώπων και της κοινωνίας, συχνό φαινόμενο στις καπιταλιστικές επιχειρήσεις. Η Χόγκεν καταγγέλλει επίσης πως η Facebook είναι μία εταιρεία που δρα υπό μεγάλη μυστικότητα, καθώς οι εσωτερικές αποφάσεις που παίρνονται από τη διοίκηση της εταιρείας είναι κρυφές τόσο από το κοινό της και τις κυβερνήσεις των χωρών όπου δραστηριοποιείται όσο και από τους μετόχους της. Γενικότερα, η Χόγκεν, απευθυνόμενη προς το Αμερικανικό Κογκρέσο, τονίζει πως η Facebook αποτελεί κίνδυνο για τη δημοκρατία, τους πολίτες και τους νέους. Τις κατηγορίες έσπευσε να αρνηθεί ο ιδρυτής της εταιρίας, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, χωρίς ωστόσο να παρουσιάσει στοιχεία για τον τρόπο που λειτουργεί η εταιρεία, συνεχίζοντας τη μυστικοπάθεια από πλευράς της.
Ένα από τα σημεία που θίγει η Χόγκεν και έχει αυξημένο ενδιαφέρον είναι πως η μεγάλη αλλαγή που έγινε το 2018 στον αλγόριθμο που επιλέγει το περιεχόμενο που βλέπει στην αρχική σελίδα ο κάθε χρήστης, έγινε με γνώμονα την αύξηση των αλληλεπιδράσεων των χρηστών, που συνεπάγεται αύξηση των κερδών της εταιρείας από τη διαφήμιση. Ο νέος αλγόριθμος, ωστόσο, είχε ως άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση της κοινωνικής πόλωσης και σύγκρουσης μεταξύ των ανθρώπων, ενώ ευνόησε την παραπληροφόρηση και τη διάδοση θεωριών συνωμοσίας. Μάλιστα, όλα αυτά ήταν γνωστά από πλευράς της εταιρείας μέσα από τις έρευνες που η ίδια διεξήγαγε για την πλατφόρμα, ωστόσο ποτέ δεν ελήφθησαν επαρκή μέτρα για να περιοριστούν οι θεωρίες συνωμοσιών και βίαιες ενέργειες που οργανώνονταν μέσα από την πλατφόρμα, όπως η επιδρομή των διαδηλωτών στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ τον Ιανουάριο του 2021.
Η Facebook, ως άλλη μια μονοπωλική εταιρεία, λειτουργεί με ένα σκληρά συγκεντρωτικό μοντέλο σε όλα τα επίπεδα των δραστηριοτήτων της, χωρίς κανέναν έλεγχο, για αυτό και η Χόγκεν καλεί την αμερικανική πολιτεία να θεσπίσει ένα νομοθετικό πλαίσιο ελέγχου των δραστηριοτήτων των μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών και συγκεκριμένα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Όμως, πέρα από τις αποκλειστικά καπιταλιστικές λύσεις που προτείνονται για τον έλεγχο του μονοπωλίου της Facebook, υπάρχουν και άλλες επιλογές για το πώς η κοινωνία θα μπορούσε να δημιουργήσει νέες υπηρεσίες που θα καλύπτουν τις ανάγκες επικοινωνίας που σχετίζονται με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι εταιρίες, όπως η Facebook, με κύριο κριτήριο την επέκταση της κυριαρχίας και της κερδοφορίας τους, δεν μπορούν να διαχειριστούν τις συνέπειες των εφαρμογών τους στην ψυχολογία της κοινωνίας. Αντ’ αυτού, βασικό «όπλο» κατά του συγκεντρωτισμού εξουσίας στο διαδίκτυο είναι η αποκέντρωση αυτού. Οι εφαρμογές που θα συνεισφέρουν στην κοινωνική χειραφέτηση είναι αναγκαίο να ξεφύγουν από την αδιαφάνεια με την οποία λειτουργούν οι συγκεντρωτικές φάρμες με σέρβερ και να επιτρέψουν στους ανθρώπους να έχουν άμεση σχέση με το περιεχόμενο της επικοινωνίας τους σε μία αμεσοδημοκρατική και αυτοδιαχειριζόμενη βάση, φέρνοντας τα δεδομένα πίσω στις συσκευές των χρηστών.