Γιώργος Μιχαηλίδης
Ο Τομά Σανκαρά, για πολλούς ο Αφρικανός Τσε Γκεβάρα, ίσως να δικαιωθεί μετά θάνατον. Τριάντα τέσσερα χρόνια μετά τη στυγνή δολοφονία του, η δίκη φαίνεται επιτέλους να αρχίζει. Ο Σανκαρά, μαρξιστής και θιασώτης του παναφρικανισμού, υπήρξε ο ηγέτης της Μπουρκίνα Φάσο από το 1983 έως τη δολοφονία του το 1987. Στα τέσσερα χρόνια της διακυβέρνησής του κατάφερε να χαράξει έναν ριζοσπαστικό δρόμο σε ποικίλους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας. Εθνικοποιήσεις, διαμοιρασμός της γης, μορφωτικές και υγειονομικές καμπάνιες, σημαντική αναβάθμιση της θέσης της γυναίκας και ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική ήταν λίγα μόνο από τα επιτεύγματά του.
Ακολουθώντας το κουβανικό επαναστατικό μοντέλο, ο Σανκαρά έδειχνε πως θα προχωρήσει σε ακόμα πιο βαθιές τομές, ενώ έπαιρνε ολοένα και μεγαλύτερες αποστάσεις από την πρώην αποικιοκρατική δύναμη της περιοχής, τη Γαλλία. Ακριβώς τότε, ήρθε και η δολοφονία του από μία ομάδα συνωμοτών που προέρχονταν από το συντροφικό πολιτικό του περιβάλλον. Ο υπαρχηγός του στην Εθνική Επαναστατική Επιτροπή, Κομπαορέ, μαζί με μία ομάδα ενόπλων, ανέτρεψαν τον Σανκαρά δολοφονώντας τον. Η αιτιολογία εκ μέρους τους ήταν ότι οδηγούσε την επανάσταση σε επικίνδυνα μονοπάτια, τα οποία έβαζαν σε κίνδυνο τη χώρα. Πολλοί, ιδιαίτερα οι υποστηρικτές του Σανκαρά, είδαν πίσω από το πισώπλατο χτύπημα των συντρόφων του, την παρασκηνιακή δράση της γαλλικής κυβέρνησης, η οποία είχε ανησυχήσει ότι θα απολέσει τον έλεγχο στην περιοχή.
Ο Κομπαορέ, λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας, φρόντισε να καλέσει την Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ για να «σώσουν» τη χώρα. Έτσι, κυβέρνησε τη χώρα επί 27 συναπτά έτη μέχρι τελικά να ανατραπεί από λαϊκές διαδηλώσεις το 2014. Έκτοτε, κι ενώ η χώρα μαστίζεται από τρομοκρατικά χτυπήματα και τα αλλεπάλληλα προγράμματα του ΔΝΤ, σε συμβολικό επίπεδο, η νέα ηγεσία της χώρας έχει φροντίσει να ξανανοίξει ο φάκελος της δολοφονίας του Σανκαρά. Ένα μεγάλο βήμα έγινε, όταν ο Μακρόν άνοιξε τα έγγραφα των γαλλικών μυστικών υπηρεσιών. Μετά από έρευνες ετών, πρόσφατα ανακοινώθηκε η δίωξη του Κομπαορέ και άλλων δεκατριών ατόμων, οι περισσότεροι εκ των οποίων βρίσκονται σε άλλες χώρες και αρνούνται τις κατηγορίες, επομένως κατά πάσα πιθανότητα θα δικαστούν ερήμην.
Πάντως, η ανακίνηση του ζητήματος Σανκαρά, εκτός από ένα όπλο για την εσωτερική αντιπαράθεση στη Μπουρκίνα Φάσο προδίδει την αίγλη που εξακολουθούν να έχουν οι επαναστάτες στην κοινή γνώμη των χωρών τους.