Κώστας Δικαίος
Το νέο δόγμα «ΝΑΤΟ 2030» επιχειρεί να καταστήσει τη βορειοατλαντική συμμαχία πιο ικανή
να αντιμετωπίσει τους νέους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης αλλά και τις εσωτερικές του διαιρέσεις και αδυναμίες σε ένα κόσμο μου μεταβάλλεται διαρκώς και «απειλείται» από εξεγέρσεις λαών αλλά και ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς. Στο στόχαστρο Κίνα και Ρωσία, σταθερός εχθρός το λαϊκό κίνημα.
Στην Αθήνα συνεδρίασε 17-19/9 η Στρατιωτική Επιτροπή του ΝΑΤΟ (βλέπε φωτο) που αποτελείται από τους αρχηγούς των ενόπλων δυνάμεων των κρατών μελών (τα γεράκια του πολέμου). Συγκεκριμένα συζητήθηκαν τα βήματα υλοποίησης του νέου στρατηγικού δόγματος «ΝΑΤΟ 2030» που αποφασίστηκε στη σύνοδο κορυφής τον περασμένο Ιούνιο στις Βρυξέλες. Το νέο δόγμα επιχειρεί να καταστήσει το ΝΑΤΟ ικανό να αντιμετωπίσει τους νέους παγκόσμιους συσχετισμούς δύναμης αλλά και τις εσωτερικές του διαιρέσεις και αδυναμίες σε ένα κόσμο μου μεταβάλλεται διαρκώς και «απειλείται» από εξεγέρσεις λαών αλλά και ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.
Από την «εγκεφαλικά νεκρή» συμμαχία, στην απειλή πολύνεκρων πολέμων
Συγκεκριμένα:
– Θέτει για πρώτη φορά σαν βασικό άξονα την αντιμετώπιση της απειλής από την Κίνα τόσο σε επίπεδο οικονομικής και πολιτικής επέκτασης (νέος δρόμος του μεταξιού) όσο και σε επίπεδο στρατιωτικής ενίσχυσης (συμμαχία με Ρωσία, ναυπήγηση αεροπλανοφόρων, βάση στο Τζιμπουτί). Το ΝΑΤΟ πρέπει να διατηρήσει τον έλεγχο των εφοδιαστικών αλυσίδων (ροή πρώτων υλών και προϊόντων), των εμπορικών δρόμων (θαλάσσια και οδικά περάσματα) και των κρίσιμων υποδομών (λιμάνια, ενέργεια, βιομηχανία), αλλά και των νέων τεχνολογιών που αφορούν τα δίκτυα 5G στα οποία επεκτείνεται η Κίνα (αποκλεισμός Huawei, παρεμπόδιση πρόσβασης στην αγορά τσιπ). Σε αυτήν την κατεύθυνση, πάντως, δεν υπάρχει απόλυτη ταύτιση των «συμμάχων», αφού ο αποκλεισμός της Κίνας δεν συνεπάγεται ανάλογες επενδύσεις από την πλευρά των δυτικών ιμπεριαλιστών και επομένως το δίλημμα είναι μεγάλο.
Το σχέδιο επιδιώκει η βορειοαντλαντική συμμαχία να γίνει παγκόσμια και να επεμβαίνει μέχρι τον Ινδικό
και τον Ειρηνικό ωκεανό
– Πιο σφιχτή αντιμετώπιση του ρωσικού ιμπεριαλισμού, τόσο λόγω της στρατιωτικής του ικανότητας (είναι η μόνη χώρα που μπορεί να απειλήσει με πυρηνικά όπλα τις ίδιες τις ΗΠΑ) όσο και της επέκτασής του σε μια σειρά περιοχών (Μέση Ανατολή, κεντρική Ασία, Ιράν, Βόρεια θάλασσα). Η περικύκλωση της Ρωσίας στα δυτικά της σύνορα αποτελεί βασική στρατηγική του ΝΑΤΟ όπως και η ενεργειακή απεξάρτηση της Ευρώπης από τους ρωσικούς ενεργειακούς πόρους. Βέβαια η πολιτική αυτή αφορά περισσότερο τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, που στοιχίζονται απόλυτα με τις ΗΠΑ, την ίδια στιγμή που η Γερμανία επέβαλε τον Nord Stream 2 αρνούμενη να υποταχτεί σε μια ευρωαντλαντική μονομέρεια που δεν εγγυάται την ενεργειακή της επάρκεια. – Το ΝΑΤΟ πρέπει να γίνει παγκόσμιο και να επεμβαίνει πολιτικά και στρατιωτικά πολύ πέρα από τον ευρωαντλαντικό χώρο, μέχρι τον Ινδικό και Ειρηνικό ωκεανό (περικύκλωση Κίνας), και να συνάπτει συμμαχίες με χώρες που μοιράζονται τις ίδιες «δημοκρατικές» αξίες. Με αυτήν την έννοια, η εκμετάλλευση και η υποδαύλιση μειονοτήτων που καταπιέζονται από τους αντιπάλους (Ουιγούροι στην Κίνα) όπως και η επίκληση των «δημοκρατικών δικαιωμάτων» (Ρωσία, Ιράν, Χονγκ Κονγκ) αποτελούν σταθερή τακτική για την αποσταθεροποίησή τους. Παράλληλα πρέπει να επεκταθεί τόσο στις παρυφές της Ρωσίας (Ουκρανία, Γεωργία) όσο και στα Βαλκάνια.
– Πρέπει να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της συμμαχίας απέναντι σε κινδύνους που προέρχονται από έκτακτες συνθήκες, όπως είναι η τρομοκρατία στην οποία όμως τώρα προστίθενται οι υγειονομικές κρίσεις (Covid-19), οι προσφυγικές ροές λόγω πολέμων και κλιματικής αλλαγής (πόλεμοι για το νερό, μετανάστευση, επισιτιστικές κρίσεις), αποκτώντας έτσι τη δυνατότητα δικαιολόγησης νέων επεμβάσεων. Παράλληλα πρέπει να διαμορφωθούν κατάλληλες ταχυκίνητες δυνάμεις οι οποίες να μπορούν να επέμβουν με συγκεκριμένους στόχους (καταστολή εξεγέρσεων, περιφερειακές συγκρούσεις), ώστε να αποφεύγεται η διατήρηση μεγάλων μονάδων με μεγάλο κόστος για στρατηγικούς στόχους που δεν μπορούν να κερδηθούν (Ιράκ, Αφγανιστάν). Πρέπει επίσης οι στρατηγικές υποδομές (λιμάνια, αεροδρόμια) να εξυπηρετούν τις δυνάμεις ταχείας επέμβασης.
– Διατήρηση του πυρηνικού οπλοστασίου, εξασφάλιση του Διαστήματος, δημιουργία κατάλληλων οργανισμών για την εδραίωση της πρωτοκαθεδρίας της Δύσης και του ΝΑΤΟ στις τεχνολογικές αιχμές και τις καινοτομίες (τεχνητή νοημοσύνη).
– Προσπάθεια να διατηρηθεί η συνοχή του ΝΑΤΟ. Το «παρωχημένο» ΝΑΤΟ του Τραμπ, το «εγκεφαλικά νεκρό» ΝΑΤΟ του Μακρόν και η αποτυχία συνεννόησης και σχεδιασμού στην ταπεινωτική αποχώρηση από το Αφγανιστάν αποτέλεσαν πλήγματα στη συμμαχία. Παράλληλα, υπάρχουν χώρες που βαδίζουν σε μια επαμφοτερίζουσα πορεία (επιδιώκοντας σχέσεις και με τη Δύση και με την Κίνα- Ρωσία, όπως η Τουρκία) και χώρες που αμφισβητούν τη δυνατότητα των ΗΠΑ πλέον να υπερασπίζονται πλανητικά τα συμφέροντα του δυτικού ιμπεριαλισμού και επιδιώκουν μια ανεξάρτητη στρατιωτική ανάπτυξη της ΕΕ (Γαλλία). Το ΝΑΤΟ 2030 επιχειρεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στη βάση της αρχής ότι «κανείς δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις μόνος του», άρα χρειάζεται βαθύτερη πολιτική διαβούλευση και συντονισμός. Οι ΗΠΑ του Μπάιντεν προπαγανδίζουν το «Η Αμερική Επιστρέφει», ζητώντας όμως μεγαλύτερη συμμετοχή των συμμάχων στις περιοχές που αποχωρεί (για να ενισχύσει το μέτωπο ενάντια στην Κίνα στον Ειρηνικό) και στρατιωτικές δαπάνες άνω του 2% του ΑΕΠ. Παράλληλα, δεν περνά απαρατήρητη η πρόταση υπέρβασης της αρχής της ομοφωνίας, με ενίσχυση του εκτελεστικού ρόλου του γραμματέα σε θέματα ρουτίνας και αντιμετώπιση της αυξανόμενης συχνότητας μπλοκαρίσματος των αποφάσεων (δηλαδή παράκαμψη του βέτο).
Σε όλες αυτές τις αλλαγές η Ελλάδα συμμετέχει ήδη με απόλυτη συναίνεση των αστικών πολιτικών δυνάμεων. Είναι από τις λίγες χώρες που τηρεί το 2%. Ο Άραξος περιμένει τα πυρηνικά σε περίπτωση που αυτά φύγουν από το Ιντσιρλίκ. Η Αλεξανδρούπολη έχει μετατραπεί σε βάση των ΗΠΑ. Οι δολοφονικές συμμαχίες με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία (παραχώρηση συστοιχίας Patriot) οδηγούν σε εμπλοκή σε διενέξεις μέχρι την Υεμένη και το Ιράν. Η επικείμενη υπογραφή της νέας στρατηγικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ κάνει την Ελλάδα προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης, φέρνοντας τις κολοσσιαίες γεωπολιτικές συγκρούσεις στην ίδια μας τη χώρα.