Παραμύθι με όνομα – Σαν εφιαλτικό όνειρο

Θεοπίστη Πάντου / Μαθηματικός, Συνταξιούχος Εκπαιδευτικός

Οι «θρονιασμένοι» ανέκαθεν ήταν γυμνοί, σήμερα φαντάζουν ασυνείδητοι, ανάλγητοι, ψεύτες και ξετσίπωτοι.

Η γιαγιά άρχισε να λέει ένα από εκείνα τα παραμύθια που είναι παρμένα από τις αληθινές ιστορίες, ή μια ιστορία που μοιάζει, αν θέλετε, με παραμύθι. Κάτι σαν τη μάγισσα της Χιονάτης, σαν το λύκο της Κοκκινοσκουφίτσας, σαν… τον Χάρυ Πότερ…

Φωτεινά Παραμύθια σαν «το Παραμύθι χωρίς όνομα», σαν «το θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον», σαν τον «Εγωιστή Γίγαντα» και τον «Ευτυχισμένο Πρίγκηπα ή σαν τα παραμύθια του Τζιάννι Ροντάρι, τώρα δεν ταίριαζαν.

«Ήταν μια φορά κι έναν καιρό ένα αρχοντόπουλο…»

… από τα παιδικά του χρόνια, του φούσκωναν τα μυαλά οι γονείς του πως είναι τάχα ο «εκλεκτός» για να γίνει ο πρώτος του χωριού.

Ήταν κι άλλα μοσχοαναθρεμμένα κορίτσια και αγόρια, με ακριβοπληρωμένες περγαμηνές από σχολεία και Πανεπιστήμια της «Αριστείας». Είχαν και τρανά διαπιστευτήρια της Πίστης τους στα «Ιερά» και τα «Όσια» της Φυλής και προσήλωση στα Μυστήρια, που δεν είναι του κόσμου τούτου και θεραπεύουν «πάσαν νόσον και πάσαν μ@λ@κί@ν[i]».

«Φρέσκα» πρόσωπα, σταφιδιασμένα και γεμάτα μούχλα μυαλά.

Κάτι τεχνοκράτες, περιφερόμενοι, γυρολόγοι, τοκιστές και σουλατσαδόροι, που ουδέποτε δούλεψαν, παρακοιμώμενοι, και σφουγγοκολάριοι[ii], έτσι τους έλεγαν οι γιαγιάδες μας, κάποιοι μπαγιάτικοι νοσταλγοί άλλων «ένδοξων» εποχών και τσεκουράτοι, είδαν φως και μπήκαν στην παρέα.

Μίσησε κάποιος από αυτούς την εξουσία, το χρήμα ή τα προνόμια; Όχι!!! Μόνη τους λαχτάρα να αναρριχηθούν με κάθε μέσο και να σφιχταγκαλιάσουν το θρόνο. Να γίνουν ήθελαν οι Άριστοι του χωριού.

Κι ήρθε η «ευλογημένη» η ώρα που όλοι μαζί «πρόκοψαν», με τις ευλογίες της σιωπηρής πλειοψηφίας! Αυτής που πάντοτε, όταν εκ των υστέρων συνειδητοποιεί τις συνέπειες της επιλογής και εκλογής της, χτυπάει το κεφάλι της.

«Εμπήκε… » όμως «…χρόνος δίσεχτος και μήνες οργισμένοι. Κι έπεσε το θανατικό….[iii]», όπως ακριβώς το λέει και η λαϊκή μας παράδοση.

Την πάτησαν άσχημα, οι φιλόδοξοι κυβερνήτες μας.

Πέθαναν χιλιάδες άνθρωποι, ασυγχώρητα πολλοί άνθρωποι! Γιατί όλα ήταν λίγα και μίζερα: οι κλίνες νοσηλείας, οι Μ.Ε.Θ., οι γιατροί, οι νοσηλευτές, το απαιτούμενο υγειονομικό υλικό, τα τεστ ανίχνευσης, η ιχνηλάτηση των κρουσμάτων, η φροντίδα εντός και εκτός νοσοκομείων…

Πολλοί, ήταν μόνο οι «Ειδικοί» που γνωμοδοτούσαν, για να αποφασίζει ο κυβερνητικός συρφετός τα κατάλληλα για το συμφέρον του μέτρα. Κάποιες συνειδήσεις υποτάχθηκαν στην κυβερνητική σκοπιμότητα. Άλλες ξεστράτισαν από την επιστήμη και τον ορθολογισμό, χάρη σε μια παράλογη προσήλωση στο υπερβατικό και ανεξήγητο «μυστήριο». Όμως, το σάλιο είναι κύρια πηγή μετάδοσης πάσης φύσης μεταδοτικών ασθενειών. Η Θεία Μετάληψη δεν σώζει, είναι θανάσιμη!

Πρώτοι πέθαναν οι γέροι και οι ανήμποροι στα αζήτητα των οίκων ευγηρίας. Πέθαναν και νέοι άνθρωποι, γιατροί, νοσηλευτές, εργαζόμενοι, έφηβοι, παιδιά ακόμη και βρέφη. Ασυγχώρητα πολλοί και κανείς τους περισσευούμενος!

Το «φύσαγαν κα δεν κρύωνε» οι κυβερνώντες. Το μίσος τους για τον ξυπόλητο λαό που πέθαινε από την πανδημία και ακύρωνε το παραμύθι τους περί «επιτυχίας»[iv] φούντωσε.

Οι «Άρχοντες» επέδειξαν ψυχογράφημα νεκρού και ανθρωπιστικά ανακλαστικά τάξης μεγέθους νανοσωματιδίου. Επικοινωνιακά «άριστο» το υποκριτικό ενδιαφέρον τους για τα εκατοντάδες χιλιάδες κρούσματα, τους δεκάδες χιλιάδες που νοσηλεύτηκαν, τους χιλιάδες νεκρούς και διασωληνωμένους, κι αυτούς που βγήκαν από τις ΜΕΘ σκιές του εαυτού τους!

Όσο για τα «καλοταϊσμένα» οσφυοκαμπτικά ιδιωτικά κανάλια εγκληματικά παραποιημένη και κουτσουρεμένη η αλήθεια. Τόση, όση….

Περισσότερο από έναν ολόκληρο χρόνο το Εθνικό Σύστημα Υγείας έμεινε αβοήθητο, στην τύχη του. Ποιος μίλησε για προσλήψεις νοσηλευτών και γιατρών, που ήταν προ πολλού απελπιστικά λίγοι;

Και η ελάχιστη δαπάνη για τη Δημόσια Υγεία κρίθηκε περιττή, «πεταμένα λεφτά»!

Ο κίνδυνος να καταρρεύσει το Ε.Σ.Υ. με τα πήλινα πόδια, κάτω από το βάρος των τραγικών του ελλείψεων, εφιάλτης μπροστά τους, σαν το σαράκι τους έσκαβε το λάκκο. Οι Άρχοντες όμως βράχοι, ακλόνητοι, πεισματάρηδες: Πεταμένα τα λεφτά για την Υγεία του κοσμάκη! Ας είναι καλά η δημιουργική λογιστική και το εν «Ε.Σ.Υ. θαύμα» που στα λόγια πολλαπλασίασε τις ΜΕΘ και όλα τα χρειαζούμενα.

Το κατασυκοφαντημένο ΕΣΥ σήκωσε, με αυτοθυσία των ανθρώπων του και με φόρο αίματος, όλο το βάρος της πανδημίας, ξευτιλίζοντας τα Ιδιωτικά Ιατρικά «ξενοδοχεία πέντε αστέρων», που στα δύσκολα την «έκαναν με ελαφριά πηδηματάκια».

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, την πανδημία οι άρχοντες δεν πέτυχαν να την αναχαιτίσουν. Πέτυχαν όμως αλλού!

Δεν αθέτησαν τις προεκλογικές τους υποσχέσεις[v]!

Και χύμα και τσουβαλάτα τα νομοσχέδια στη Βουλή. Νομοσχέδια ταξικού μίσους! Να ήσουν από μια μεριά μπάρμπα-Κάρολε!

«… (50) μικροσκοπικοί νάνοι[vi]», και οι συν αυτοίς βουλευτές και παρατρεχάμενοι, «ειδήμονες» και συμβουλάτορες, γαντζωμένοι στα παιδικά σκαμνάκια τους, στρώθηκαν στη δουλειά. Ξημεροβραδιάστηκαν, κοπίασαν να προλάβουν να αφήσουν το πάνσοφο αποτύπωμά τους στη χώρα! Και νομοθέτησαν, στα μουλωχτά! Χαλάλι ο κόπος τους! Νόμοι Φρανκενστάιν για το καλό της Πλέμπας!.! Λίγη Χούντα, λίγος Πινοσέτ[vii], λίγες Ηνωμένες Πολιτείες και ΔΝΤ και … μπόλικη νεοφιλελεύθερη Ε.Ε, της Θάτσερ, του Σόιμπλε, της «Ευρωομάδας οικονομολόγων»[viii] …!

Νόμοι για την τιθάσευση του πλήθους, για να δαμαστούν οι εργαζόμενοι, οι νέοι κι όσοι αμετανόητα επιζητούν και επιδιώκουν την κοινωνική και πολιτική υπέρβαση, για μια καλύτερη ζωή.

Αποφάσισαν και διέταξαν:

• Για την αποφυγή συνωστισμού και διασποράς της πανδημίας στις συγκεντρώσεις, 100 το πολύ στοιχισμένοι διαδηλωτές θα ψάλλουν πάνω στο πεζοδρόμιο με αναμμένα φαναράκια… τον επιτάφιο θρήνο των χαμένων τους ελευθεριών… «Αι γενεαί πάσαι…»
• Οι μαρτυριάρηδες δημοσιογράφοι-αυτόπτες μάρτυρες των συγκεντρώσεων, αποστειρωμένοι στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο τους, θα αγναντεύουν, σαν άλλος Ξέρξης, τη «Ναυμαχία της Διαδήλωσης», τους άγριους ξυλοδαρμούς των διαδηλωτών από τα «παιδιά του λαού», τους ειδικούς φρουρούς και θα βγάζουν το σκασμό για τα τεκταινόμενα.
• Οι «μολυβένιοι στρατιώτες» αναβαθμίστηκαν σε ράμπο οπερατέρ-χαφιέδες, προορισμένοι για όλες τις «βρωμοδουλειές». Στις διαδηλώσεις θα ξυλοφορτώνουν[ix], και θα φωνάζουν ρυθμικά «το Κράτος είμαστε εμείς»[x]! Θα βιντεοσκοπούν κι ύστερα με επιμελημένο μοντάζ θα δίνουν στα κανάλια τα πειστήρια για να φανεί ποιος είναι ο πραγματικός φταίχτης για τα «αναίτια» επεισόδια: ο Εχθρός-Λαός!

Εδώ και σαράντα πέντε χρόνια, σαν την μαϊμού, που από την πολλή αγάπη αγκαλιάζει ασφυκτικά τα παιδιά της και τα πνίγει, το Κράτος είχε «στραγγαλίσει» την Δημόσια Εκπαίδευση.

Η θεοφίλητη (γερμανικά Wolfgang, Amadeus [xi] λατινιστί) Υπουργός Παιδείας-Προσευχής, Νηστείας-Μετάληψης και Αριστείας, έφερε θεόπνευστη αναμόρφωση και εκσυγχρονισμό, βάζοντας στον γύψο το εκπαιδευτικό σύστημα, για να γειάνει.

Νομοθέτησε:

• Διατήρησε όλη την παθογένεια στην εκπαίδευση: Στείρες εξετάσεις-διαγωνισμοί, φροντιστηριολαγνεία, «εκσυγχρονιστική» τεχνοκρατική αντίληψη, και λιγότερες ανθρωπιστικές σπουδές. Μια από τα ίδια και χειρότερα, με πολιτισμικό προσανατολισμό στις θεοκρατούμενες σκοταδιστικές αξίες του Μεσαίωνα.
• Αύξησε (εν μέσω πανδημίας, που άλλα πρόσταζε) το ανώτατο όριο αριθμού μαθητών ανά τμήμα στα σχολεία, για να συρρικνωθούν τα έξοδα του Κράτους για τη Δημόσια Εκπαίδευση και να αυξηθούν τα κέρδη των ιδιωτών σχολαρχών.
• Συμπίεσε τον αριθμό των μόνιμων εκπαιδευτικών ίσα-ίσα για να λειτουργεί η εκπαίδευση στον αυτόματο πιλότο, με χαμηλό κόστος και όρους προσωπικού ασφαλείας και με δημιουργική λογιστική βάφτισε τη συρρίκνωση αύξηση.
• Επανέφερε την Τράπεζα Θεμάτων κι ό,τι φανταστεί ο νους του ανθρώπου, που εν δυνάμει θα μπορούσε να ανακόψει τη λαχτάρα των παιδιών για Γνώση. Για άβουλα, άνευρα, λοβοτομημένα παιδιά και καθυποταγμένα.
• Προς αποφυγή δήθεν συνωστισμού στα Πανεπιστήμια, επέβαλε «βάση εισαγωγής» στις εξετάσεις για την είσοδο στα ΑΕΙ, που δεν ξέρω γιατί τις λέμε εξετάσεις, ενώ είναι Διαγωνισμός!

Να αποκτήσουν πελατεία και τα αξιοσέβαστα Ιδιωτικά «Ιδρύματα».

• Η διαπιστευμένη στην Ν. Υόρκη δικηγόρος[xii], ήταν πολύ δύσκολο να σκεφτεί πως πριν τον χρονιάτικο Πανελλαδικό Διαγωνισμό για μια αμφίβολη «θέση στον Ήλιο», προηγούνται τα 15 πιο σημαντικά χρόνια στη ζωή κάθε παιδιού, που εξαιτίας των επιλογών του πολιτικού συναφιού της κατασπαταλιούνται. Κάποιος όμως έπρεπε να νοιαστεί για τους ιδιοκτήτες των «εξαίρετων» Ιδιωτικών της πληρωμένης αριστείας που δεν είναι τα καλύτερα.

Κι ήρθαν μετά οι Άγριες Μέλισσες:

Στο Νομοσχέδιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, η θεοπρόβλητη Υπουργός:

• Αναβάθμισε σε πρωτοκλασάτα ιδρύματα αριστείας τα Ιδιωτικά ξενόφερτα Κολλέγια-σχολές μαθητείας, που πάτωσαν στη διεθνή κατάταξη. Τα κουρελόχαρτά τους, τα εξομοίωσε με τα έγκυρα πτυχία των Ελληνικών Πανεπιστημίων που, παρά τις μακροχρόνιες παθογένειες τους και την υποχρηματοδότηση, τα πήγαν πολύ καλά στη διεθνή κατάταξη.
• Ενεργοποίησε τον κόφτη της βάσης εισόδου. Εικοσιπέντε, τριάντα ή και περισσότερες χιλιάδες μαθητές κάθε χρονιά, μετά από επίπονη προετοιμασία, θα φτάνουν στην πηγή αλλά η στρόφιγγα θα έχει κλείσει. Θα κρίνονται ανεπαρκείς για ανώτερες σπουδές.

Οι «νομοθέτες» δεν σκέφτηκαν ότι για μια τέτοια αποτυχία φταίνε τα σπαταλημένα 15 χρόνια κάθε μαθητή, πριν το Πανεπιστήμιο, ότι φταίνε οι κυβερνήσεις που ανερυθρίαστα κυβέρνησαν τον τόπο και έριξαν τη Δημόσια Εκπαίδευση στον Καιάδα. Βλέπετε, όταν ήταν να νομοθετήσουν…«διάβαζαν».

Τελικά το γλυκό έδεσε και το κερασάκι μπήκε στην τούρτα.

Το ανέμελο Αρχοντόπουλο, η Υπουργός-οδοστρωτήρας και ο Σερίφης του Νότινγκαμ[xiii] , που «όλα τα σφάζει και όλα τα μαχαιρώνει», έφεραν την Ασφάλεια, την Τάξη[xiv] και τη Δημοκρατία στα Πανεπιστήμια! Με τους 158 (και μερικά ακόμα πρόθυμα μέλη της Βουλής των Λίλιπουτ[xv]) μικροσκοπικούς νάνους, θρονιασμένους στα σκαμνάκια τους, νομοθέτησαν, σε παγκόσμια πρωτοτυπία, τη «φύλαξη» των Πανεπιστημίων από Ειδικό Σώμα «ευγενών γκλομποφόρων» .

Ευελπιστούν να ολοκληρώσουν τη συγκεκριμένη μεταρρύθμιση. Τους μένουν ακόμα τα Νηπιαγωγεία, τα Δημοτικά, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια και ασφαλίτες για τα σπίτια και την κρεβατοκάμαρά μας, για την πρόληψη της ενδοοικογενειακής βίας και του ανεξέλεγκτου ανίερου σεξ τις ημέρες της Νηστείας.

«Μας χρειάζεται και λίγο μακάβριο χιούμορ», είπε η γιαγιά, «μπας και γελάσει το χειλάκι μας». «Σε καλό δεν θα τους βγει των «οραματιστών αρχόντων!» συνέχισε

Οι πάνσοφοι κυβερνήτες αποφάσισαν να νομοθετήσουν και για τα εργασιακά δικαιώματα.

Αποφάνθηκαν: είναι ανεπίτρεπτα πολλά τα δικαιώματα των εργαζομένων σε τούτη τη Ζωή και μάλιστα εν μέσω κρίσης, εν μέσω πανδημίας! Να γυρίσουμε το χρόνο πίσω! Όχι στον Μεσαίωνα, εκεί έχουμε γυρίσει πολιτισμικά. Πριν το 1886 να γυρίσουμε! Πριν τις ξετσίπωτες υφάντρες στο Σικάγο που τόλμησαν να διεκδικήσουν τα 3 οχτάωρα[xvi].

Λιμοκτονούν στις μέρες μας οι μεγαλοβιομήχανοι, οι τουριστικοί πράκτορες και οι μεγαλοξενοδόχοι, οι εφοπλιστές οι εθνικοί νταβατζήδες -εργολάβοι, οι τραπεζίτες και όλη η αφρόκρεμα των επιχειρηματιών και των δικών μας προμηθευτών. Έχουν πάθει κατάθλιψη. Οι εργαζόμενοι, τα συνήθη υποζύγια, πρέπει να τους στηρίξουν κι όχι να διεκδικούν ό,τι δεν τους ανήκει.

Κατά παραγγελία η συνδικαλιστική δράση, ελεγχόμενα τα σωματεία, λάστιχο τα ωράρια, κατά πως συμφέρει τον εργοδότη. Τέρμα το οχτάωρο, τέρμα οι υπερωρίες, ελεύθερες οι απολύσεις, ενοικιαζόμενοι (!) εργαζόμενοι! Κι ό,τι φανταστεί ο νους του εργοδότη!

Και για να μην ξεχνιόμαστε, μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές, γιατί το ποσοστό του αφεντικού στις ασφαλιστικές εισφορές είναι μεγαλύτερο από του εργαζόμενου και ο εργοδότης χάνει κέρδη. Αν τώρα η σύνταξη του «υποτακτικού» δε θα του φτάνει στα βαθιά γεράματα ούτε για τα φάρμακα… ε, …υπάρχει και η «Δευτέρα Παρουσία»!

«Σε καλό δεν θα τους βγει των «εργατοπατέρων αρχόντων!» επανέλαβε η γιαγιά.

«Ζήσαμε σ’ ένα εφιαλτικό όνειρο, παιδιά, που δεν ξέρουμε ακόμα πότε θα τελειώσει. Οι «θρονιασμένοι» που ήταν ανέκαθεν γυμνοί, σήμερα φαντάζουν πολιτικά ασυνείδητοι, ανάλγητοι, ανίκανοι ψεύτες, «ανέμελοι ξετσίπωτοι» κι ό,τι άλλο βάζει ο νους… Με γκεμπελική προπαγάνδα κι ένα «κλικ» στον υπολογιστή, η «βασίλισσα του χιονιού»[xvii] και η «Frozen»[xviii] πάγωσαν τη ζωή μας κι η «Ωραία Κοιμωμένη»[xix] αποκοιμήθηκε γεμάτη ανυπόστατες ενοχές, μέσα στη μαγική εικονική πραγματικότητα της ψηφιακής διακυβέρνησης του ΜΑΤΡΙΞ[xx]. Δεν ξέρω τί προσμένει για να ξυπνήσει….»

«Γιαγιά, αυτό ήταν ένα πολύ σκοτεινό παραμύθι. Πάντοτε μας έλεγες παραμύθια γεμάτα φως … Κι έζησαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα…»

«Στην πραγματική ζωή παιδιά, τα φωτεινά παραμύθια είναι δυσεύρετα. Σίγουρα, όλοι όσοι μας εξουσιάζουν θα εξακολουθούν να ζουν καλά κι εμείς χειρότερα, εκτός….»

«Ναι , γιαγιά, εκτός κι αν γίνει ό,τι έγινε στο φωτεινό παραμύθι με το «Χρωματιστό θηρίο»: Ήρθε μια μέρα ένα χρωματιστό θηρίο με κόκκινη καρδιά που όλο δάκρυζε και όλο γελούσε κι οι «ταπεινοί και καταφρονεμένοι[xxi]» μεροκαματιάρηδες έγιναν φίλοι μαζί του. Έπαψαν να φοβούνται τον άρχοντα και το αρχοντολόι και ενωμένοι τους έδιωξαν. Θυμάσαι γιαγιά;

«Έτσι λέει το παραμύθι[xxii] παιδιά. Αλλά παραμύθι είναι μπορούμε να βασιστούμε μόνο σ’ αυτό; Μήπως να σκαρώνατε κι εσείς ένα ανάλογο δικό σας «παραμύθι», το ίδιο γενναίο και αποφασιστικό, αλλά για τη δική μας πραγματικότητα; Να στείλουμε τον κάθε τωρινό και μελλοντικό κατεργάρη στον πάγκο του, τον κάθε φαντασμένο «άρχοντα της αριστείας» κι εκμεταλλευτή, εκεί που του αξίζει, στα αζήτητα! Και να φάμε όλοι εμείς μαζί τα μήλα, τα αχλάδια και τα κεράσια και όλα τα καλά, από τον κήπο που σφετερίστηκαν οι άρχοντες. Σαν το άλλο παραμύθι[xxiii], που διαβάζαμε. Ε, τι λέτε;»

[i] Στην Καινή Διαθήκη, στο κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο  Δ’ 23, Θ’ 35. Συμπεριλαμβάνεται και στη Μικρή Ακολουθία του Αγιασμού.

[ii] Μην παρεξηγηθούμε. Προσοχή στην ορθογραφία : Αυτοί που σφούγγιζαν  το λαιμό και το κολάρο του βασιλιά και του σιγοψιθύριζαν καρφώνοντας και χαφιεδίζοντας.

[iii]  «Του Νεκρού Αδερφού» δημοτικό

[iv] success story

[v] Βλέπε πολιτικές επιδιώξεις.

[vi] Οι Υπουργοί

[vii] Σχέδιο νόμου για την παράδοση των επικουρικών ταμείων στην ιδιωτική πρωτοβουλία, αντίγραφο του νόμου  του πρώην δικτάτορα της Ισπανίας.

[viii] Eurogroup το λένε οι μορφωμένοι γλωσσομαθείς.

[ix] “I can’t breathe!” Δεν μπορώ να αναπνεύσω  ! George Foyd

[x] Η γνωστή φράση του Λουδοβίκου  14^ου , του επονομαζόμενου ο «Βασιλιάς Ήλιος»

[xi] Η εν λόγω κυρία είναι  ιδιαίτερα άχρωμη και μονοδιάστατη για να έχει σχέση με τον ιδιοφυή μουσικό.

[xii] Τώρα τί σχέση μπορεί να έχει ο φάντης με το ρετσινόλαδο (νομικός και εκπαίδευση), απορίας άξιο. Οι πολιτικοί θεωρούν εαυτούς πανεπιστήμονες!

[xiii] Από τον θρύλο του Ρομπέν των Δασών.

[xiv] των ΜΑΤ, των Ειδικών Φρουρών, της ομάδας «Δίας» και όλων των σωμάτων καταστολής.

[xv] «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» του Τζόναθαν Σουίφτ

[xvi] 8 ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ύπνου, 8 ώρες ελεύθερης απασχόλησης.

[xvii] Παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν.

[xviii] «Ψυχρά κι Ανάποδα» ταινία κινουμένων σχεδίων

[xix] Παραμύθι του Σαρλ Περώ

[xx] Η γνωστή ταινία  επιστημονικής φαντασίας εικονικής πραγματικότητας και εφιαλτικής χειραγώγησης.

[xxi] Τίτλος μυθιστορήματος του Ντοστογιέβσκι

[xxii] Από το παιδικό παραμύθι του Γιώργου Μενέλαου Μαρίνου «Το χρωματιστό θηρίο»

[xxiii] Από το παιδικό παραμύθι του Γιώργου Μενέλαου Μαρίνου «Γεια Χαρά»