Δημήτρης Τζιαντζής
(Το κείμενο δημοσιεύτηκε το Σάββατο 13 Φεβρουαρίου, η φωτογραφία είναι από την κινητοποίηση που πραγματοποίησαν μέλη του μουσικού συλλόγου την Τρίτη 16 Φεβρουαρίου, τη μέρα που είχε παγώσει όλη η Αθήνα)
Δεν καρποφόρησε η προσπάθεια της κυβέρνησης να περάσει στα μουλωχτά αυταρχικές ρυθμίσεις που μας γυρίζουν πίσω στη σκοτεινή περίοδο της δικτατορίας και των απαγορευμένων τραγουδιών. Η άτακτη υποχώρηση των κυβερνώντων και η τροποποίηση -αλλά όχι απόσυρση- της διάταξης για τη λογοκρισία στα οπτικοακουστικά μέσα συνιστά μια πρώτη επιτυχία.
Στο νομοσχέδιο που ήταν προγραμματισμένο να ψηφιστεί την Τετάρτη στη Βουλή η κυβέρνηση είχε αρχικά εισαγάγει μεταξύ άλλων μια πολύ «ύπουλη» διάταξη πως όλες οι υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (μουσική, ταινίες κ.λπ.) «δεν πρέπει να εμπεριέχουν δημόσια πρόκληση σε τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος».
Πρόκειται για τροποποιημένη ενσωμάτωση της οδηγίας της ΕΕ 2010/13 και του αντιτρομοκρατικού νόμου (187Α ΠΚ) που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ και διατήρησε η κυβέρνηση της ΝΔ.
Η κυβέρνηση σίγουρα δεν περίμενε οι αντιδράσεις στη διάταξη αυτή να πάρουν μορφή χιονοστιβάδας. Εκατοντάδες γνωστοί και λιγότερο γνωστοί καλλιτέχνες άρχισαν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να στέλνουν οργισμένα μηνύματα στην κυβέρνηση, καλώντας τον Λιβάνιο και τη Μενδώνη να παραιτηθούν και τονίζοντας ότι δεν θα ανεχθούν κανένα τρομονόμο στην τέχνη τους. Τραγουδιστές ανέβασαν βίντεο, τραγουδώντας τραγούδια που θα μπορούσαν να κριθούν εν δυνάμει παράνομα.
Όπως καταγγέλλουν οι Support Art Workers, μαζί με άλλα σωματεία και συλλόγους του χώρου του πολιτισμού, αυτή η σύνδεση του άρθρου με τον τρομονόμο δίνει τη δυνατότητα για αυθαίρετες διώξεις και καταδίκες καλλιτεχνών, από εκείνους που θα «κρίνουν» τι σημαίνει υποκίνηση σε τρομοκρατία, όπως συνέβη στην Ισπανία και τη Γερμανία. Όπως σημειώνεται στο ψήφισμα του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου, στην Ισπανία, με βάση την αντίστοιχη νομοθεσία, έχουν ασκηθεί ήδη 76 διώξεις. Στίχοι τραγουδιού που λένε «δεν θα καταφέρουν να με λυγίσουν», απέναντι στις ειδικές δυνάμεις, θεωρούνται έως και «ωραιοποίηση της τρομοκρατίας»!
Ο ράπερ που κλειδώθηκε σε πανεπιστήμιο
Αναταραχή και οργή στην Ισπανία μετά την αυταρχική επιβολή του μουσικού τρομονόμου από την κυβέρνηση εις βάρος του αριστερού ράπερ Πάμπλο Χασέλ. Είναι ο ίδιος νόμος τον οποίο επιχείρησε να περάσει και στην Ελλάδα η κυβέρνηση προτού κάνει μια μικρή αναδίπλωση μετά τις αντιδράσεις.
Ο νεαρός ράπερ, μαζί με υποστηρικτές του, κλειδώθηκε σε πανεπιστημιακές εγκαταστάσεις στην πόλη Γέιδα της βορειοανατολικής Ισπανίας σε μια προσπάθεια να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για το τι συμβαίνει. «Πρέπει να έρθουν να με αρπάξουν και αυτό θα είναι χρήσιμο για να εκθέσει το πραγματικό πρόσωπο του κράτους, το πρόσωπο μιας ψεύτικης δημοκρατίας», δήλωσε ο ράπερ στο Γαλλικό Πρακτορείο. Το πρωί της Τρίτης δεκάδες στελέχη των ισπανικών δυνάμεων καταστολής εισέβαλαν στο πανεπιστήμιο και τον συνέλαβαν.
Η viral χιονοστιβάδα
Στην Ελλάδα την περασμένη βδομάδα μέσα σε λίγα λεπτά η λογοκρισία στη μουσική έγινε πρώτο θέμα συζήτησης στο facebook, το twitter και το instagram. Η κυβέρνηση αρχικά επιχείρησε να υποβαθμίσει το θέμα, κάνοντας λόγο για ενσωμάτωση ευρωπαϊκής οδηγίας και για… παραπληροφόρηση και πως σε καμία περίπτωση δεν είχε σκοπό να θέσει φραγμούς στην καλλιτεχνική δημιουργία. Στη συνέχεια, μετά τη διάσταση που πήρε το ζήτημα και τις οργισμένες αντιδράσεις, δόθηκε εντολή στον αρμόδιο υπουργό να… τα μαζέψει για να προλάβουν τα χειρότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ στο πλευρό του υπουργού Επικρατείας, Θεόδωρος Λιβάνιος, βγήκε λίγη ώρα πριν την προγραμματισμένη συγκέντρωση διαμαρτυρίας την Πέμπτη στα Προπύλαια να διευκρινίσει ότι «η τέχνη ως μορφή έκφρασης δεν μπορεί να υπόκειται σε κανενός είδους περιορισμό» και υποσχέθηκε να αφαιρέσει από το νομοσχέδιο την επίμαχη αναφορά, επειδή «δεν θέλουμε να υπάρχει ουδεμία παρανόηση,που να οδηγεί σε ανυπόστατες καταγγελίες περί λογοκρισίας».
Η αναδίπλωση στο παρά πέντε δεν κατάφερε να σταματήσει τη συμμετοχή των καλλιτεχνών στη μεγάλη αντικυβερνητική διαδήλωση, με τους μουσικούς, τους ηθοποιούς και άλλους καλλιτέχνες να εκδηλώνουν την οργή τους απέναντι σε μια κυβέρνηση που τους απαγορεύει εδώ και ένα χρόνο να δουλέψουν, δίνοντας ψίχουλα φιλανθρωπίας σε λίγους, με πολλούς καλλιτέχνες να μην έχουν πάρει ούτε ένα ευρώ. Οι καλλιτέχνες κατέβηκαν στους δρόμους και ζήτησαν ουσιαστικά μέτρα στήριξης αλλά και την άμεση παραίτηση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη με αφορμή και την άθλια προσπάθεια συγκάλυψης της υπόθεσης Λιγνάδη στο Εθνικό Θέατρο. Η υπόθεση έδειξε ότι η έγκυρη κινητοποίηση του κόσμου της εργασίας μπορεί να φέρει αποτελέσματα, να φρενάρει αντιδραστικές μεθοδεύσεις και αναγκάσει την κυβέρνηση σε υποχώρηση. Ωστόσο δεν μπορεί να υπάρχει εφησυχασμός. Όσο ο τρομονόμος παραμένει σε ισχύ, η ελευθερία της έκφρασης παραμένει σε κίνδυνο.