Αιμιλία Καραλή
Η περίοδος της καραντίνας φανέρωσε το πραγματικό και εφιαλτικό πρόσωπο των ηγεμονικών τάξεων. Βασικό τους μέλημα η καταστολή κάθε δημοκρατικού δικαιώματος, κάθε πολιτικής και κοινωνικής ελευθερίας. Οι λαοί κλεισμένοι μέσα υφίστανται τη λεηλασία της ζωής και της αξιοπρέπειάς τους.
Στις 20 και 21 Απρίλη του 1917 έγιναν μεγάλες διαδηλώσεις στην Πετρούπολη εναντίον της Προσωρινής Κυβέρνησης του Γκ. Λβοφ. Οι εξαθλιωμένοι από τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο στρατιώτες και πολίτες διαμαρτύρονταν γιατί ο υπουργός Εξωτερικών Μιλιουκόφ συμφώνησε με τους Γάλλους και τους Άγγλους τη συνέχιση του πολέμου και την προσάρτηση εδαφών των νικημένων χωρών μετά το τέλος του πολέμου. Η κρίση που ξέσπασε ήταν μεγάλη. Ο Μιλιουκόφ παραιτήθηκε, αλλά ταυτοχρόνως αποκαλύφτηκε η πραγματική φύση της κυβέρνησης και οι ψευδείς υποσχέσεις της.
Ο Λένιν στο άρθρο του «Διδάγματα από την κρίση», (Πράβντα, 23/4/1917) έγραφε μεταξύ άλλων: «Η μεγάλη σημασία κάθε κρίσης βρίσκεται στο ότι κάνει το κρυφό φανερό, πετά καθετί το συμβατικό, το επιφανειακό, το μηδαμινό, καθαρίζει τον τόπο από τα πολιτικά σκουπίδια και αποκαλύπτει τα αληθινά ελατήρια της ταξικής πάλης που διεξάγεται στην πραγματικότητα».
Για άλλη μια φορά τα λόγια του επιβεβαιώνονται και σήμερα, εποχή μιας διαφορετικής αλλά βαθύτατης κρίσης. Η περίοδος της καραντίνας φανέρωσε το πραγματικό και εφιαλτικό πρόσωπο των ηγεμονικών τάξεων. Βασικό τους μέλημα η καταστολή κάθε δημοκρατικού δικαιώματος, κάθε πολιτικής και κοινωνικής ελευθερίας. Λαοί, όπως και ο δικός μας, κλεισμένοι αναγκαστικά στα σπίτια τους ή στα εργασιακά τους κάτεργα, στριμωγμένοι στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, διαλυμένοι από την εργασιακή ανασφάλεια και την ανεργία, ξεκομμένοι από τις πραγματικές συνθήκες της μάθησης και της ψυχαγωγίας, στερημένοι από την υγεία, ζωσμένοι από χιλιάδες οπλισμένους αστυνομικούς υφίστανται την λεηλασία της ζωής και της αξιοπρέπειάς τους. Και στο περιθώριο αυτής της πολιορκίας και ταυτόχρονα πιο πολιορκημένοι οι έγκλειστοι στους καταυλισμούς προσφύγων. Ξεχασμένοι στο κρύο και στη βροχή, πεινασμένοι, θλιμμένοι, παρατημένοι στη μοίρα τους.
Αρωγούς σε αυτήν τους την προσπάθεια έχουν στρατιές από αρχολίπαρους –κοινώς γλείφτες και κόλακες– δημοσιογράφους, επιστήμονες, καλλιτέχνες. Κανένας από αυτούς δεν έχει εξαναγκαστεί, δεν έχει απειληθεί, δεν εκφοβίστηκε. Με άνεση, με θράσος, με ιταμότητα έχουν εκχωρήσει κάθε τους δεξιότητα στην κυβερνητική αυλή. Δεν νομίζω να έχει υπάρξει άλλη περίοδος στην Ελλάδα κατά την οποία τόσοι πολλοί διανοούμενοι να έχουν υβρίσει με τα λόγια και τα έργα τους ή την απάθεια και τη σιωπή τις στοιχειώδεις αρχές της λογικής και της δημοκρατίας. Δεν είναι δύσκολο να παρατηρήσει κάποιος το βλέμμα όσων παρουσιάζονται στα τηλεπαράθυρα ή το ύφος των γραπτών τους: έπαρση για τα λεγόμενά τους, μίσος για όσους τους αντιστέκονται, συκοφάντες κατ’ εξακολούθηση κάθε μικρού ή μεγάλου αγώνα, εντεταλμένοι νεκροθάφτες κάθε ελπίδας για έξοδο από την κρίση που τους τρέφει και πλουσιοπάροχα τους σιτίζει. Η μεγαλύτερη όμως προσφορά τους είναι η ενοχοποίηση όσων υφίστανται την κρίση. Φταίνε πάντοτε τα θύματα, ποτέ οι κυβερνώντες. Και οι τελευταίοι, σαν επικεφαλής ενός ρωμαϊκού θριάμβου, παρελαύνουν αλαζονικά –πώς αλλιώς άλλωστε– έχοντας πίσω τους εκατομμύρια αιχμαλώτους της πολιτικής τους.
Όμως επειδή πάντα η κρίση κάνει το κρυφό φανερό, γι’ αυτό και ορισμένοι από τους αιχμαλώτους αποφασίζουν να εξεγερθούν εναντίον των «πολιτικών σκουπιδιών» και των «μηδαμινών» κολαούζων τους. Οι εστίες αντίστασης πληθαίνουν καθώς τα όρια της ανοχής εξαντλούνται και η υπομονή τελειώνει.
«Τον καιρό της καραντίνας», λοιπόν, δεν αποκαλύφθηκε μόνο το πρόσωπο του τέρατος, όπως θα έλεγε ο Μάνος Χατζιδάκις. Φανερώθηκαν και φανερώνονται και όσοι αρνούνται να του μοιάσουν. Οι αποκαλύψεις για τη βία, την τρομοκράτηση στον χώρο της τέχνης, το ξεγύμνωμα παιδεραστών εκλεκτών της εξουσίας δεν είναι μια φούσκα που θα ξεθυμάνει. Είναι μια πράξη που χρειαζόταν τον «καιρό» της για να τελεστεί. Η αντίσταση των φοιτητών, των δασκάλων, των καλλιτεχνών, των γιατρών και τμημάτων εργαζομένων δυναμώνει παρά τη σκληρή καταστολή. Μια νέα γενιά ανθρώπων αρνείται να υποταχτεί.
Οι ποιητές της ζωής σήμερα δεν φαίνεται να μοιάζουν με τους σιωπηλούς ποιητές των «σκοτεινών καιρών» του ποιήματος του Μπρεχτ. Γι’ αυτό και κάποτε θα λένε: «Τον καιρό της καραντίνας δεν σιώπησαν».