Σχεδιάζουν ελεγχόμενα ΑΕΙ για λίγους

Ιάσονας Σιαμαντάς

Όχι προφανώς για την ασφαλή επιστροφή των νέων στα σχολεία και τις σχολές τους ή για τη αύξηση της χρηματοδότησης στην εκπαίδευση. Αυτά άλλωστε αποκλείονται ντε φάκτο από την ατζέντα της κυβέρνησης. Αντίθετα εξήγγειλε αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση καθώς και προτάσεις για την ενίσχυση της «ασφάλειας» των ΑΕΙ.

Επιχειρείται, λοιπόν, αλλαγή στην ελάχιστη βάση εισαγωγής που θα ρυθμίζεται από τα τμήματα, τα οποία «συμπτωματικά» αιτούνται πάγια μείωση εισακτέων. Επιπλέον, η επιλογή των τμημάτων θα περνάει από δύο φάσεις. Στην φάση Α΄ θα συμπληρώνεται το μηχανογραφικό με περιορισμένο αριθμό επιλογών και, αφού ανακοινωθούν οι πρώτοι επιτυχόντες, θα ακολουθεί η φάση Β΄, όπου θα περισσεύουν θέσεις σε τμήματα που έμειναν κενές για να επιλέξουν οι υπόλοιποι.

Άλλο ένα κυβερνητικό «μπουρλότο» σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που σαπίζει, καθώς πρόκειται για επιπλέον εξεταστικά και ταξικά φίλτρα που οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε μείωση των εισακτέων. Μαζί με την Τράπεζα Θεμάτων και τη συνεχή περικοπή τμημάτων αποκλείουν όλο και περισσότερους φτωχούς νέους και φτωχές νέες από το δικαίωμα στη μόρφωση.

Τι μένει να επιλέξουν; Μια εξίσου διαλυμένη δημόσια τεχνική εκπαίδευση, αλλιώς – αν μαζέψουν χρήματα δουλεύοντας – κάποιο ιδιωτικό ΙΕΚ ή νέα «σχολή αριστείας». Και τι θα βγουν από εκεί; Ένα υπερεξειδικευμένο, αναλώσιμο και διαθέσιμο από μικρή ηλικία εργατικό δυναμικό.

Δε γίνεται αυτές οι αλλαγές να αντιμετωπιστούν ως «μια από τα ίδια». Προϊδεάζουν ξεκάθαρα το χαρακτήρα ενός νέου αντιδραστικού νόμου-πλαισίου συνεχίζοντας τις αναδιαρθρώσεις, με μυρωδιά Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη σύνδεση εκπαίδευσης-εργασίας-αγοράς. Φέρνουν στην ουσία ένα βήμα πιο κοντά προς την υλοποίηση τους δυο βασικούς στόχους της αστικής τάξης για την παιδεία. Αφενός να τη μετατρέψουν συνολικά σε μέσο παραγωγής των εργαζομένων που θέλει η αγορά.

Αφετέρου να βαθύνουν το ρόλο της ως πεδίο κερδοφορίας στα πρότυπα των πλήρως ιδιωτικοποιημένων εκπαιδευτικών συστημάτων του εξωτερικού. Πετούν όλο και περισσότερο το μπαλάκι στις ίδιες τις σχολές, με την αξιολόγηση να μετατρέπεται σε διαρκή μοχλό πίεσης στρέφοντάς τις σε ιδιώτες ως τη μόνη επιλογή επιβίωσής τους. Αρκεί απλά να δούμε και την επιπλέον μείωση του φετινού προϋπολογισμού για τα ΑΕΙ.

Βιάζονται πολύ, από ό,τι φαίνεται, και φοβούνται τις αντιδράσεις του πανεκπαιδευτικού κινήματος που πάλι δεν τους αφήνει σε χλωρό κλαρί. Δεν είναι τυχαία η περίοδος της πανδημίας που επιλέγουν για να προβούν σε… διαβούλευση, με κλειστές τις σχολές και τα σχολεία, αλλά και η άμεση ίδρυση της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Το δόγμα «νόμος και τάξη» είναι το σταθερό τους μέσο για να καταστείλουν την οργή της νεολαίας και η μόνη τους ελπίδα να εφαρμόζουν ανενόχλητοι τις εκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις. Γι’ αυτό ποντάρουν στη μετατροπή των σχολών σε αστυνομικά τμήματα, απονεκρωμένες  από οποιαδήποτε μορφή συλλογικής πολιτικής δράσης και αγώνα.

Βιάζονται πολύ, από ό,τι φαίνεται, και φοβούνται τις αντιδράσεις του πανεκπαιδευτικού κινήματος που πάλι δεν τους αφήνει σε χλωρό κλαρί.

Το νεολαιίστικο κίνημα όμως δε θα μπει σε lockdown όπως πιστεύει το υπουργείο Παιδείας. Οι εκπαιδευτικές κινητοποιήσεις των προηγούμενων στις μεγάλες πόλεις έδειξαν αντανακλαστικά που μπορούν να θέσουν τη βάση για ανώτερου επιπέδου σύγκρουση με την κυβέρνηση και τις εξαγγελίες της ώστε να μπλοκαριστούν τα σχέδια διάλυσης της παιδείας. Κακώς υποτιμούν το κοινωνικό ρεύμα αμφισβήτησης προς τις πολιτικές της.

Σημαντικό δείγμα αποτελεί και το κείμενο ενάντια στην πανεπιστημιακή αστυνομία που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου, και το οποίο έχουν ήδη υπογράψει σχεδόν 7.000 μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Δεν πρέπει να χαθεί χρόνος, ούτε να μείνει η νεολαία σε απλή διαμαρτυρία. Ας αντιληφθούμε τον ιστορικό χαρακτήρα που μπορεί να φέρει μια πιθανή ολοκλήρωση της εφαρμογής αυτών των αναδιαρθρώσεων. Γι’ αυτό, η μάχη για την αποτροπή των σχεδίων της Κεραμέως είναι υπόθεση ευρύτερα πολιτική.

Είναι ζωτικής σημασίας οι αγώνες που ήδη ξεσπούν και σε αυτό το μέτωπο να αποκτήσουν βαθύ αντικυβερνητικό στίγμα και πανκοινωνικούς όρους συσπείρωσης για την ανατροπή των αναδιαρθρώσεων σε παιδεία και εργασία. Για μόρφωση και όχι κατάρτιση. Για δουλειά με δικαιώματα και όχι ελαστική εργασία ή ανεργία. Για ζωή όχι βιώσιμη αλλά αξιοβίωτη.