Άννα Μπαχτή
▸ Η κυβέρνηση της ΝΔ, με κλειστά σχολεία, ψήφισε στη βουλή το νομοσχέδιο για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση, παρά την απαίτηση του εκπαιδευτικού κινήματος για απόσυρσή του.
Το νομοσχέδιο πάτησε στα νομοθετήματα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που καθιέρωσαν την ενιαιοποίηση της τεχνικής εκπαίδευσης με την κατάρτιση και την καθιέρωση της μαθητείας και είναι συνέχεια των νόμων που ψήφισε πρόσφατα η κυβέρνηση, αλλάζοντας σε ακόμη πιο αντιδραστική κατεύθυνση τη δημόσια εκπαίδευση.
Απομακρύνεται ακόμη πιο πολύ το αίτημα του εκπαιδευτικού κινήματος για δημόσιο, ενιαίο, δωδεκάχρονο σχολείο για όλα τα παιδιά, με την «εκδίωξη» των δεκαπεντάχρονων εκτός τυπικής εκπαίδευσης και το άνοιγμα των σχολείων στην ιδιωτικοποίηση και την αγορά. Ακολουθεί πιστά τις οδηγίες των υπερεθνικών οργανισμών και του ΣΕΒ για την προσαρμογή της επαγγελματικής εκπαίδευσης στις ανάγκες των επιχειρηματικών κερδών και την προετοιμασία της νέας γενιάς ως φθηνό, ευέλικτο, εργατικό δυναμικό με τις απαιτούμενες δεξιότητες αντί ολοκληρωμένης μόρφωσης.
Όλες οι δομές, τα προγράμματα σπουδών, οι διδακτικές μέθοδοι, οι τομείς και οι ειδικότητες καθορίζονται από αυτό. Μέσω της ίδρυσης των μεταγυμνασιακών σχολών κατάρτισης (ΕΣΚ) σε συνδυασμό με την καθιέρωση Τράπεζας Θεμάτων στις προαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις στα ΓΕΛ, ΕΠΑΛ – ακόμη και στα ειδικά επαγγελματικά λύκεια – επιδιώκουν το μεγαλύτερο κομμάτι του μαθητικού πληθυσμού να στρέφεται μετά το γυμνάσιο προς την κατάρτιση. Τα πιο φτωχά παιδιά, που αδυνατούν στο κυνήγι των φροντιστηρίων, που συσσωρεύουν μορφωτικά ελλείμματα εξαιτίας και του εγκληματικού lockdown στα σχολεία και της επιβολής της «τηλεκπαίδευσης», δε θα προσδοκούν πλέον ούτε σε απολυτήριο λυκείου, πόσο μάλλον σε εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Το μέλλον που τους επιφυλάσσει ο σύγχρονος καπιταλισμός είναι η επιστροφή στην εποχή του «κάλφα».
Η ίδρυση των προτύπων ΕΠΑΛ, με εισαγωγή μαθητών με το βαθμό απολυτηρίου, έρχεται να καθιερώσει την πρωτοκαθεδρία της αγοράς στην τεχνική εκπαίδευση. Έτσι οι εργοδοτικοί φορείς και το τοπικό κράτος θα εμπλέκονται άμεσα από τον καθορισμό των ειδικοτήτων ως την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, ενώ μια ημέρα της σχολικής εβδομάδας θα αφιερώνεται στην μαθητεία στην ίδια την αγορά. Οδηγούν, από τη μια σε απόφοιτους ευάλωτους από τις αλλαγές στην αγορά εργασίας και από την άλλη σε συρρίκνωση των ΕΠΑΛ με ειδικότητες και τομείς-κινούμενη άμμο, που θα οδηγήσουν σε καταργήσεις και συγχωνεύσεις σχολείων με συνέπειες τόσο στους μαθητές όσο και στους εκπαιδευτικούς. Η αξιολόγηση δομών και εκπαιδευτικών από τους κοινωνικούς εταίρους και το τοπικό κράτος με κριτήρια την προσαρμοστικότητα και αποτελεσματικότητα τους στις ορέξεις του κεφαλαίου σε συνδυασμό με την μείωση κατά 35% των δαπανών από τον προϋπολογισμό του 2021 για την επαγγελματική εκπαίδευση, ανοίγουν το δρόμο για την αυτονομία των σχολικών μονάδων και είναι σοβαρό βήμα στο πέρασμα κρίσιμων κοινωνικών τομέων (όπως υγεία, παιδεία) στην ευθύνη των δήμων, σύμφωνα με τις εξαγγελίες Θεοδωρικάκου και την έκθεση Πισσαρίδη.
Με μια ακόμα (ν)τροπολογία της τελευταίας στιγμής που κατέθεσε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως εξισώνονται τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχίων των κολλεγίων με αυτά των δημοσίων ΑΕΙ, κάτι που καταργεί στην πράξη το άρθρο 16 του Συντάγματος
Στη μεταδευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση διατηρείται και επεκτείνεται ο θεσμός του μεταλυκειακού έτους μαθητείας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, ενώ προβλέπεται συρρίκνωση των δημόσιων ΙΕΚ με την πρόβλεψη για κλείσιμο όσων έχουν κάτω από 250 σπουδαστές, εκτός από απομακρυσμένες περιοχές που προβλέπεται ελάχιστος αριθμός 100 σπουδαστών. Η θέσπιση σκληρής αξιολόγησης των ΙΕΚ έχει στόχο τη μείωση των δημόσιων δομών (ΔΙΕΚ) προς όφελος των ιδιωτικών.
Τέλος, στο νόμο προστέθηκαν μια σειρά αντιδραστικές τροπολογίες. Η πρόσληψη ωρομίσθιων εκπαιδευτικών από τους διευθυντές εκπαίδευσης με καταστρατήγηση των πινάκων, η δυνατότητα αντικατάστασης των αιρετών αν παραιτηθούν με διορισμένους διευθυντές ή εκπαιδευτικούς με δεκαπενταετή υπηρεσία από το υπουργείο (μετά τη συντριπτική ήττα που υπέστη η κυβέρνηση στις 7 Νοέμβρη με το 93% αποχής από τις τηλεκλογές) και η χρηματοδότηση του Αμερικανικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Fulbright Ελλάδος (Πρόγραμμα Υπηρεσίας του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ) από τον προϋπολογισμό του υπουργείου Παιδείας.
Γίνεται κατανοητό ότι ο αγώνας για την ανατροπή του νόμου είναι άμεση ανάγκη και δεν είναι υπόθεση μόνο του νεολαιίστικου και εκπαιδευτικού κινήματος, αλλά του συνόλου του εργατικού κινήματος.