Γιάννης Ελαφρός
Πανδημία κυνισμού
Ακόμα ηχούν στα αυτιά μας, ως η τέλεια ύβρις, οι πανηγυρισμοί του Άδωνη Γεωργιάδη, γιατί η χώρα μας έχει λιγότερους νεκρούς από το Βέλγιο! Τολμά και το λέει αυτό ο ακροδεξιός υπουργός τις ημέρες που σε όλη την Ελλάδα οι ΜΕΘ ξεχειλίζουν με εκατοντάδες ασθενείς covid-19. Ενώ ξεκίνησε η αεροδιακομιδή ασθενών από τη Δράμα στην Αθήνα γιατί δεν υπάρχουν διαθέσιμα κρεβάτια σε όλη τη βόρεια Ελλάδα (όπου οι πιο κρύες καιρικές συνθήκες προαναγγέλλουν την πανδημική απειλή του χειμώνα). Κι όταν, δυστυχώς, ο αριθμός των ανθρώπων που φεύγουν από τη ζωή λόγω κορονοϊού μέσα στην τελευταία βδομάδα έχει σκαρφαλώσει στα υψηλότερα επίπεδα της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα, η Ελλάδα έχει ήδη βρεθεί στην 57η θέση σε διεθνές επίπεδο στο συνολικό αριθμό νεκρών από κορονοϊό με 177,49 νεκρούς ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους (Statista.com 26/11/2020). Την εβδομάδα όμως που προηγήθηκε η χώρα μας πληρώνει βαρύ τίμημα λόγω της κυβερνητικής πολιτικής. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα είναι στην τραγική 14η θέση παγκόσμια όσον αφορά τις απώλειες την τελευταία εβδομάδα: Με 51,79 νεκρούς ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους μόλις μέσα σε μια βδομάδα! Χάσαμε σχεδόν το 30% των θυμάτων από covid σε μια βδομάδα. Μόλις 13 χώρες από τις 150 που καταγράφει η ιστοσελίδα ήταν σε χειρότερη κατάσταση από την Ελλάδα: Βέλγιο, Ιταλία, Βόρεια Μακεδονία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Τσεχία, Αρμενία, Σλοβενία, Ελβετία, Βουλγαρία, Ουγγαρία, Πολωνία, Αυστρία, Γεωργία (κατά σειρά μεγαλύτερων απωλειών). Οι περισσότερες είναι μέλη της ΕΕ, υπογραμμίζοντας την αποτυχία της.
Η Ελλάδα είναι στην τραγική 14η θέση παγκόσμια όσον αφορά τις απώλειες λόγω covid την τελευταία εβδομάδα
Όταν για μια σειρά λόγους, που δεν σχετίζονταν με την πολιτική της, το πρώτο κύμα της πανδημίας την άνοιξη πέρασε σχετικά απαλά από την Ελλάδα, η κυβέρνηση πανηγύριζε με βάση τα νούμερα, προβάλλοντας τα φέρετρα της Ιταλίας, για να αισθανόμαστε ασφαλείς με τον… Μητσοτάκη. Τώρα, η πραγματικότητα γίνεται ενοχλητική για τους κυβερνητικούς, ακόμα και για κυνικούς τύπου Γεωργιάδη.
Τυφλό lockdown, λίγα τεστ, ελάχιστη ιχνηλάτηση, κανένα μέτρο για τους χώρους εργασίας
«Αν υποθέσουμε ότι είχαμε 5.000 ΜΕΘ αυτό θα σήμαινε κατά τη φυσιολογική φορά των πραγμάτων ότι θα είχαμε έναν πολύ μεγαλύτερο αριθμό νεκρών, γιατί η θνητότητα μέσα στις μονάδες είναι περίπου στο μισό». Τάδε έφη ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης… Οι άριστοι της κυβέρνησης δεν έχουν πάψει να μας εκπλήσσουν. Μπροστά στις τραγικές συνέπειες της πολιτικής τους, πολλοί θα μπερδέψουν τα λόγια τους. Με την ίδια λογική, «κι αν κάνουμε 50.000 τεστ την ημέρα θα βρίσκουμε 5.000 κρούσματα, οπότε καλύτερα να μην κάνουμε. Όσα λιγότερα τεστ, τόσα λιγότερα κρούσματα, άρα μικρότερη διάδοση του κορονοϊού»… Όχι, δεν το είπε κάποιος υπουργός· το έκαναν στην πράξη!
Αν και από την αρχή της πανδημίας βασικό στοιχείο των οδηγιών του ΠΟΥ είναι το «τεστ-τεστ-τεστ», στην Ελλάδα η κυβέρνηση κώφευε… Γι’ αυτό και τα τεστ δεν συνταγογραφούνται, ούτε πραγματοποιούνται δωρεάν, ενώ σε χώρους που είναι απαραίτητα και πρέπει να γίνονται τακτικά (όπως κοινωνικές δομές και εργασιακοί χώροι), απουσιάζουν. Όσο για την ιχνηλάτηση, αυτή είναι το πιο σύντομο ανέκδοτο.
Η Ελλάδα βρίσκεται χαμηλά σε διεθνές επίπεδο όσον αφορά τον αριθμό των τεστ. Μέχρι τα μέσα της βδομάδας είχαν γίνει 2.269.298 τεστ από την αρχή της πανδημίας, δηλαδή 218.150 τεστ ανά ένα εκατομμύριο κατοίκους. Με τα επίπεδα αυτά περνάμε την Τουρκία (207.424/εκατ.), τη Ρουμανία (205.331/εκατ.), τη Σερβία, τη Βουλγαρία, την Πολωνία και την Ουγγαρία, μεταξύ άλλων. Βρισκόμαστε πίσω όμως από το Καζακστάν (223.000/εκατ.), τη Σλοβενία (233.095/εκατ.), την Τσεχία (275.586/εκατ.), την Ιταλία (343.001/εκατ.), την Πορτογαλία (427.231/εκατ.), την Ισπανία (468.698/εκατ.), την Κύπρο (498.769/εκατ.), τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, για να μην μιλήσουμε για τη Δανία, όπου ήδη έχουν γίνει περισσότερα τεστ από τον πληθυσμό της (1.202.695/εκατ.).
Το επίπεδο των τεστ αντικατοπτρίζει την τυφλή και αποτυχημένη πολιτική της κυβέρνησης, που έχει σαν κορωνίδα της ένα οριζόντιο lockdown (που παρατάθηκε μέχρι την 7η Δεκέμβρη), το οποίο βεβαίως αφήνει στο απυρόβλητο βασικές δραστηριότητες της καπιταλιστικής παραγωγής και κυκλοφορίας. Στην πραγματικότητα η κυβερνητική πολιτική είναι προσανατολισμένη στην εξυπηρέτηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Γι’ αυτό προχώρησε στο καταστροφικό άνοιγμα του τουρισμού χωρίς ελέγχους και τώρα προσανατολίζεται στο άνοιγμα των γιορτών, όχι βεβαίως για κοινωνικο-ψυχολογικούς λόγους, αλλά για να κινηθεί η αγορά και να πουληθούν τα προϊόντα.
Η κυβερνητική πολιτική είναι μια παταγώδης αποτυχία. Το δεύτερο lockdown παρατείνεται, αλλά κανένα μέτρο δεν λαμβάνεται για τον έλεγχο και την ανάσχεση της πανδημίας. Οι βαριές συνέπειες του δεύτερου κλεισίματος, ειδικά για τον κόσμο της δουλειάς και τα πιο πληβειακά στρώματα, δεν οδηγούν σε μια περίοδο χωρίς κορονοϊό. Ο SARS-CoV-2 θα είναι εδώ και μετά το άνοιγμα, καθώς δεν λαμβάνονται ουσιαστικά μέτρα, αφού αυτά πλήττουν την εργοδοσία και ενισχύουν δημόσιες υπηρεσίες, κάτι που δεν θέλει με τίποτα η κυβέρνηση.
Τραγική αποτυχία της κυβερνητικής πολιτικής των lockdown, με λίγα τεστ και χωρίς ουσιαστικά μέτρα για τους χώρους εργασίας, τις συγκοινωνίες, τις ευπαθείς ομάδες, τις δομές πρόνοιας
Οι χώροι εργασίας αποτελούν θερμοκήπια του κορονοϊού. Στοιχεία της βρετανικής στατιστικής υπηρεσίας κατέδειξαν πως κατά τη διάρκεια του ανοιξιάτικου επιδημικού κύματος, οι πιο εκτεθειμένοι στον κίνδυνο είναι καταρχάς οι ανειδίκευτοι εργάτες στις κατασκευές, στη φύλαξη και στην καθαριότητα, δεύτερο, οι βιομηχανικοί εργάτες και τρίτο οι εργαζόμενοι στο λιανικό εμπόριο. Αυτά τα τμήματα της εργατικής τάξης είχαν 30% έως 100% υψηλότερη πιθανότητα θανάτου από Covid σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό ηλικίας 20 έως 64 ετών. Στην Ελλάδα, φυσικά, ούτε περνά από το μυαλό των «ειδικών» να δουν τι γίνεται στις μονάδες παραγωγής, ασχολούνται με τις… πλατείες.
Συγκλονιστικά και συγκεκριμένα ήταν τα στοιχεία που έδωσε την Τετάρτη σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας, παρουσιάζοντας στοιχεία από κρούσματα σε δεκάδες σούπερ μάρκετ, τα οποία θάφτηκαν. «Η κυβέρνηση, το υπουργείο Εργασίας και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί κωφεύουν. Τα πρωτόκολλα υγείας είναι πρώτα και κύρια πρωτόκολλα της εργοδοσίας. Είναι πρωτόκολλα διασποράς του ιού», ειπώθηκε χαρακτηριστικά. Ο κάθε εργοδότης κάνει ό,τι θέλει. Όταν προσπάθησε ο Σύλλογος να επικοινωνήσει με τον ΕΟΔΥ, δεν έβγαλε άκρη, όπως και σχεδόν όλοι όσοι το επιχειρούν. Χαριτολογώντας οι συνδικαλιστές αναφέρθηκαν, με συγκεκριμένα παραδείγματα, στα τέσσερα «πρωτόκολλα» της εργοδοσίας των εφοδιαστικών αλυσίδων: «Δεν ξέρω, δεν είδα, δεν άκουσα», «ένας ίσον κανένας», «στο κατάστημά μας δεν κολλάει» και «ανοσία της αγέλης στην εταιρεία μας». Αλήθεια, έτσι θα ανοίξουν και τα άλλα καταστήματα για τις γιορτές; Ούτε προληπτικά τεστ, ούτε ειδικά μέτρα προστασίας, ούτε προφύλαξη για τις ευπαθείς ομάδες…
Σκέφτονται να ανοίξουν τα σχολεία πριν τις γιορτές οι κυβερνητικοί φωστήρες, όπως ανακοινώνουν. Τώρα που παραδέχθηκαν πως στα σχολεία, ειδικά της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης «κολλάει», θα πάρουν κάποια μέτρα; Αξιοποίησαν το διάστημα του ενός μήνα; Τώρα που αποδείχθηκαν πως τα αιτήματα των μαθητικών καταλήψεων για 15 μαθητές το πολύ μέσα στην τάξη ήταν δίκαια; Φυσικά και όχι, αυτοί ξέρουν μόνο από business as usual…Μέσα στην εργασιακή ζούγκλα, οι χαμηλόμισθοι, οι χειρώνακτες, οι επισφαλώς εργαζόμενοι, οι μεροκαματιάρηδες, όσοι φοβούνται πως θα χάσουν τη δουλειά τους, συχνά κρύβουν την απειλή του κορονοϊού κάτω από το φτωχικό τους σακάκι, αγνοώντας ενδείξεις, μην κάνοντας τεστ, θέτοντας σε κίνδυνο τον εαυτό τους, αλλά και τους γύρω τους. Λαμβάνονται κάποια μέτρα στήριξης γι΄αυτόν τον κόσμο; Όχι!
Τα ίδια και με τις συγκοινωνίες. Μιλούν για την υπερμετάδοση στη Θεσσαλονίκη και ψάχνουν τα πάρτι στο ΑΠΘ και τις ανοικτές βόλτες στην παραλία. Έχουν εγκληματικές ευθύνες, όταν το πρωί που πάει ο εργατόκοσμος στη δουλειά τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ είναι τίγκα. Ακόμα κι όσοι βρίσκονται θετικοί στέλνονται σπίτι τους, για μια ψευδοκαραντίνα, κολλώντας και την υπόλοιπη οικογένεια, αντί να λαμβάνονται μέτρα για τη φιλοξενία τους με όλη την υποστήριξη στα τόσα κλειστά ξενοδοχεία. Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε πολύ έντονα στη Θεσσαλονίκη και αυτός είναι ένας από τους λόγους που τα κρούσματα δεν εμφάνισαν μεγάλη πτώση παρά τo παρατεταμένο lockdown.
Και με τους ηλικιωμένους; Τις δομές πρόνοιας, δημόσιες ή ιδιωτικές; Παρότι είχαμε δει από το πρώτο κύμα της άνοιξης πως περίπου οι μισοί νεκροί σε Ευρώπη και Καναδά προέρχονται από γηροκομεία, η κυβέρνηση δεν έχει πάρει ουσιαστικά μέτρα για τους χώρους αυτούς και εμφανίζονται διαρκώς υπερσυγκεντρώσεις κρουσμάτων. Απελπιστική είναι η κατάσταση στις φυλακές και στα στρατόπεδα συγκέντρωσης προσφύγων, ενώ και τα στρατιωτικά στρατόπεδα βράζουν από κορονοϊό και οργή.