Χρίστος Κρανάκης
Σε εξέλιξη ήδη το νέο κύμα της πανδημίας, λόγω της απαίτησης του κεφαλαίου για ταχεία επανεκκίνηση της παγκόσμιας οικονομίας.
Στην τελική ευθεία και η κούρσα για φάρμακα και εμβόλια, με προτεραιότητα ξανά τα κέρδη και τη σωτηρία των «ημετέρων».
Η πανδημία του κορoνοϊού δεν παίρνει καλοκαιρινή «άδεια» και το ίδιο ισχύει για την καπιταλιστική βιομηχανία του κέρδους. Κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και ΜΜΕ μπορεί να προετοιμάζουν την κοινή γνώμη για την επαναφορά στην κανονικότητα, την ίδια ώρα όμως η υγειονομική απειλή όχι μόνο παραμονεύει αλλά «επιτίθεται», με αναβαθμισμένο τρόπο. Στις 23 Ιουνίου, ο ΠΟΥ έστειλε «σήμα κινδύνου» για νέο κύκλο έξαρσης της πανδημίας. Η Λατινική Αμερική αποτελεί ένα από τα επίκεντρα, παρότι οι επιστήμονες προειδοποιούσαν προ πολλού για τον κίνδυνο. Τα «ευαίσθητα» και αδύναμα συστήματα υγείας, η κοινωνική ανισότητα και η αδιαφορία των προνομιούχων για τα πληβειακά στρώματα, ακόμη και η διάρθρωση των πόλεων (βλ. φαβέλες) φέρνουν τους φτωχούς κυρίως σε Βραζιλία, Ισημερινό, Περού και Χιλή αντιμέτωπους καθημερινά με τον θάνατο. Στις νεοφιλελεύθερες ΗΠΑ, την ίδια στιγμή, συνεχίζεται η αύξηση κρουσμάτων και θανάτων κυρίως στις φυλετικές μειονότητες και τις κατηγορίες εργαζομένων που αναγκάζονται να δουλέψουν — ενώ σε μεγάλες παραγωγικές μονάδες η έξαρση της επιδημίας «θάβεται». Σε Βρετανία, Πορτογαλία, Γαλλία και Γερμανία, επίσης, παρατηρούνται τοπικές εξάρσεις της νόσου και πάλι (κυρίως) σε φτωχές, βιομηχανικές περιοχές, όπου εντοπίζονται φαινόμενα συνωστισμού όχι σε πολυτελή πάρτι αλλά σε χώρους εργασίας.
Όσο για τα «τυχερά» Βαλκάνια, όπου κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας φάνηκαν να μένουν στο απυρόβλητο, η άρση των περιορισμών, το άνοιγμα των συνόρων, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή υγειονομική προστασία των πληθυσμών –εν μέσω τουριστικής περιόδου– έφερε κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων σε αρκετές περιπτώσεις. Αρκετές πόλεις στη Σερβία -μεταξύ των οποίων και το Βελιγράδι- τέθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων στη χώρα αυξάνεται συνεχώς με σχετικά μεγάλο ρυθμό. Αντίστοιχη κατάσταση παρατηρείται στην Αλβανία, όπου τις τελευταίες μέρες καταγράφονται συνεχώς αριθμοί ρεκόρ, ενώ ανάλογη κατάσταση παρατηρείται και στο Κόσοβο, τη Βουλγαρία, την Κροατία και τη Βόρεια Μακεδονία, δημιουργώντας μια κατάσταση ντε φάκτο περικύκλωσης για την Ελλάδα.
ΗΠΑ και Γερμανία «καβατζώνουν» τα νέα σκευάσματα, ενώ η κάθε δόση της ρεμδεσιβίρης κοστολογείται στα 390 δολάρια!
Στο μεταξύ, οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες προετοιμάζονται με εντατικούς ρυθμούς για την εξεύρεση της «μαγικής συνταγής» ενός φαρμάκου ή εμβολίου. Αν και τα επιστημονικά αποτελέσματα ενδεχομένως κρύβουν μια αισιόδοξη πτυχή, ο παράγοντας του γρήγορου κέρδους και του ασύδοτου ανταγωνισμού έρχεται να τα επισκιάσει. Παρότι ηγέτες και παγκόσμιοι οργανισμοί διατυμπάνιζαν την ανάγκη για φάρμακο-εμβόλιο προσβάσιμο σε όλους, η πραγματικότητα αναδεικνύει τα οικονομικά και γεωπολιτικά «παζάρια» που γίνονται στο όνομα της δημόσιας υγείας. Ο «πόλεμος» των μασκών που ζήσαμε το προηγούμενο διάστημα, με σημαντικές διπλωματικές προεκτάσεις, μετατρέπεται τάχιστα σε «πόλεμο» του φαρμάκου και εμβολίου. Η κυβέρνηση Τραμπ δεν δίστασε να αγοράσει σχεδόν ολόκληρο το τριμηνιαίο παγκόσμιο απόθεμα του σκευάσματος Remdesivir που φαίνεται να αποτελεί μια από τις σημαντικότερες ελπίδες εναντίον της πανδημίας και έχει εγκριθεί από την ΕΕ. Από την πλευρά του, σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τους Γερμανούς, το Βερολίνο εξέδωσε άμεσα ανακοίνωση πως φρόντισε άμεσα να εξασφαλίσει επαρκείς ποσότητες για τη θεραπεία των (δικών του) ασθενών.
Επιπλέον, όλες οι εταιρείες που διεξάγουν έρευνες για εμβόλια, έχουν «εξαγοραστεί» από τα ισχυρά κράτη, προκειμένου να τα προμηθεύσουν σε προτεραιότητα. Άλλωστε, η παρασκηνιακή «δημοπρασία» μεταξύ Τραμπ και Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν για τη γερμανική CureVac αποτελεί απλά την «κορυφή του παγόβουνου». Όσον αφορά το περιβόητο εμβόλιο του πανεπιστημίου της Οξφόρδης με την εταιρική «σφραγίδα» της AstraZeneca –παρότι σύμφωνα με την εταιρεία θα διανεμηθεί μέσω της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας «Ανοιχτή Συμμαχία για το Εμβόλιο» με τρόπο δίκαιο και αμερόληπτο– οι ΗΠΑ έχουν παραγγείλει πάνω από 400 εκατομμύρια δόσεις κατά προτεραιότητα(!), καθώς το αμερικανικό υπουργείο Υγείας, χρηματοδότησε με ένα δισ. δολάρια την έρευνα της συγκεκριμένης εταιρείας.
Ο καπιταλισμός όμως δεν σταματάει στο «όποιος πληρώνει θα θεραπεύεται πιο γρήγορα» αλλά συνεχίζει στο «όποιος δεν έχει να πληρώσει θα πεθάνει», καθώς την ταξικότητα των κρουσμάτων διαδέχεται η ταξικότητα της θεραπείας. Στις ΗΠΑ, ενδεικτικά, ασθενής που κατάφερε να σωθεί, κλήθηκε να πληρώσει έξοδα νοσηλείας της τάξης του ενός εκατ. δολαρίων για 72 μέρες παραμονής σε ΜΕΘ! Όσο για την εταιρεία που παράγει το Remdesivir, θα χρεώνει την κυβέρνηση και τα ασφαλιστικά ταμεία με 390 δολάρια ανά δόση ή 2.340 δολάρια για μια εξαήμερη θεραπεία, ενώ οι ιδιώτες και τα ιδιωτικά θεραπευτήρια θα πληρώνουν τη δόση 520 δολάρια. Όποιος δεν έχει, κακό του κεφαλιού του…