Άντα Παπαδήμα*
▸ Την περασμένη Κυριακή 19 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική καταστατική συνέλευση του υπό σύσταση σωματείου μισθωτών και ασκούμενων δικηγόρων στα γραφεία του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας.
Ήταν μία συνέλευση μαζική και πολύ ελπιδοφόρα για τον κλάδο των δικηγόρων που ανέδειξε τη φύση της εργασίας που παρέχουν οι μισθωτοί δικηγόροι ως εξαρτημένη εργασία και την αναγκαιότητα να υπαχθεί η μισθωτή εργασία στον κλάδο στις διατάξεις του εργατικού δικαίου.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ήταν αναγκαία για τον κλάδο καθώς οι δικηγόροι δεν αναγνωρίζονται από τον νόμο ως μισθωτοί εργαζόμενοι με αποτέλεσμα να επικρατούν εξευτελιστικοί μισθοί χωρίς πληρωμή εισφορών, εξοντωτικό ωράριο, χυδαίες εργοδοτικές συμπεριφορές και συνθήκες εργασίας «γαλέρας». Οι νεοεισερχόμενοι στον δικηγορικό κλάδο τα βιώνουν όλα αυτά με τον πιο έντονο τρόπο. Ιδιαίτερα μετά την ψήφιση του νέου ασφαλιστικού, μεγάλο κομμάτι των αποφοίτων νέων νομικών είτε δουλεύει σε συνθήκες σκληρής εκμετάλλευσης είτε οδηγείται στην αναγκαστική έξοδο από την δικηγορία επειδή δεν καταφέρνει να πληρώσει τις ασφαλιστικές εισφορές ή επειδή η ίδια η φύση του επαγγέλματος εξοντώνει τους νέους δικηγόρους.
Επιπλέον, το καθεστώς της πρακτικής άσκησης που ουσιαστικά διαρκεί για δύο χρόνια κατ’ ελάχιστον στερεί από τους ασκούμενους δικηγόρους το δικαίωμα έστω και στοιχειώδους οικονομικής επιβίωσης καθώς οι μισθοί είναι πενιχροί την ίδια στιγμή που επικρατούν ωράρια-λάστιχο αλλά και σκληρή υποτίμηση των συναδέλφων από τους εργοδότες τους, οι οποίοι τους αντιμετωπίζουν ως «παιδιά για όλες τις δουλειές». Τέλος πρόκειται για έναν κλάδο που υποβόσκει ένα κλίμα σκληρού σεξισμού απέναντι σε γυναίκες συναδέλφους.
Η συνέλευση που έγινε την Κυριακή είχε ουσιαστική συμβολή στην κατεύθυνση ανατροπής αυτής της πραγματικότητας. Έγινε μία πλούσια συζήτηση που ανέδειξε τις διαφορετικές υποκρυπτόμενες σχέσεις εξαρτημένης εργασίας στον κλάδο και στηλίτευσε την υποτιθέμενη σχέση «συνεργασίας» που πλασάρουν οι περισσότεροι εργοδότες στους δικηγόρους που δουλεύουν με μπλοκάκι προκειμένου να μην πληρώνουν τις ασφαλιστικές εισφορές, να μην τηρούν τα ωράρια αλλά και να πληρώνουν με μισθούς χαρτζιλίκι. Καταγγέλθηκε η «μαύρη» και ανασφάλιστη εργασία που κυριαρχεί στην συντριπτική πλειοψηφία των δικηγορικών γραφείων και τέθηκε κατεύθυνση πάλης προκειμένου η μισθωτή εργασία να δηλώνεται από τους εργοδότες και να επωμίζονται οι ίδιοι και το αντίστοιχο κόστος της. Επιπλέον, αναδείχθηκε η σκληρή εκμετάλλευση των ασκούμενων δικηγόρων και η αναγκαιότητα να καταργηθεί ο αναχρονιστικός θεσμός της πρακτικής άσκησης καθώς πρόκειται για μαθητεία που μόνο στόχο έχει να απορροφά νέο εργατικό δυναμικό με όρους σκλαβιάς και όχι εργασίας.
Εξευτελιστικές αμοιβές χωρίς πληρωμή εισφορών, ωράρια-λάστιχα και υποτίμηση από τους εργοδότες η πραγματικότητα που βιώνουν ειδικά οι νέοι δικηγόροι
Παρουσιάστηκαν μία σειρά από αγώνες στον κλάδο ενάντια σε απολύσεις αλλά και με διεκδικητικό χαρακτήρα ενώ ταυτόχρονα στηλιτεύτηκε η κρατική καταστολή του τελευταίου διαστήματος, το αντισυνταγματικό νομοσχέδιο για τις διαδηλώσεις αλλά και η εργοδοτική τρομοκρατία στους χώρους εργασίας που μετά και την πανδημία κινείται σε τρομακτικά επίπεδα. Αναδείχτηκε επίσης η αναγκαιότητα για προστασία της μητρότητας προκειμένου να μπορούν όλες οι γυναίκες-δικηγόροι να λαμβάνουν άδεια εγκυμοσύνης αλλά και να προστατεύονται από τις αντίστοιχες νομοθετικές διατάξεις του εργατικού δικαίου.
Στη μαζική αυτή ιδρυτική συνέλευση συμμετείχαν και οι δυνάμεις της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στον κλάδο των δικηγόρων δηλώνοντας την πρόθεσή τους να συμβάλλουν στην οργάνωση της πάλης των μισθωτών δικηγόρων μέσω του σωματείου αλλά και να συγκρουστούν με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και τον Σύνδεσμο Δικηγορικών Εταιρειών, οι οποίοι υπερασπίζονται τα συμφέροντα της εργοδοσίας. Δηλώθηκε η πρόθεση το σωματείο που θα συγκροτηθεί να είναι μαζικό, να λειτουργεί με αμεσοδημοκρατικές, από τα κάτω διαδικασίες, μακριά από κομματικές ταμπέλες και να προσπαθεί να ενώσει όλους τους εργαζόμενους στον κλάδο ανεξάρτητα από το είδος της σύμβασής τους, τη φυλή ή το φύλο τους. Ένα σωματείο όργανο αγωνιστικής ταξικής ενότητας για την διεκδίκηση ενιαίων μισθολογικών, εργασιακών, ασφαλιστικών και συνδικαλιστικών δικαιωμάτων που θα επιδιώξει σύναψη Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας στον κλάδο.
Στο τέλος της συνέλευσης ψηφίστηκε το καταστατικό και η προσωρινή διοικούσα ενώ το σωματείο έχει αρχίσει ήδη να έχει αγωνιστική παρουσία με κινητοποιήσεις ενάντια σε απολύσεις συναδέλφων.
*δικηγόρος