Γιάννης Σαμοΐλης*
▸ Στην δημοσιότητα το σχέδιο της κυβέρνησης για την Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ), το οποίο θα πάρει τη μορφή νομοσχεδίου το αργότερο μέχρι τον Σεπτέμβριο και θα εφαρμοστεί τη σχολική χρονιά 2021-2022.
Πυλώνες των προτεινόμενων αλλαγών αποτελούν οι πρόσφατες οδηγίες του ΣΕΒ (Special Report, Ιούλιος 2020) για το μέλλον της εργασίας. Σύμφωνα λοιπόν με το κυβερνητικό σχέδιο:
α) Επανέρχονται οι μεταγυμνασιακές σχολές κατάρτισης διετούς φοίτησης του νόμου Αρβανιτόπουλου, οι οποίες, σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες σχολές μαθητείας (ΟΑΕΔ, ΕΠΑΣ υπουργείων) αλλά και τις ιδιωτικές σχολές, θα έχουν κέντρο την μαθητεία και θα αποδίδουν προσόντα που θα αντιστοιχούν στο «επίπεδο 3» του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων.
β) Ιδρύονται «πρότυπα» ΕΠΑΛ. Οι ειδικότητες και το πρόγραμμα σπουδών τους θα καθορίζονται από τις ανάγκες της αγοράς τόσο σε τοπικό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο. Οι δηλώσεις Μητσοτάκη στο συνέδριο του ΣΕΒ για ίδρυση «Green Job School» με ειδικότητες σχετικά με τα επαγγέλματα της «πράσινης οικονομίας» σε Αρκαδία ή Κοζάνη προδιαγράφουν τον χαρακτήρα των «πρότυπων» ΕΠΑΛ. Επιπλέον, η επιβίωσή τους θα κρίνεται από την αποτελεσματικότητά τους κατόπιν αξιολόγησης, τόσο των σχολείων όσο και των εκπαιδευτικών. Μέσω των δηλώσεων για ειδικότητες στα ΕΠΑΛ που έχει ανάγκη το νέο μοντέλο παραγωγικής ανάπτυξης της χώρας, προαναγγέλλεται στην ουσία η κατάργηση τομέων και ειδικοτήτων που δεν συνάδουν με το συγκεκριμένο μοντέλο.
γ) Ενισχύεται η σχέση του μεταλυκειακού έτους μαθητείας –που θεσμοθέτησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ– με τις ανάγκες των επιχειρήσεων σε τοπικό επίπεδο. Επίσης, προβλέπεται ίδρυση πειραματικών ΙΕΚ με νέους οδηγούς κατάρτισης και δημιουργία Μητρώου Εκπαιδευτών και με ιδιώτες εκπαιδευτές.
δ) Δημιουργούνται νέο Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων, νέοι Οδηγοί Κατάρτισης, επικαιροποιούνται τα Επαγγελματικά Περιγράμματα και τροποποιούνται οι εξετάσεις πιστοποίησης σύμφωνα με τα πρότυπα της ΕΕ.
Στα πλαίσια της αποκέντρωσης της ευελιξίας, της σύνδεσης με τις επιχειρήσεις και της αποτελεσματικής διοίκησης, η επαγγελματική εκπαίδευση θα εποπτεύεται από «Κεντρικό Συμβούλιο» με συμμετοχή των υπουργείων Παιδείας και Εργασίας, ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ, εκπρόσωπων της «τοπικής αυτοδιοίκησης», ΣΕΒ, ΕΣΕΕ και ΓΣΕΒΕΕ.
Στόχος της κυβέρνησης με το επικείμενο νομοσχέδιο είναι η υλοποίηση της στρατηγικής επιλογής του κεφαλαίου για πλήρη προσαρμογή της εκπαίδευσης στον εργασιακό μεσαίωνα των αναγκών των επιχειρήσεων, μέσω της φθηνής ευέλικτης κατάρτισης και μαθητείας, χωρίς μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα. Διευρύνεται το νομικό πλαίσιο για την ΕΕΚ που έχει ψηφιστεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ), στη βάση των μνημονιακών υποχρεώσεων και των κεντρικών επιλογών των ΕΕ και ΟΟΣΑ. Σε συνδυασμό με τον πρόσφατο νόμο για το Λύκειο, που εντείνει τους εξεταστικούς φραγμούς με την επαναφορά της «Τράπεζας Θεμάτων» σε ΓΕΛ και ΕΠΑΛ, επιδιώκεται να στραφεί βίαια η πλειοψηφία των μαθητών μετά το Γυμνάσιο στις μεταγυμνασιακές Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) της μαθητείας, αφού ακόμη και το απολυτήριο του ΕΠΑΛ θα φαντάζει άπιαστο όνειρο.
Το εκπαιδευτικό κίνημα με το άνοιγμα των σχολείων θα πρέπει να πάρει θέση μάχης απέναντι στο σύνολο της αντιδραστικής αναδιάρθρωσης της εκπαίδευσης για να μην περάσουν τα σχέδια της κυβέρνησης, για την ανατροπή της πολιτικής κυβέρνησης, ΕΕ, ΟΟΣΑ και ΣΕΒ. Οι Παρεμβάσεις θα βάλουν πλάτη για την ανάπτυξη αποφασιστικού μαχητικού αγώνα με σταθμό τις Γενικές Συνελεύσεις των ΕΛΜΕ την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου.
*εκπρόσωπος των Παρεμβάσεων στο ΔΣ της ΟΛΜΕ