Χρίστος Κρανάκης
«Οι φτωχότεροι των φτωχών αντιμετωπίζουν τεράστιο πρόβλημα», δήλωσε στον Guardian αναλυτής που κλήθηκε να σχολιάσει τη ραγδαία αύξηση κοστολόγησης του νερού στις ΗΠΑ. Σε μια κοινωνία που, σε μεγάλο βαθμό, οι «πληγές» που άφησε η κρίση του ’08 δεν έχουν επουλωθεί, μεγάλο ποσοστό των λαϊκών νοικοκυριών αδυνατεί να ανταποκριθεί στην πληρωμή του λογαριασμού του νερού. Η έρευνα της βρετανικής εφημερίδας έδειξε πως από το 2010 μέχρι το 2018, σε 12 αμερικανικές πόλεις, το κόστος του νερού αυξήθηκε τουλάχιστον κατά 27%, ενώ στην ακραία εκδοχή του φαινομένου η αύξηση έφτασε μέχρι και το 154% — στο Όστιν του Τέξας. Ακόμα, στατιστικοί πίνακες από την ερευνητική-δημοσιογραφική ομάδα Circle of Βlue δείχνουν πως το 2018, σε 30 αμερικανικές πόλεις, μια 4μελής οικογένεια πλήρωνε για 560 λίτρα νερού 112 δολάρια τον μήνα, ενώ το αντίστοιχο ποσό πριν δέκα χρόνια ήταν 71 δολάρια. Η έρευνα είναι αποκαλυπτική όσον αφορά την ταξική ανισομέρεια του φαινομένου. Από τη μία, υπάρχουν οι περιοχές με υψηλό μέσο εισόδημα που ακόμα δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην πληρωμή των λογαριασμών τους, από την άλλη εκείνες με υψηλό ποσοστό πληθυσμού κάτω από το όριο της φτώχειας που «στενάζουν». Ενδεικτικά, στο Κλίβελαντ, το 93% των πολιτών που ζει κάτω από το όριο της φτώχειας αδυνατεί να ανταπεξέλθει στους «φουσκωμένους» λογαριασμούς.
Όσο για τις αιτίες, πρέπει να αναζητηθούν στην υπερκοστολόγηση των βασικών αναγκών και στο «αόρατο χέρι» της αγοράς. Ενδεικτικά, μέχρι το 2016 ιδιωτικές εταιρείες νερού εξυπηρετούσαν πάνω από 73 εκ. Αμερικανούς, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των τιμών. Η δημόσια κριτική οδήγησε 59 αμερικανικές πόλεις να αναιρέσουν τις συμβάσεις τους με τις εταιρείες αυτές, καθώς, σύμφωνα με στοιχεία της Food & Water Watch, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις χρεώνουν κατά μέσο όρο 59% περισσότερο απ’ ό,τι οι δημόσιες για τις υπηρεσίες τους.