Γιώργος Κρεασίδης
▸ Ο Βρούτσης κινείται πάνω στις αντιδραστικές ράγες του ν. Κατρούγκαλου
Αποκαλυπτικά για τις κυβερνητικές προθέσεις για το ασφαλιστικό ήταν όσα είπε ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης, στη συνάντησή του με την ΑΔΕΔΥ την περασμένη Τετάρτη. Ο νόμος που προωθεί η ΝΔ στηρίζεται σε διαβεβαιώσεις πως η αναλογιστική μελέτη δείχνει πως το ασφαλιστικό αντέχει μέχρι το 2070, γεγονός που σηματοδοτεί μια αλλαγή ρητορικής μετά την καταστροφολογία για «ασφυξία», «δημοσιονομική βόμβα» κα. Η προσδοκώμενη αύξηση που επιχειρεί να αξιοποιήσει πολιτικά η κυβέρνηση, βασίζεται από τη μία στην αύξηση του συντελεστή ανταπόδοσης σε σχέση με τον νόμο Κατρούγκαλου, μόνο όμως για το ανταποδοτικό μέρος της σύνταξης, αυστηρά περιορισμένο για όσους έχουν ασφαλιστικό βίο πάνω από 30 χρόνια, χωρίς μέχρι τώρα να ανοίγει η κυβέρνηση τα χαρτιά της για το μέγεθος της αύξησης. Από την άλλη, σε ορισμένες κατηγορίες θα έρθει μια κάποια αύξηση, λόγω της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας για κατάργηση του πλαφόν των 1.300 ευρώ σαν άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης. Όμως, όταν ο νόμος Κατρούγκαλου μείωσε τον συντελεστή αναπλήρωσης από το 70% του συντάξιμου μισθού στο 33,8%, η αύξηση ως το 40% που συζητάει η κυβέρνηση, δεν καλύπτει τις απώλειες ούτε τη λογική του.
O προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ για το 2020 προβλέπει μείωση 155 εκατ. ευρώ για τις κύριες συντάξεις και 71 εκατ. για τις επικουρικές
Αυτά αφορούν έτσι κι αλλιώς ένα περιορισμένο αριθμό συνταξιούχων. Παρά τη μετονομασία του ΕΦΚΑ σε eEΦΚΑ, τη ρητορική περί ανατροπής του νόμου Κατρούγκαλου κ.λπ., η ουσία του, αλλά και των προηγούμενων αντιασφαλιστικών νόμων, παραμένει. Ούτε τα χρόνια για πλήρη σύνταξη αλλάζουν, ούτε ο διχασμός εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης καταργείται, ενώ παραμένουν οι προβλέψεις για μη συντάξιμα χρόνια εργασίας, μείωση ασφαλιστικών εισφορών εργοδοτών και μη επαναφορά 13ης και 14ης σύνταξης. Την ίδια στιγμή, δεν αναιρείται η επίθεση στα βαριά και ανθυγιεινά ή το τσεκούρωμα στο ΜΤΠΥ. Σημαντική είναι και η διαθρωτική αλλαγή για τους ελευθεροεπαγγελματίες, με την αποσύνδεση εισοδήματος και χρόνων απασχόλησης από τη σύνταξη. Το νέο καθεστώς προβλέπει μια κράτηση 65 ευρώ για όλους για την υγειονομική κάλυψη και επιλογή ασφαλιστικών πακέτων με την αντίστοιχη σύνταξη. Με δυο λόγια, ό,τι προβλέπεται για την ιδιωτική ασφάλιση, η λογική της οποίας –η κεφαλαιοποίηση–μπαίνει στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα. Παρά τις σχετικές διαψεύσεις, η επικουρική σύνταξη τζογάρεται με τη μερική κεφαλαιοποίηση, ενώ θα μπαίνουν εθελούσια και άλλες κοινωνικές κατηγορίες, π.χ. αγρότες, που θα εισφέρουν συγκεκριμένα ποσά με δεσμεύσεις ανάλογες με των μισθωτών.
Το πλαίσιο του νέου ασφαλιστικού ολοκληρώνει η μεταφορά όλων των αποθεματικών στον eΕΦΚΑ, ενώ τη φιλοσοφία του δείχνει η δυνατότητα εργασίας των συνταξιούχων του δημοσίου με μικρότερη μείωση σύνταξης. Η ουσία για το ασφαλιστικό Βρούτση βρίσκεται στα ποσά της συνταξιοδοτικής δαπάνης, καθώς για τον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ το 2020, προβλέπεται μείωση για τις κύριες συντάξεις κατά 155 εκατ. ευρώ και για τις επικουρικές 71 εκατ ευρώ. Εξάλλου, οι μνημονιακές προβλέψεις για τη συνολική συνταξιοδοτική δαπάνη σαν ποσοστό του ΑΕΠ είναι από 17,3% του 2016 να περικοπούν φέτος στο 14% και στο 12,5% ως το 2030.
Η άμεση κινητοποίηση για ενημέρωση, οργάνωση της αντίστασης και διαμόρφωσης πλαισίου διεκδικήσεων είναι η γραμμή των ταξικών εργατικών σχημάτων των Παρεμβάσεων, με στόχο μια δυναμική απεργιακή απάντηση. Εξάλλου, η εμπειρία της Γαλλίας δείχνει ότι η υπεράσπιση των εργατικών δικαιωμάτων στην κοινωνική ασφάλιση μπορεί να φέρει αποτελέσματα και μια νέα εποχή επανεμφάνισης των εργατικών αγώνων.