Γιώργος Μουρμούρης
▸ Ζήτημα αλληλεγγύης προς τους εργαζόμενους στο εμπόριο η καταγγελία της «γιορτής»
Με αισθητά μειωμένη συμμετοχή από πλευράς καταναλωτών έλαβε χώρα φέτος η «γιορτή» της Black Friday. Η περιέργεια των καταναλωτών για το καταναλωτικό «πανηγύρι» μάλλον εξαντλήθηκε σχετικά γρήγορα, σε συνδυασμό βέβαια με τους ισοπεδωμένους μισθούς και τις πλασματικές προσφορές, καθώς δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες η τιμή των προϊόντων εκτοξεύθηκε τις προηγούμενες ημέρες για να επανέλθει στα κανονικά επίπεδα την ημέρα της Black Friday.
Παρ’ όλα αυτά η πολυδιαφημισμένη γιορτή του καταναλωτισμού αποτέλεσε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους εργοδότες να κάνουν για μία ακόμη φορά «επίδειξη δύναμης» σε βάρος των εργαζομένων, με 10ωρα και 12ωρα εργασίας, χωρίς ρεπό και διαλείμματα. Αποτελεί μόνο το προεόρτιο όσων περιμένουν τους εργαζόμενους μέσα στις επόμενες εβδομάδες, καθώς μεταξύ 12 και 31 Δεκεμβρίου θα βρίσκεται σε ισχύ το εορταστικό ωράριο των καταστημάτων. Ενώ ήδη χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν κληθεί να εργαστούν πολλές Κυριακές όλο το προηγούμενο διάστημα.
Σε σχετική ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας (ΣΕΑ) κάνει λόγο για δεκάδες καταγγελίες που έχουν «φτάσει στο σωματείο από συναδέλφους για καταστρατήγηση του ωραρίου εργασίας, κομμένα ρεπό, απλήρωτες υπερωρίες και μισθούς, μετακινήσεις από κατάστημα σε κατάστημα και απειλές για απόλυση σε όποιον τολμήσει να διαμαρτυρηθεί». «Μπροστά στην πολυδιαφημιζόμενη Black Friday, πολλά εμπορικά θα ανοίξουν από τις οχτώ το πρωί, οι συνάδελφοι δουλεύουν εδώ και μέρες 10ωρα και 12ωρα αδήλωτα», αναφέρεται.
Το κλίμα που επικρατεί στους κόλπους των εμποροϋπαλλήλων περιγράφει γλαφυρά και η Ένωση Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ηρακλείου που σε σχετική ανακοίνωση αναφέρει μεταξύ άλλων: «Πουλάμε καθημερινά προϊόντα που δεν μπορούμε ούτε να φανταστούμε να τα έχουμε εμείς, περνάνε από τα χέρια μας κάθε μέρα χρήματα που δεν είναι ούτε το 1% του μισθού μας αλλά μας λένε πως πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι γιατί υπάρχουν τόσοι άνεργοι, γιατί το κλίμα στην επιχείρηση είναι καλό, γιατί αλλού είναι χειρότερα, γιατί αν θησαυρίζει ο εργοδότης, θα συνεχίσει να πετάει ψίχουλα στον εργαζόμενο».
Εκτός από τα σωματεία εργαζομένων, την αποχή από τη «μαύρη» φιέστα ως ζήτημα ταξικής υπερηφάνειας ανέδειξαν, με παρεμβάσεις και ανακοινώσεις τους, εργατικές λέσχες και συλλογικότητες γειτονιάς. Για τους εργαζόμενους δεν είναι μόνο ζήτημα αλληλεγγύης προς τους συναδέλφους στον κλάδο του εμπορίου η καταγγελία της καταναλωτικής γιορτής. Είναι και ζήτημα άρνησης υποταγής στις κυρίαρχες νόρμες συμπεριφοράς, άρνηση αίσθησης ευγνωμοσύνης προς τους εργοδότες που επιστρέφουν (στον βαθμό που το κάνουν) ένα εξαιρετικά μικρό ποσοστό κλεμμένης υπεραξίας, ενσωματωμένης στα προϊόντα που πωλούνται σε προσφορά, υπό τον όρο της ιδεολογικής, πολιτικής, συναισθηματικής και ψυχολογικής υποταγής σε αυτούς.