Υποψήφιος περιφερειάρχης Ηπείρου με την Αριστερή Παρέμβαση
«Απέναντι σε μια περιφερειακή αρχή προσκείμενη στη ΝΔ που ήταν εκφραστής των αστικών συμφερόντων στην περιοχή μας, η παράταξή μας, παρά το μικρό ποσοστό της και τον μόλις έναν εκλεγμένο νομαρχιακό σύμβουλο ήταν ουσιαστικά η μόνη αντιπολίτευση από την σκοπιά προάσπισης των εργατικών συμφερόντων», δηλώνει στο Πριν ο επικεφαλής της Αριστερής Παρέμβασης στην Ήπειρο, Νίκος Ζήκος.
Συνέντευξη στον Γιώργο Τσαντίκο
Οι συμβάσεις που έχει συνάψει το ελληνικό δημόσιο με τις εταιρείες πετρελαίων για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων είναι αποικιακού τύπου
Η Αριστερή Παρέμβαση είναι πλέον ένα από τα παλιότερα περιφερειακά σχήματα της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς στα συμβούλια. Ποιός είναι ο απολογισμός της ύπαρξής της εντός και εκτός οργάνων;
Η Αριστερή Παρέμβαση (ΑΡΠΗ) εντός και εκτός περιφερειακού συμβουλίου προσπάθησε να εκφράσει τα αιτήματα της εργαζόμενης πλειοψηφίας. Απέναντι σε μια περιφερειακή αρχή προσκείμενη στη ΝΔ που ήταν εκφραστής των αστικών συμφερόντων στην περιοχή μας, η παράταξή μας, παρά το μικρό ποσοστό της και μόλις έναν εκλεγμένο νομαρχιακό σύμβουλο, ήταν ουσιαστικά η μόνη αντιπολίτευση από την σκοπιά προάσπισης των εργατικών συμφερόντων. Αναφέρω χαρακτηριστικό παράδειγμα, όταν η περιφερειακή αρχή εξέδιδε «παραπλανητικά» έγγραφα για να «γλυτώσουν» οι βιομηχανίες εμφιάλωσης τα πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ που τους είχαν επιβληθεί νόμιμα, αντιδράσαμε, αποκαλύψαμε τη συμπαιγνία και φτάσαμε το θέμα μέχρι την Αποκεντρωμένη Περιφέρεια. Εκεί βέβαια το θέμα σταμάτησε, τα πρόστιμα χαρίστηκαν, καθώς έπεσαν οι μάσκες και από την πλευρά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στα λόγια είναι τάχα υπέρ των λαϊκών συμφερόντων, στην πράξη όμως, όπως στην περίπτωση αυτή, αποδεικνύεται μια κυβέρνηση εκφραστής καθαρά αστικών συμφερόντων και μάλιστα «παράνομων». Επίσης, αναφέρω περιπτώσεις που με τη διαδικασία του κατεπείγοντος μοίρασε πάνω από 20 εκατομμύρια ευρώ σε «ημέτερους» εργολάβους, θέμα που ανέδειξε η παράταξη, καθώς και μια σειρά ζητήματα όπως τα αιτήματα των απλήρωτων εργαζόμενων της βιομηχανίας Spider, τα αιτήματα και τις διεκδικήσεις των αγροτοκτηνοτρόφων και τα αιτήματα εργαζομένων φοιτητών για μείωση του εισιτηρίου στο αστικό ΚΤΕΛ που είναι πανάκριβο κ.α.
Τι έχουν επιφέρει οι μνημονιακές αλλαγές και τι περιμένετε να επιφέρουν ακόμα;
Τα τελευταία χρόνια έχουμε μεγάλες περικοπές στην οικονομική ενίσχυση των περιφερειών με αποτέλεσμα να περιορίζονται στην αντιμετώπιση των λειτουργικών τους δαπανών και στα εντελώς απαραίτητα και επείγοντα. Ταυτόχρονα, το θεσμικό πλαίσιο (Καλλικράτης Κλεισθένης) «σφιχταγκαλιάζει» την αυτοδιοίκηση, ώστε στην ουσία να μιλάμε πλέον για ένα τοπικό κράτος με όλα τα χαρακτηριστικά της κεντρικής αστικής εξουσίας. Για να χρηματοδοτηθούν έργα από ΕΣΠΑ ή άλλες πηγές πρέπει να είναι ανταποδοτικά, να εισπράττει το Δημόσιο χρήματα από τη χρήση τους. Η έλλειψη χρηματοδότησης οδηγεί στις ΣΔΙΤ και στην παράδοση δραστηριοτήτων στον ιδιωτικό κερδοσκοπικό τομέα, όπου πάλι οι πολίτες θα βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη. Στην ουσία, έχουμε την προσπάθεια πλήρους εμπορευματοποίησης κάθε πτυχής της ζωής των πολιτών που πρέπει να πληρώνουν αδρά και για τα πιο βασικά αγαθά (νερό, αποχέτευση, στάθμευση κ.λπ.).
Υπάρχει περιθώριο πολιτικής αντιπαράθεσης στο περιφερειακό συμβούλιο;
Γενικά μιλώντας, πάντα υπάρχει περιθώριο πολιτικής αντιπαράθεσης. Για μας το ζήτημα είναι κατά πόσο αυτή η αντιπαράθεση και το τι λέει και κάνει ο καθένας στο περιφερειακό συμβούλιο φτάνει στους εργαζόμενους. Για το θέμα αυτό πρέπει να το φροντίσουμε μόνοι μας, καθόσον τα ΜΜΕ αρκούνται σε μια επιδερμική παρουσίαση των ζητημάτων του περιφερειακού συμβουλίου. Μιλώντας απολογιστικά, το προηγούμενο περιφερειακό συμβούλιο ήταν πλήρως υποβαθμισμένο και η πλειοψηφική παράταξη (ΝΔ) το χρησιμοποιούσε μόνο για διεκπεραιωτικούς λόγους. Τα σημαντικά θέματα περνούσαν από τις επιτροπές. Σε ορισμένες περιπτώσεις που αναγκάστηκε –και από τη δική μας παρέμβαση– να φέρει σημαντικά ζητήματα για συζήτηση (διόδια, κτηνοτροφία) υπήρξε μια πολιτική αντιπαράθεση στην αίθουσα αλλά γενικά οι συζητήσεις αυτές έχουν χαρακτήρα «εκθέσεων ιδεών», δεν παίρνονται αποφάσεις για τίποτα, διατυπώνονται γενικά ευχολόγια.
Τι θέση παίρνει η ΑΡΠΗ για τις εξορύξεις υδρογονανθράκων στην Ήπειρο;
Από την αρχή διατυπώσαμε κατηγορηματικά τη θέση μας κατά των εξορύξεων και μπήκαμε στην πρώτη γραμμή των κινητοποιήσεων. Η αντίθεσή μας ξεκινά από την καρδιά του προβλήματος που είναι οι αποικιακού τύπου συμβάσεις που έχει συνάψει το ελληνικό δημόσιο (και επί ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και επί ΣΥΡΙΖΑ) με τις εταιρείες πετρελαίων. Έρευνα και εξόρυξη πάνε πακέτο, ο ορυκτός πλούτος ληστεύεται από δυο-τρεις πολυεθνικές και το ελληνικό δημόσιο θα πάρει ένα ποσοστό επί των κερδών που θα εμφανίσουν οι εταιρείες αυτές. Πρέπει, δε, να αναφέρουμε ότι ο ορυκτός αυτός πλούτος δεν είναι ανανεώσιμος και καταλαβαίνει ο καθένας ότι πρόκειται για μια καθαρή κλοπή δημόσιου πλούτου στο όνομα κάποιων «μιζών» που εισέπραξαν και θα εισπράξουν διάφοροι αστοί πολιτικοί παράγοντες και στα ψίχουλα ελεημοσύνης που θα δώσουν οι πολυεθνικές. Εάν στα παραπάνω προσθέσουμε και την εμπλοκή της περιοχής σε αστικούς ανταγωνισμούς με βάση τον καθορισμό ΑΟΖ (Αλβανία) και τον κίνδυνο πολεμικών εμπλοκών στο όνομα των κερδών πολυεθνικών εταιρειών, έχουμε την ουσία του προβλήματος και την καρδιά της δικής μας αντιπαράθεσης. Ταυτόχρονα και παράλληλα με τα παραπάνω, η όλη διεργασία και δραστηριότητα γίνεται εν κρυπτώ, χωρίς πληροφόρηση και συναίνεση της κοινωνίας και με βαθιά περιφρόνηση σε οικονομικές δραστηριότητες. Είναι φανερό ότι οι εξορύξεις υδρογονανθράκων όπως σχεδιάζονται, θα επηρεάσουν καταστρεπτικά αυτές τις δραστηριότητες. Εμείς προβάλλαμε ένα μοντέλο ανάπτυξης όπου ο ορυκτός πλούτος πρέπει να γίνει δημόσια κοινωνική ιδιοκτησία και η όποια αξιοποίηση να γίνει με τη συναίνεση των εργαζομένων, παίρνοντας υπόψη τις παραγωγικές δραστηριότητες της περιοχής και τις δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας για αντικατάσταση των καυσίμων αυτών με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Είστε ικανοποιημένοι από το πώς αναπτύχθηκε το κίνημα κατά των εξορύξεων;
Στο κίνημα κατά των εξορύξεων υπάρχουν και δυνάμεις που αντιδρούν στις εξορύξεις από διάφορες πλευρές, αντανακλώντας και τα συμφέροντα πληττόμενων τάξεων και στρωμάτων. Υπάρχουν, για παράδειγμα, δυνάμεις που προβάλλουν μόνο τον κίνδυνο για τις υπάρχουσες παραγωγικές δραστηριότητες στην περιοχή και δεν θα είχαν αντίρρηση να αναπτυχθούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από τις πολυεθνικές εταιρείες. Επίσης, δεν προβάλουν αντίρρηση σήμερα, που ο υπόγειος υδάτινος πλούτος της περιοχής είναι αντικείμενο εκμετάλλευσης από δυο-τρεις οικογένειες και τους πολιτικούς τους φίλους. Αυτές οι δυνάμεις που αντανακλούν μικροαστικά και αστικά συμφέροντα που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, αναζητούν λύσεις μέσα στο υπάρχον αστικό πλαίσιο περιφρουρώντας τα συμφέροντά τους. Ταυτόχρονα, αποφεύγουν έναν κεντρικό συντονισμό της πάλης με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και προβάλλουν έναν συντονισμό ευκαιριακό, χαλαρό, σαν άθροισμα των επιμέρους επιτροπών. Προσπαθούμε και το καταφέρνουμε να δρούμε ενωτικά στις διεκδικήσεις κατά των εξορύξεων αλλά ταυτόχρονα θέλουμε να προβάλλουμε ανοικτά τη δικιά μας κατεύθυνση πάλης. Προσπαθούμε να ενισχύσουμε το αγωνιστικό ρεύμα που στρέφεται κατά των αστικού-καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης και επιδιώκοντας ένα συντονισμό της πάλης τόσο στα αιτήματα όσο και στις μορφές, με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες και όχι συμφωνίες κορυφής. Πρέπει εδώ να αναφέρω τη στάση του ΚΚΕ που στα λόγια εκφράζεται κατά των εξορύξεων αλλά στην πράξη και με βάση την «κομματοκεντρική λογική» του στέκεται αρνητικά τόσο στη μαζικοποίηση του κινήματος όσο και στη δυνατότητα να αποκτήσει κεντρικό συντονισμό και αντικαπιταλιστική κατεύθυνση πάλης το κίνημα.
Έχετε πει επανειλημμένα ότι η θέση των παραγωγών δυσχεραίνει συνεχώς στην Ήπειρο. Ποια είναι η σημερινή κατάσταση;
Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μετά το ξεπούλημα της «Δωδώνης» σε ιδιώτες (με πρωτεργάτρια την σημερινή περιφερειακή αρχή), οι εξελίξεις είναι σε βάρος των παραγωγών, είτε με κατάργηση των προκαταβολών, είτε με μείωση των τιμών, αύξηση των αντίστοιχων στις ζωοτροφές κα. Στην Ήπειρο, λόγω των ανωτέρω γεγονότων, έχουμε μείωση των κοπαδιών τόσο προβάτων αλλά ιδιαίτερα των αγελάδων. Τώρα τι εννοούν οι βιομηχανίες λέγοντας ότι έχουν «άριστες σχέσεις» με τους κτηνοτρόφους, δεν μπορώ να πω ότι το βλέπω να συμβαίνει.
Πρόσφατα σημειώθηκαν επιθέσεις ακροδεξιών στην Κόνιτσα. Τι θέση παίρνει το περιφερειακό συμβούλιο γι αυτές;
Το περιφερειακό συμβούλιο καταδίκασε χλιαρά τα γεγονότα για τα μάτια του κόσμου, επανέλαβε το γνωστό τροπάρι «είμαστε γενικά κατά της βίας», βάζοντας στην ίδια μοίρα την οργανωμένη δολοφονική φασιστική βία με όλα τα άλλα γεγονότα που μπορούν να συμβούν σε εργατικές διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία κλπ. Στην ουσία, αυτή η στάση, που είναι γενικά στάση όλων του αστικού πολιτικού συστήματος, υποθάλπει και ενθαρρύνει τις δολοφονικές αυτές οργανώσεις στη δράση τους. Ταυτόχρονα, πρέπει να πούμε ότι ο τρόπος που η κυβέρνηση διαχειρίζεται το μεταναστευτικό ρίχνει βούτυρο στο ψωμί των δολοφόνων αυτών. Αφήνει τις ΜΚΟ να κερδοσκοπούν πάνω στους πρόσφυγες, οι οποίες δεκάρα δεν δίνουν για την ομαλή ένταξή τους στον κοινωνικό ιστό αλλά αντίθετα δημιουργούν ζώνες μιζέριας και απομόνωσης. Στα σχολεία η μέριμνα για ομαλή ένταξη των προσφυγόπουλων είναι υποτυπώδης και επαφίεται στον πατριωτισμό των κακοπληρωμένων εκπαιδευτικών.
Μια αυτόματη σχεδόν ερώτηση είναι «γιατί τόσα αριστερά ψηφοδέλτια;». Έγιναν προσπάθειες κοινής καθόδου και γιατί δεν τελεσφόρησαν;
Αυτή είναι μια συζήτηση που δεν είναι εύκολη η απάντηση και ταυτόχρονα περιέχει πολλές παραμέτρους. Μπορώ να πω όμως ότι τη σήμερον υπάρχει μια έντονη πολυδιάσπαση ταξικά του κοινωνικού χώρου στην Ελλάδα που συνθλίβεται από την καπιταλιστική κρίση. Μικροαστικά στρώματα που καταστρέφονται, διανοούμενοι και απόφοιτοι πανεπιστημίων που χειροτερεύει η θέση τους στην αγορά εργασίας, εργασιακές σχέσεις στην παραγωγή πολλών ταχυτήτων κ.λπ. Παλαιότερα υπήρξαν ηγεμονικά ιδεολογικά ταξικά ρεύματα που ενοποίησαν με τον έναν ή άλλο τρόπο το κίνημα, που το παλιό ΚΚΕ αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ τα ενοποίησαν από μικροαστική αστική σκοπιά. Το ερώτημα, λοιπόν, για μας δεν είναι γενικά μια «ενότητα» και όπου βγει, γιατί με μαθηματική ακρίβεια η κατάληξη θα είναι στην αγκαλιά του καπιταλισμού. Εμείς θέλουμε να ηγεμονεύσουν τα εργατικά συμφέροντα και η αντικαπιταλιστική προοπτική στο κίνημα. Να εκφραστεί μια ενότητα που θα στοχεύει στην καρδιά της αστικής καπιταλιστικής κυριαρχίας, μια ενότητα που θα εκφράζεται αμεσοδημοκρατικά, όπου τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο θα τον έχουν οι εργαζόμενοι στη βάση. Συζητήσεις για συνεργασία έγιναν, από τις οποίες απουσίασε φυσικά το ΚΚΕ, ενώ με τις δυνάμεις με αναφορά στη ΛΑΕ και στον «Εργατικό Αγώνα» δυστυχώς δεν έγινε κατορθωτό να πάμε σε μια ενωτική παρέμβαση. Οι δυνάμεις αυτές στο πολιτικό πλαίσιο προβάλλουν τη λογική της «ενότητας» σε ένα «μέσο όρο», πράγμα που κατά την γνώμη μας θα απονεύρωνε την παρέμβαση από την πάλη κατά του καπιταλιστικού συστήματος. Επίσης, προβάλλουν ένα μοντέλο συνεργασίας ευκαιριακής ενότητας ξεχωριστών παρατάξεων που θα λειτουργούν με συμφωνίες κορυφής και όχι με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες. Στόχος μας, παραμένει η ενίσχυσή μας, και να είμαστε η φωνή και τα αιτήματα της εργαζόμενης πλειοψηφίας μέσα στο συμβούλιο και, ταυτόχρονα, να οργανώσουμε την πάλη των εργαζομένων έξω από αυτό.
