Σεΐντ Αλντογάν
Η κακή πορεία της οικονομίας, που έχει εισέλθει σε ύφεση και πλήττει βάναυσα τη λαϊκή πλειοψηφία, απειλεί το κυβερνόν κόμμα και τον πρόεδρο με οδυνηρές απώλειες. Το καθεστώς έχει απαγορεύσει τη συμμετοχή του ΕΜΕΡ σε αυτές τις εκλογές, με αποτέλεσμα να κατεβάσει ανεξάρτητους δημάρχους σε μια σειρά πόλεις και στο Κουρδιστάν να στηρίζει τους υποψηφίους του HDP – το οποίο δεν κατεβαίνει σε καμίοα τουρκική πόλη.
Μια ήττα την ερχόμενη Κυριακή θα δημιουργήσει νέα δυναμική
Για μια ακόμη φορά, η Αριστερά δεν κατόρθωσε να παρουσιάσει αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση
Οι δημοτικές-περιφερειακές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στην Τουρκία την ερχόμενη Κυριακή, 31 Μαρτίου, έχουν ήδη πάρει χαρακτήρα βουλευτικών εκλογών. Ο Ερντογάν θέλει να βγει ενισχυμένος ενώ η αστική αντιπολίτευση προσπαθεί να δημιουργήσει ρωγμές και να τον αποδυναμώσει. Η αντιπολίτευση επικεντρώνει τα επιχειρήματά της στην οικονομική πορεία της χώρας, ενώ ο Ερντογάν ούτε καν αναφέρει την οικονομία και μιλά διαρκώς για «ασφάλεια και σταθερότητα» καθώς, όπως λέει, η Τουρκία κινδυνεύει από μέσα κι απ’ έξω και όλοι περιμένουν να την κατασπαράξουν. Σε αυτό το φόντο, δεν δίστασε να αξιοποιήσει εκλογικά και την ακροδεξιά, ρατσιστική τρομοκρατική επίθεση στη Νέα Ζηλανδία.
Ωστόσο, η μαύρη προπαγάνδα φαίνεται ότι δεν βρίσκει πρόσφορο έδαφος ούτε στο κόμμα του. Χαρακτηριστικά, ο πρώην πρωθυπουργός και νυν υποψήφιος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, Μπιναλί Γιλντιρίμ, δήλωσε ότι «δεν υπάρχει ζήτημα ασφάλειας και σταθερότητας». Ο Ερντογάν, όμως, καλλιεργεί έναν τερατώδη εθνικισμό, καθώς η οικονομική πορεία δεν του δίνει ιδιαίτερη τροφή, από τη στιγμή που η κρίση σαρώνει τις λαϊκές οικογένειες και η ανεργία έχει φτάσει στα ύψη. Έτσι, αυτό που μένει στον Ερντογάν είναι να αυξήσει την τρομοκρατία. Τόσο στο Κουρδιστάν όσο και στην υπόλοιπη Τουρκία, οι συλλήψεις, τα δικαστήρια, οι απειλές, οι απαγορεύσεις είναι πια καθημερινότητα.
Ο Ερντογάν είναι αυτός που έχει πάρει πάνω του την υπόθεση και τρέχει ασταμάτητα – λες και ξέρει πως αν σταματήσει θα πέσει. Κάθε μέρα πετάει σε 3-4 πόλεις και πραγματοποιεί συγκεντρώσεις, ενώ είναι καλεσμένος σε κάποιο τηλεοπτικό κανάλι και μιλά ώρες ολόκληρες. Η κρατική τηλεόραση έχει καταντήσει κυριολεκτικά ντουντούκα του κυβερνώντος ΑΚΡ. Όμως, η κατάσταση δεν λέει να αλλάξει ριζικά για τον ίδιο και τους εκλεκτούς του – παρά και το γεγονός ότι ο κρατικός μηχανισμός θα λειτουργήσει αναμφίβολα υπέρ του Ερντογάν, θέτοντας αντικειμενικά ζήτημα νομιμότητας της εκλογικής αναμέτρησης. Κάποιες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το ΑΚΡ θα πέσει κάτω από 40%, ενώ ακόμη και η σύμπραξη με τους «Γκρίζους Λύκους», δηλαδή το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Μπαχτσελί, δεν δείχνει να αντιστρέφει το δυσμενές κλίμα.
Για του λόγου το αληθές, πρόσφατα η στατιστική υπηρεσία της Τουρκίας (TUIK), που ελέγχεται πλήρως από τον Ερντογάν, έδωσε στη δημοσιότητα μία αποκαλυπτική έκθεση για την οικονομική κατάσταση. Σύμφωνα με αυτήν το πρώτο τρίμηνο του 2018 ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 7,4%, το δεύτερο υποχώρησε στο 5,5%, το τρίτο συρρικνώθηκε κατά 1,6% και το τελευταίο τρίμηνο η συρρίκνωση έφτασε το 3%. Την ίδια στιγμή, ο πληθωρισμός τρέχει με 20%. Επίσης, τους τελευταίους τρεις μήνες του 2018 έχουν χάσει τη δουλειά τους 580.000 εργαζόμενοι (χωρίς να περιλαμβάνεται ο Γενάρης και Φλεβάρης του 2019, στη διάρκεια των οποίων υπολογίζεται ότι ο αριθμός των εργαζομένων που έχασε τη δουλειά του είναι τριπλάσιος). Συνολικά, σε σύγκριση με το 2017 η ανεργία αυξήθηκε πέρυσι κατά 2% και διαμορφώθηκε 12.3%, κάτι που σημαίνει ότι οι άνεργοι έφτασαν επισήμως τα 4 εκατομμύρια (δεν συνυπολογίζεται η μαύρη αγορά εργασίας). Ειδικά στους νέους, η ανεργία φτάνει στο 23,6%, δηλαδή αυξήθηκε σε ένα χρόνο κατά 4,3%. Παράλληλα, η ίδια η έκθεση αναφέρει ότι υπάρχει ένα 24,3% νέων που δεν φαίνονται ούτε ως σπουδαστές ούτε ως εργαζόμενοι. Αυτό τι σημαίνει; Ότι, πολύ απλά, δουλεύουν στη μαύρη εργασία και δεν είναι καταχωρημένοι. Χειρότερα τα πράγματα στις γυναίκες, με το ποσοστό της ανεργίας να είναι 27,7% ενώ όσες δεν είναι εγγεγραμμένες ούτε στο σχολείο ούτε στην εργασία αντιστοιχούν στο 32,8%!
Την προηγούμενη βδομάδα, επίσης, δόθηκε στη δημοσιότητα μία άλληα έκθεση, σύμφωνα με την οποία μία συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Τουρκίας δεν είναι καθόλου ευχαριστημένη απ’ την οικονομική πορεία της χώρας, ενώ το 50% δηλώνουν ότι θα ψηφίσουν με βάση αυτό το κριτήριο. Μάλιστα, το 44% των αναποφάσιστων ανήκει στο κόμμα του Ερντογάν και δηλώνει ότι αδυνατεί να ζήσει με το μισθό που παίρνει. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, στις εκλογές αυτές η συμμετοχή θα είναι κατά 4-5% μικρότερη σε σχέση με τις προηγούμενες, ποσοστό το οποίο φαίνεται να προέρχεται στο σύνολό του από το κόμμα του Ερντογάν.
Απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα, δυστυχώς, ούτε σε αυτή την αναμέτρηση το αριστερό κίνημα κατάφερε να σταθεί ενιαίο ενάντια στη δικτατορία του Ερντογάν και να εκφράσει τις οικονομικές και δημοκρατικές απαιτήσεις των μαζών. Το Κόμμα Εργασίας κάλεσε επανειλημμένως τις δυνάμεις της Αριστεράς σε ενιαίο μέτωπο, ως εναλλακτική πρόταση ενάντια συνολικά στην αστική πολιτική, όμως η πρόταση αυτή δεν βρήκε ανταπόκριση. Επιπλέον, απαγορεύτηκε η συμμετοχή του ΕΜΕΡ από το καθεστώς, με αποτέλεσμα σε κάποιες τουρκικές πόλεις (Καισάρεια, Μπαλίκεσιρ, Τεκιρντάγ, Κοτζάελι και Ντενιζλί) να κατεβαίνει με ανεξάρτητους υποψήφιους, σε πάρα πολλούς δήμους να κατεβάζει ανεξάρτητους δημοτικούς συμβούλους, ενώ στην πόλη Τούντσελι κατεβαίνει μαζί με το HDP και στο υπόλοιπο κομμάτι του Κουρδιστάν υποστηρίζει του υποψήφιους του HDP και οργανώνει ανεξάρτητη εκλογική εκστρατεία.
Σημειώνεται ότι το HDP δεν κατεβάζει υποψήφιους σε καμία τουρκική πόλη, με τη δικαιολογία της μη διάσπασης των ψήφων της αντιπολίτευσης (και του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος) ενάντια στον Ερντογάν. Τηρεί δε αυτή τη στάση όχι με βάση ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά τελείως συγκυριακά και με βάση τους υπολογισμούς του για τις πολιτικές ισορροπίες.
Σε κάθε περίπτωση, εάν ο Ερντογάν ηττηθεί ή χάσει σημαντικό μέρος της δύναμής του σε αυτές τις εκλογές θα έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα. Η αποδυνάμωση του Ερντογάν θα ανοίξει νέο γύρο συζητήσεων και διεργασιών και θα ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση γι’ αυτόν.