Ο Πάνος Καμμένος «έσπασε την καρέκλα του» (όπως είπε) για το θέμα της ονομασίας της Μακεδονίας το οποίο «δεν του επιτρέπει να μη θυσιάσει την καρέκλα» του υπουργού Εθνικής Άμυνας. Με αυτό τον τρόπο η «ανίερη συμμαχία» ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όπως την ξέραμε φτάνει στο τέλος της. Ωστόσο η συμμαχία ενδέχεται με μια έννοια να συνεχιστεί και χωρίς τον Καμμένο καθώς μόνο η υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά εμφανίζεται πρόθυμη να ακολουθήσει τον αρχηγό της στο δρόμο της παραίτησης. Ο Πάνος Καμμένος ζήτησε από τον Αλέξη Τσίπρα να απομακρύνει από την κυβέρνηση όλα τα στελέχη που προέρχονται από τους Ανεξάρτητους Έλληνες. Ο Πάνος Καμμένος δήλωσε ότι ο ίδιος και οι δύο βουλευτές που του παραμένουν πιστοί η Μαρία-Κόλλια-Τσαρουχά και ο Κώστας Κατσίκης δεν θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση. Το Σεπτέμβριο του 2015 οι Ανεξάρτητοι Έλληνες είχαν εκλέξει 10 βουλευτές.
Δημήτρης Τζιαντζής
Ανατομία της συμμαχίας που διευκόλυνε τον Τσίπρα στη συστημική προσαρμογή
Η στρατηγική συνεργασία Ανεξάρτητων Ελλήνων και ΣΥΡΙΖΑ είχε αναγγελθεί πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015. Πάνος Καμμένος και Αλέξης Τσίπρας είχαν συμφωνήσει να συγκυβερνήσουν ακόμα και στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ εξασφάλιζε την αυτοδυναμία. Η «ανίερη αυτή συμμαχία» Δεξιάς και Αριστεράς σε «αντιμνημονιακή» (αρχικά) βάση, εκλογικά λειτούργησε θετικά, ωστόσο σε πολιτικό επίπεδο σηματοδότησε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ήδη επιλέξει το δρόμο του συμβιβασμού και όχι της ρήξης. Κανείς δεν πάει σε σύγκρουση «μέχρι το τέλος» βασιζόμενος σε πρώην βουλευτές της ΝΔ που, όπως αποδείχτηκε, αλλάζουν καράβι με τεράστια ευκολία, με ένα «φύσημα του αγέρα». Ο «πολέμαρχος» Πάνος Καμμένος δεν χρειάστηκε τελικά να επέμβει δημοσίως στην πορεία συνθηκολόγησης του ΣΥΡΙΖΑ με τα μνημόνια και την τρόικα, όμως έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υπεράσπιση μιας σειράς δεξιόστροφων επιλογών σε μια σειρά κοινωνικών ζητημάτων.
Μετά τη μνημονιακή αναδίπλωση (σύμφωνα με το επικαιροποιημένο κυβερνητικό αφήγημα) αυτό που συνεχίζει να ενώνει ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ είναι η αντίθεση στο παλιό πολιτικό-επιχειρηματικό κατεστημένο και το παραδοσιακό σύστημα της διαπλοκής. Στην πορεία η μάχη αυτή φάνηκε ότι εκφυλίζεται σε μεγάλο βαθμό σε μια σύγκρουση μεταξύ διαφορετικών επιχειρηματικών συμφερόντων και παραγόντων, «παλιάς και νέας» διαπλοκής. Η παρουσία του Πάνου Καμμένου στην πρώτη κυβέρνηση Τσίπρα και η ανάθεση σε έναν δεξιό πολιτικό του κρίσιμου υπουργείου Εθνικής Άμυνας είχε στόχο, εκτός των άλλων, να καθησυχάσει τα συντηρητικά στοιχεία μέσα και έξω από το στράτευμα . Ο Καμμένος όλα αυτά τα χρόνια εμφανίστηκε ως υπερασπιστής των κεκτημένων των στρωμάτων του βαθιού πυρήνα του κράτους.
Όπως παραστατικά έδειξε η προεκλογική διαφήμιση των ΑΝΕΛ με το τρενάκι και τον «μικρό Αλέξη», ο συγκυβερνήτης Πάνος θα έβαζε χαλινάρι και χειρόφρενο σε κάθε κίνηση της κυβέρνησης που θα ξεπερνούσε τα εσκαμμένα. Παρά το γεγονός ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε 149 βουλευτές στην πρώτη κυβέρνηση Τσίπρα, η παρουσία των ΑΝΕΛ αποτέλεσε μόνιμη κυβερνητική δικαιολογία για τη μη εφαρμογή μιας σειράς προεκλογικών δεσμεύσεων.
Οι μόνιμες πρωθυπουργικές δικαιολογίες ήταν ότι «δεν είναι έτοιμη η ελληνική κοινωνία για κάτι τέτοιο» και «δεν κυβερνάω μόνος μου».
Είναι χαρακτηριστικός ο διάλογος που διέρρευσε του υπουργού Πάνου Καμμένου με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο πίσω από τις κλειστές πόρτες του Μαξίμου, στη συνάντησή τους για το μάθημα των Θρησκευτικών. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ, όταν αντίκρισε τον αρχιεπίσκοπο, ξέσπασε σε λυγμούς και είπε: «Μακαριώτατε, εάν εσείς μου ζητήσετε να ρίξω την κυβέρνηση, να ξέρετε ότι θα το κάνω». Όπως όλοι μαντεύουν, παρόμοιες διαβεβαιώσεις ο Πάνος Καμμένος έδωσε κατά καιρούς και σε μια ολόκληρη σειρά από θεσμικούς παράγοντες. Είναι δύσκολο να κρατήσει κανείς λογαριασμό πόσες φορές ο αρχηγός των Ανεξαρτήτων Ελλήνων έχει απειλήσει με παραίτηση. Μέχρι την τελευταία στιγμή διαβεβαίωνε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι «αυτή η κυβέρνηση δεν πρόκειται να υπογράψει μνημόνιο». Όταν αυτό έγινε, αρχικά δήλωσε ότι δεν μπορεί να το αποδεχτεί. Στη συνέχεια ωστόσο, όχι μόνο το αποδέχτηκε αλλά στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση έφτιαξε το πολύ πετυχημένο σποτ με τον μικρό Αλέξη που «έσπασε το αριστερό του χέρι» και τώρα θα τον «μάθει να γράφει με το δεξί χέρι»!
Σήμερα αυτή η συμφωνία έφτασε στο τέλος της αφού εξάντλησε τη χρησιμότητά της. Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες δεν έχουν πολιτικό μέλλον καθώς χωρίς την προοπτική συμμετοχής σε κυβέρνηση αναμένεται να εκμηδενιστεί εκλογικά όπως ο ΛΑΟΣ και η ΔΗΜΑΡ όμως ο ίδιος ο Πάνος Καμμένος πιθανόν να έχει και άλλες υπηρεσίες να προσφέρει στο σύστημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως αποδείχτηκε, δεν είχε ανάγκη τον Καμμένο για να χαράξει δεξιά πολιτική, απλά ήταν ένα βολικός σύμμαχος και άλλοθι. Πρέπει να είναι αφελής κανείς για να πιστέψει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα προχωρούσε σε ρήξη με την Εκκλησία αν είχε δίπλα του τη Φώφη αντί για τον εθνικιστή Πάνο, ή ότι με το ΠΑΣΟΚ μαζί δεν θα υλοποιούσε τα σχέδια των Αμερικανών για νέες στρατιωτικές βάσεις!
Η επιλογή του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Ευάγγελου Αποστολάκη, για τη θέση του υπουργού Εθνικής Άμυνας, στη θέση του παραιτηθέντος Πάνου Καμμένου, έρχεται να προσγειώσει απότομα όσους μιλούσαν για δήθεν αριστερή-προοδευτική αναβάπτιση της κυβέρνησης μετά την απομάκρυνση των «ψεκασμένων» ΑΝΕΛ.