ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ
Φοροασυλία 60 χρόνια
Πριν λίγες μέρες ανακοινώθηκε από την ελληνική Βουλή ότι συγκροτήθηκε η ομάδα από 46 βουλευτές που θα μετέχουν στην Ειδική Επιτροπή για την αναθεώρηση του Συντάγματος. Πουθενά όμως δε διαφάνηκε η πρόθεση, έστω να «μπει χέρι» στην προκλητική φοροασυλία των εφοπλιστών, που πληρώνουν μόλις τα… μισά σε σχέση με τη φορολόγηση των ναυτεργατών τους!
Κι όμως, οι Έλληνες εφοπλιστές που διαπρέπουν σε παγκόσμιο επίπεδο, υπερφαλαγγίζοντας ακόμα και τους Γερμανούς ανταγωνιστές τους. Όχι μόνο στις παραδοσιακές μπίζνες της μεταφοράς πετρελαίου ή χύδην υλικών, αλλά και σε νέα πεδία όπως για παράδειγμα το υγροποιημένο φυσικό αέριο LNG. Η χρήση LNG είναι ανερχόμενη και θεωρείται ως μια από τις πλέον επικερδείς δραστηριότητες, ειδικά καθώς χρησιμοποιείται κυρίως από τις ΗΠΑ για την μεταφορά αμερικανικού φυσικού αερίου (μέσω fracking). Για παράδειγμα, για μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω του Ειρηνικού στην Ασία μια πλοιοκτήτρια εταιρεία ζητά ημερησίως 190.000 δολάρια, ενώ σύμφωνα με τη Vessels Value, για το ύψος μίσθωσης αυτών των πλοίων, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, τα ποσοστά έχουν πενταπλασιαστεί.
Στις θαλάσσιες μεταφορές του LNG, όπως παραδέχεται η γερμανική Welt, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν επιτύχει ακόμα και την εκτόπιση παραδοσιακά ισχυρών ναυτιλιακών δυνάμεων, όπως η Γερμανία! Μάλιστα πλέον θεωρείται ότι η Γερμανία ως χώρα εισαγωγής LNG θα εξαρτάται από τις δυνατότητες και την επιχειρηματική στρατηγική κυρίως των Ελλήνων εφοπλιστών, οι οποίοι είναι πολλά βήματα μπροστά ή καλύτερα, πολλά πλοία μπροστά! Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε δεύτερο δεξαμενόπλοιο που παραγγέλλεται σε ναυπηγεία της Ασίας ανήκει σε Έλληνες πλοιοκτήτες. Συγκεκριμένα, από τις 66 παραγγελίες οι 33 γίνονται από Έλληνες αγοραστές, ενώ για το τρέχον έτος οι Έλληνες εφοπλιστές υπέγραψαν παραγγελίες ύψους 9 δισ. δολαρίων για τάνκερ LNG.
Συνταγματικά προνόμια στη… συντεχνία των εφοπλιστών
Στο ελληνικό σύνταγμα του 1952 για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε διάταξη που όριζε ότι «νόμος εφάπαξ εκδιδόμενος θέλει ρυθμίσει την προστασία των εκ της αλλοδαπής εισαγομένων προς τοποθέτηση στη χώρα κεφαλαίων». Σε εκτέλεση της συνταγματικής αυτής επιταγής εκδόθηκε το σκανδαλωδώς ευνοϊκό προς τους ξένους επενδυτές Ν.Δ. 2685/53, που μαζί με τον νεότερο νόμο 27/75 «περί φορολογίας πλοίων επιβολής εισφοράς προς ανάπτυξη της Εμπορικής Ναυτιλίας εγκαταστάσεως αλλοδαπών Ναυτιλιακών επιχειρήσεων και ρυθμίσεως συναφών θεμάτων», έχουν διαμορφώσει ένα σχεδόν… ανύπαρκτο φορολογικό πλαίσιο για το «καμάρι» του ελληνικού καπιταλισμού, το εφοπλιστικό κεφάλαιο.
Το Ν.Δ. 2687/53 καθώς και ο νεότερος ν. 27/75 με τον οποίο καθορίζεται η φορολόγηση του εφοπλιστικού κεφαλαίου είναι νόμοι αυξημένης τυπικής ισχύος. Δηλαδή υπερισχύουν κάθε νόμου και/ή υπουργικής απόφασης, έχουν την ίδια ισχύ με το Σύνταγμα και συνεπώς δεν μπορούν να καταργηθούν από κανέναν άλλο νόμο παρά μόνο από συντακτική Βουλή που θα τροποποιεί το Σύνταγμα. Στις προγραμματικές διακηρύξεις του κυβερνώντος ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνεται η θέση για κατάργηση της συνταγματικής κατοχύρωσης της φοροασυλίας των εφοπλιστών (57 φοροαπαλλαγές). Αλλά όπως όλα δείχνουν, τίποτα δεν πρόκειται να κινηθεί προς την κατεύθυνση αμφισβήτησης της παντοκρατορίας των εφοπλιστών που διαπρέπουν παγκοσμίως πατώντας στη στυγνή εκμετάλλευση των ναυτεργατών αλλά και στην φορολογική ασυδοσία που έχει εξασφαλίσει για πάρτη τους το ελληνικό κράτος εφόρμησής τους!
Ας δούμε όμως με αριθμούς τι ακριβώς συμβαίνει. Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού (ΠΕΝΕΝ), που βασίζεται σε επίσημα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους, η προβλεπόμενη και μοναδική φορολογία των εφοπλιστών, η οποία υπολογίζεται και καταβάλλεται επί της χωρητικότητας των πλοίων (κόροι ολικής χωρητικότητας) για το έτος 2016, ανήλθε μόλις σε 27 εκατ. ευρώ, όταν τον ίδιο χρόνο η συνεισφορά των ναυτεργατών ήταν 56 εκατ. δηλαδή ακριβώς η διπλάσια!
Πρόκειται λοιπόν για ένα τεράστιο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό σκάνδαλο το γεγονός ότι εργάτες, αυτοαπασχολούμενοι, συνταξιούχοι υποβάλλονται σε φορολογική αφαίμαξη διαρκείας, όταν με ευλάβεια διατηρείται η πρωτοφανής φορολογική ασυδοσία των εφοπλιστών, μέσω ενός αποικιοκρατικού νόμου, εδώ και δεκαετίες. Στα 30 άρθρα του, ο 27/75 περιλαμβάνει περισσότερες από 57 σκανδαλώδεις φοροαπαλλαγές.
Συγκεκριμένα, απαλλάσσονται: Από οποιοδήποτε φόρο, εισοδήματος τα κέρδη που προκύπτουν από την εκμετάλλευση των πλοίων. Από κάθε φορολογία, η υπεραξία που μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε από την πώληση κάποιου πλοίου είτε από την είσπραξη ασφαλιστικής αποζημίωσης είτε από άλλη αιτία. Από φόρο εισοδήματος, το ποσό των καθαρών κερδών ή μερισμάτων κάθε ημεδαπής ή αλλοδαπής εταιρείας. Από την φορολογία, πλοία Α΄ κατηγορίας, είτε ναυπηγημένα στην Ελλάδα είτε πλοία που υφίστανται επισκευές και οι δαπάνες για αυτές καλύπτονται με εισαγωγή συναλλάγματος. Από φόρο πλοία Β΄ κατηγορίας, και φορτηγά ηλικίας μικρότερης των 10 ετών. Από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση, το εισόδημα που δημιουργείται από την εκμετάλλευση πλοίου στο εξωτερικό, ή που αποκτάται από εταιρείες χαρτοφυλακίου που κατέχουν αποκλειστικά μετοχές εταιρειών πλοιοκτητριών που βρίσκονται υπό ελληνική σημαία. Από φόρο κληρονομιάς, πλοία χωρητικότητας άνω των 1.500 κόρων. Από φόρο μεταβίβασης η εκποίηση: α) των επιβατηγών πλοίων, β) των πλοίων που είναι άνω των 500 και μέχρι 3.000 κόρων και τα οποία προχωρούν σε εκποίηση ολόκληρου του πλοίου ή μεριδίων του. Από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης, τα ενεργειακά προϊόντα τα οποία παραλαμβάνονται για να χρησιμοποιηθούν ως καύσιμα για τη ναυσιπλοΐα στα ύδατα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της επαγγελματικής αλιείας. Από φόρο, τέλη χαρτοσήμου και από κάθε άλλη επιβάρυνση οι τόκοι, οι προμήθειες και οι εργασίες σε συνάλλαγμα ναυτιλιακών τραπεζών και τα ναυτιλιακά ομολογιακά δάνεια. Από ΦΠΑ, οι παραδόσεις και εισαγωγές πλοίων ή άλλων πλωτών μέσων για εμπορική ή άλλη εκμετάλλευση με εξαίρεση τα σκάφη ιδιωτικής χρήσης που προορίζονται για αναψυχή ή αθλητισμό.
Επιπλέον οι εφοπλιστές απαλλάσσονται του ΦΠΑ των αγορών στην Ελλάδα, προϊόντων που προορίζονται για τις τροφοδοσίες των πλοίων τους. Είναι γνωστό στην Ακτή Μιαούλη ότι ακόμη και τα πάγια έξοδα για γραφικά, χαρτικά φορτώνονται στα έξοδα των πλοίων. Απαλλάσσονται ακόμη και από τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης στα ποτά και τα καπνικά είδη. Τέλος οι εφοπλιστές απολαμβάνουν ένα ακόμα σκανδαλώδες προνόμιο. Το αφορόλογητο ναυτιλιακό πετρέλαιο, το οποίο σε μεγάλο βαθμό καταλήγει στο λαθρεμπόριο καυσίμων που λυμαίνονται διάφορα παράνομα κυκλώματα, με αποτέλεσμα το ελληνικό δημόσιο να έχει κάθε χρόνο απώλεια εσόδων γύρω στο 1 δισ. ευρώ.
Στην πράξη οι εφοπλιστές έχουν πλήρη φορολογική ασυλία, με εξαίρεση ένα συμβολικό παράβολο, ύψους 1 δολάριο τον κόρο (ο λεγόμενος tonnage tax), ανεξάρτητα από τα κέρδη εκμετάλλευσης του πλοίου. Η εθελοντική αποδοχή πληρωμής, ενός πρόσθετου φόρου που θεσπίστηκε το 2014, έχει προσωρινό χαρακτήρα. Παρ’ ότι ξεκίνησε ως υποχρεωτικός (Ν.4223/13), η κυβέρνηση Σαμαρά τον μετέτρεψε σε οικειοθελή εισφορά των εφοπλιστών.
Σύμφωνα με την ΠΕΝΕΝ, με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, για την περίοδο 2014-2017 το ελληνικό δημόσιο έχει εισπράξει μόνο το 1/5 της εθελοντικής εισφοράς που συμφωνήθηκε να πληρώσουν οι εφοπλιστές, δηλαδή 85 εκατ. ευρώ ενώ η συμφωνία αφορούσε το ποσό των 420 εκατ. ευρώ την τετραετία 2014-2017. Μάλιστα πολλοί… καρμίρηδες εφοπλιστές απαιτούν ακόμα και διακανονισμό πληρωμής σε 6 ή 12 δόσεις!
Να θυμίσουμε ότι η… συντεχνία των εφοπλιστών «ξεσηκώθηκε» στο αρχικό σχέδιο για υποχρεωτική έκτακτη εισφορά και με εκβιασμούς πέτυχε να μετατραπεί σε… εθελοντική. Είναι τόσο κραυγαλέα η προνομιακή αντιμετώπιση των εφοπλιστών από το ελληνικό αστικό κράτος, που μέχρι και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού έχει κάνει λόγο για άνιση φορολογική μεταχείριση των ελλήνων εφοπλιστών εντός της ΕΕ, ενδιαφερόμενη βεβαίως όχι για τον ελληνικό λαό, αλλά για τους ευρωπαίους ανταγωνιστές των εφοπλιστών «μας». Εξ ού και η απόπειρα των Βρυξελλών «για φορολόγηση μερισμάτων από τις ναυτιλιακές εταιρίες», που απέκρουσαν από κοινού η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών και η τότε κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου. Όμως και η σημερινή συγκυβέρνηση Τσίπρα – Καμμένου, καθώς και όσοι πέρασαν από το αρμόδιο υπουργείο (Δρίτσας, Κουρουμπλής, Κουβέλης), συνεχίζουν να δίνουν μάχη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού για να μην «πειραχτεί» το απεχθές και βαθύτατα αντικοινωνικό καθεστώς της φοροασυλίας των εφοπλιστών. Δε χάνουν δε ευκαιρία να πλέκουν το… εγκώμιο της εφοπλιστικής επιχειρηματικότητας και ταυτόχρονα με την πολιτική τους να επισφραγίζουν την αδιατάρακτη συμμαχία και σύμπλευση με το εφοπλιστικό κατεστημένο!
Κι όμως , επί «αριστερής» διακυβέρνησης, οι εφοπλιστές δεν έχουν καταβάλλει εισφορές ύψους 335 εκατ. ευρώ, όταν την ίδια περίοδο αυξάνουν εντατικά τον αριθμό των πλοίων και την κερδοφορία τους και παγιώνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο τους στην διεθνή ναυτιλία. Έχουν δε επιβάλει σε ελληνικά και ελληνόκτητα πλοία, το μοντέλο της μαύρης ανασφάλιστης και χαμηλόμισθης εργασίας, παρά το ότι έχουν τις χαμηλότερες δαπάνες για την κοινωνική ασφάλιση. Το αίτημα της κατάργησης της συνταγματικά προστατευόμενης φοροασυλίας των εφοπλιστών είναι περισσότερο από ποτέ ώριμο και κοινωνικά αναγκαίο!
Κατάργηση συνταγματικά προστατευόμενης φοροασυλίας των εφοπλιστών
