Σπύρος Ρούμπας
Η ΑΡΙΣ και η ανάγκη υπέρβασης μπροστά στις δύσκολες μάχες
Η βαθιά συντροφική συζήτηση μεταξύ των κομμάτων, των οργανώσεων και συλλογικοτήτων της Αριστεράς και του κινήματος είναι επιβεβλημένη, ιδιαίτερα μεταξύ των δυνάμεων που αναζητούν με σύγχρονους όρους την κομμουνιστική προοπτική. Πόσο μάλλον μπροστά στην προσπάθεια του ΝΑΡ για την Κομμουνιστική Απελευθέρωση και της νΚΑ να συμβάλλουν στη συζήτηση για το νέο πρόγραμμα και κόμμα που έχει ανάγκη η εποχή μας.
Στην πορεία των συζητήσεων για το σύγχρονο πρόγραμμα και κόμμα –στην οποία έχει λάβει μέρος η Αριστερή Συσπείρωση– έχουν φανερωθεί αρκετά προβλήματα. Το βασικό σημείο της κριτικής μας έχει να κάνει με την ατολμία της ΑΡΙΣ να ξεπεράσει με αποφασιστικό τρόπο τα όρια της πολιτικής της μήτρας. Το κριτήριο αυτό δεν αποτελεί εργαλείο αντιμετώπισης των υπολοίπων οργανώσεων με τις οποίες συνυπάρχουμε μετωπικά, είναι βασική πυξίδα για μας τους ίδιους. Εμείς, ως ΝΑΡ και νΚΑ αναγνωρίσαμε από την πρώτη στιγμή της συζήτησης για το κόμμα τα όρια μας και κάναμε αυτοκριτική στα πλαίσια αυτά. Συνεπώς, βασική μας φιλοδοξία είναι, μέσω της συζήτησης για τον κομμουνιστικό φορέα που έχει ανάγκη η εποχή μας, να είμαστε εμείς οι πρώτοι που θα κάνουμε υπέρβαση του εαυτού μας προς μία ανώτερη, στρατηγική, επαναστατική σύνθεση. Την ίδια αξίωση έχουμε και από όσους και όσες αναγνωρίζουν τη δυνατότητα ενός τέτοιου σημαντικού βήματος. Όμως, τόσο προγραμματικά όσο και πολιτικά, η ΑΡΙΣ φανερώνει σημαντική ταλάντευση. Η ταλάντευση αυτή έχει να κάνει, αφενός, με την αναγκαία προγραμματική συμφωνία για τον σύγχρονο φορέα και, αφετέρου, με την αποφασιστική στήριξη και ενδυνάμωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και των επιμέρους μετώπων.
Για παράδειγμα, στην πολύ σημαντική μάχη του φοιτητικού κινήματος, η στάση των φοιτητών και φοιτητριών της ΑΡΙΣ είναι αναντίστοιχη της δύσκολης περιόδου. Ενώ γίνεται προσπάθεια να περιγραφεί μια πιο συνολική εικόνα για την κατάσταση του κινήματος, η προσπάθεια αυτή μένει μετέωρη στην παλαιού τύπου αντίληψη για τους φοιτητικούς αγώνες του, πλούσιου μεν ξεπερασμένου δε, μοντέλου των συσπειρώσεων. Πάλη γύρω από αιχμές, εμμονή στην απόσπαση του ιδεολογικού ρόλου του πανεπιστημίου σε σχέση με την κυρίαρχή του κατεύθυνση, αδυναμία αντίληψης της ταχύτατης και δομικής αλλαγής των ΑΕΙ και ΤΕΙ στην κατεύθυνση της επιχειρηματικής λειτουργίας, περιχαράκωση γύρω από κινηματικά σχέδια με ημερομηνία λήξης, αδυναμία κριτικής και παρέμβασης στον αντιφατικό χαρακτήρα της γνώσης και μόρφωσης. Όλα αυτά καταλήγουν στην αδυναμία υλοποίησης του βασικού κοινού μας στόχου, που πρέπει να είναι η ενιαία, πανελλαδική και μαχητική εμφάνιση του φοιτητικού κινήματος.
Δυστυχώς λαθεμένη είναι η στάση της στο εσωτερικό της πολύπαθους ΕΑΑΚ. Την ώρα που η ΕΑΑΚ της νέας εποχής έχει ανάγκη από πολιτικό μπλοκ δυνάμεων δημοκρατικής και πολιτικής επανίδρυσης, οι οποίες θα βάλουν πλάτες για τη σύγκρουση σε όλα τα επίπεδα η στάση της ΑΡΙΣ είναι απογοητευτική. Δεν υπάρχει κοινός βηματισμός και αντίληψη για τα αφετηριακά προβλήματα της ΕΑΑΚ γεγονός που οδηγεί την ΑΡΙΣ σε μια «αλλά παλαιά» αντιμετώπιση των προβλημάτων του μετώπου που το καθηλώνουν αντί να το απεμπλέκουν από την καμαρίλα και την εσωστρέφεια. Ακολουθεί οριακές μεθόδους οργανωτικής επίλυσης των διαφωνιών που έχουν εκθέσει επανειλημμένα το μόρφωμα. Δεν αμελούμε φυσικά, τις πολύ σημαντικές ευθύνες των ΑΡΑΝ-ΑΡΑΣ που ρίχνουν νερό στο μύλο αυτού του φαύλου κύκλου, αλλά το θέμα είναι πως αντιμετωπίζονται. Θεωρούμε πως η αντίληψη αυτή το μόνο πράγμα που μπορεί να προσφέρει είναι διάλυση στο συλλογικό μας εγώ και ένα ευκαιριακό, πρόσκαιρο και σαθρό «οργανωτικό ντούρωμα» για τις οργανώσεις που το προκαλούν. Μάλιστα είναι το καλύτερο δώρο για τις δυνάμεις εκείνες που θέλουν την αντικαπιταλιστική πτέρυγα καθηλωμένη, άσφαιρη, με εσωτερικά φαγώματα για να είναι πιο εύκολη η ανάπτυξη παράλληλων αντιπαραθετικών σχεδίων (βλ. ΛΑΕ).
Οι αντιφάσεις της ΑΡΙΣ παρά τη συνύπαρξη σε αρκετές πρωτοβουλίες και την πετυχημένη συνεργασία σε ορισμένες (π.χ. στάση στο ΣΜΤ) είναι φανερές και σ’ άλλα μέτωπα. Στην αναγκαία πάλη του εργατικού κινήματος δεν διακρίνουν τις δυνατότητες εμφάνισης και πολιτικής ύπαρξης του τρίτου πόλου του εργατικού κινήματος με αποτέλεσμα σε ορισμένες περιπτώσεις να κινείται σε μια ιδιότυπη φιλο-ΠΑΜΕ κατεύθυνση, ενώ στις 30 Μάη δεν υπήρχε η αναγκαία αποφασιστική αντιμετώπιση απέναντι στον απεργοσπαστικό ρόλο της «κοινωνικής συμμαχίας και της ΓΣΕΕ».
Στο κρίσιμο μέτωπο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και του αναγκαίου μετώπου παρόλο η ΑΡΙΣ ψήφισε την προωθητική απόφαση της 4ης συνδιάσκεψης και στελέχωσε την αντίστοιχη πλατφόρμα της πλειοψηφίας δεν κάνει τα αναγκαία βήματα στην επιθετική προώθηση των αποφάσεων, ισορροπεί στις αντιφάσεις του μετώπου. Μια στάση γενικών ισορροπιών σήμερα δεν δίνει απάντηση στο να ηττηθούν τα ταλαντευόμενα σχέδια που έχουν στόχο τη διάχυση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ σε επιμέρους αριστερά μέτωπα, δεν συμβάλλει στην αταλάντευτη προώθηση των αποφάσεων της Συνδιάσκεψης.
Αντιφατική επίσης, είναι η στάση της γύρω από πολύ σημαντικά θέματα όπως ο πόλεμος, κατηγορώντας το ΝΑΡ και τη νΚΑ για εθνομηδενιστική στάση! Ενδεικτικό είναι το απόσπασμα από την απόφαση της φοιτητικής ολομέλειας της ΑΡΙΣ του Ιουνίου 2018: «Από την άλλη, η νΚΑ είχε υιοθετήσει στα εν λόγω ζητήματα σε μεγάλο βαθμό μια οριακά εθνομηδενιστική τοποθέτηση καταλήγοντας πως “όλοι είναι ίδιοι”, “δεν πολεμάμε για κανένα ποτέ και πουθενά”, η οποία ωστόσο παραγνωρίζει τη σημασία που έχει η υπεράσπιση των συνόρων προκειμένου ο λαός και η εργατική τάξη να αγωνίζονται μέσα από αυτά για την αποτίναξη του καπιταλιστικού ζυγού».
Τέλος, στα πολύ σοβαρά ζητήματα της αναγκαίας πάλης ενάντια στον σεξισμό και την έμφυλη βία –όπου το σύνολο των οργανώσεων της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει μέτωπο στα πλαίσια της επαναστατικής τους φυσιογνωμίας– η «άτυπη προστασία μελών», η αναποτελεσματική αντιμετώπιση σεξιστικών περιστατικών και η οργανωτική συσπείρωση γύρω από αυτά είναι αδιέξοδη. Άλλωστε, μετά και τη Συνδιάσκεψη, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει κάνει βήματα στη συλλογική και οριστική αντιμετώπιση του ζητήματος.
Θεωρούμε πως αυτές οι προβληματικές παρόλο που έχουν κύρια έκφραση στο κομμάτι της νεολαίας δεν αφορούν τις όποιες διενέξεις στα μέτωπα αυτά. Αφορούν συνολικά ευρύτερες αντιφάσεις της πολιτικής γραμμής της Αριστερής Συσπείρωσης. Αν δεν γίνουν θαρρετά βήματα το επόμενο διάστημα, η όποια ημιτελής θετική αλλαγή του προηγούμενου διαστήματος, αντί να ολοκληρωθεί και να αποτελέσει συνεισφορά σε μια υπόθεση προοπτικής θα οδηγήσει σε απομόνωση από τις ριζοσπαστικές τάσεις της κοινωνίας.