Ματίνα Παπαχριστούδη
Το Μέγκα βγήκε στον αέρα στις 20 Νοεμβρίου 1989. Ήταν «παιδί» της πρώτης, μετά τη μεταπολίτευση, πολιτικής σύγκλισης των κομμάτων, της οικουμενικής κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΚΚΕ. Βάζει λουκέτο 29 χρόνια αργότερα, μετά την εγκατάλειψή του από τους ιδιοκτήτες του, σφραγίζοντας έτσι και το τέλος μιας ολόκληρης περιόδου. Το κλείσιμο του Μέγκα αποτελεί την πρώτη συμφωνία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ με την παλιά επιχειρηματική διαπλοκή, μια αναγκαία «θυσία» των διαπλεκομένων μιντιαρχών για το ξεκίνημα της νέας περιόδου. Ας μην ξεχνάμε πως το είχαν ζητήσει πρώτοι, το 2012, ΔΝΤ και τρόϊκα…
Το Μέγκα ήταν το κανάλι των εκδοτικών συμφερόντων της δεκαετίας του ’90. Έγινε πραγματικότητα όταν η συγκυβέρνηση Ν.Δ-ΚΚΕ, τον Ιούνιο του 1989, επέτρεψε την κατοχή ιδιωτικών καναλιών μόνο από εκδότες με το νόμο 1866/1989 για τη δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης και όταν η οικουμενική κυβέρνηση, λίγο αργότερα, ενέκρινε τις πρώτες τηλεοπτικές άδειες. Ως φωνή αυτών των συμφερόντων, στήθηκε στην ενημέρωση στα πρότυπα των εφημερίδων τους και εισήγαγε το αμερικάνικο μοντέλο στην τηλεοπτική ψυχαγωγία. Αυτό ακριβώς το μοντέλο τελειοποίησε ο ΑΝΤ1 που βγήκε στον αέρα ενάμισι μήνα αργότερα, στις 31 Δεκεμβρίου 1989.
Επί 29 χρόνια ο χώρος της ιδιωτικής τηλεόρασης λειτουργούσε χωρίς σαφείς κανόνες του αστικού κράτους, χωρίς άδεια λειτουργίας. Οι «καναλάρχες» έγιναν το συνώνυμο της διαπλοκής, γράφοντας νόμους και επιβάλλοντας πολιτικές. Στα 29 χρόνια, το Μέγκα κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή , επέβαλλε τους όρους της μιντιακής δικτατορίας στην επικοινωνία, μέσω της «τηλεοπτικής δημοκρατίας». Άλλαξε ριζικά το μοντέλο της πολιτικής ενημέρωσης, εξανάγκασε την πολιτική επικοινωνία να υιοθετήσει κανόνες τηλεοπτικής δραματοποίησης, καθιέρωσε για τις δικές του ανάγκες και για τα συμφέροντα των ιδιοκτητών του ένα νέο μοντέλο στις ειδήσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις ανάγκες του δελτίου των 8, κάθε κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης μετακίνησαν το κέντρο βάρους της επικοινωνίας τους από πριν το μεσημέρι, στο απόγευμα…
Με την κρίση του 2009 δε, το Μέγκα πέταξε από πάνω του οποιοδήποτε άλλοθι «αντικειμενικής» ενημέρωσης και μετατράπηκε σε προπαγανδιστικό όργανο επιβολής της πολιτικής του ΔΝΤ, της ΕΕ και των εγχώριων υποτακτικών τους.
Ειδήσεις πίσω από τις κάμερες
Η τακτική της ΕΣΗΕΑ να προσφεύγει στο υπουργείο Εργασίας αντί να οργανώνει τους αγώνες των εργαζομένων σε απολύσεις στα ΜΜΕ, σκόνταψε στη …νομιμότητα. Γιατί η εταιρεία του Βαγγέλη Μαρινάκη, η Alter ego που αγόρασε τον πρώην ΔΟΛ από τις τράπεζες με τις ευλογίες των μεγαλοδημοσιογράφων και συνδικαλιστών, όχι μόνο απαξίωσε να εμφανιστεί στη διαδικασία «συμφιλίωσης» που ζητησε η ΕΣΗΕΑ, αλλά πιστοποίησε θεσμικά πως δεν έκανε μαζικές απολύσεις!
Η ίδια η υπηρεσία του υπουργείου Εργασίας δηλώνει πως η εταιρεία ναι μεν έχει απολύσει 29 εργαζόμενους από τον Μάρτιο ως τον Αύγουστο του 2018, αλλά το ίδιο διάστημα προσέλαβε 30, άρα είναι «νομότυπη». Οι μόνες παρατηρησεις που γίνονται είναι πως πρόκειται για «αναδιάρθρωση» της εταιρείας, πως και οι νεοπροσληφθέντες έχουν μικρότερους μισθούς από τους απολυόμενους κατά τουλάχιστον 30%, πως οι απολύσεις έγιναν πριν οι εργαζόμενοι κλείσουν 12 μήνες, άρα χάνουν την αποζημίωση.
Η τακτική αυτή δεν προκαλεί έκπληξη στον κλάδο. Η ομοσπονδία των δημοσιογράφων η ΠΟΕΣΥ, ενεργώντας ως «εργοδότης» προχώρησε στην απόλυση μιας εργαζόμενης και επέβαλλε ατομικές συμβάσεις στους άλλους δυο με μειώσεις μισθών. Το επιχείρημα είναι ίδιο με αυτό που προβάλλουν οι ιδιοκτήτες ΜΜΕ: Δεν βγαίνουμε οικονομικά. Η ίδια Ομοσπονδία ισχυρίζεται πως θέλει να προωθήσει τις συλλογικές συμβάσεις στα ΜΜΕ, ενώ είναι ξεκάθαρο πια πως τς συνδικαλιστικά όργανα απλώς πιστοποιούν την εργοδοτική αυθαιρεσία.