Πρόεδρος του Σωματείου Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Θεσσαλονίκης
Συνέντευξη στον Γιώργο Κρεασίδη
«Αν θέλουμε απλώς να ζήσουμε η ζωούλα μας μέχρι την επόμενη ‘’τυχαία’’ καταστροφή (οικονομική, πολεμική ή φυσική), μπορούμε να καθίσουμε στ’ αυγά μας και να κάνουμε ότι μας λένε οι έχοντες και κατέχοντες. Αν πάλι θέλουμε να έχουμε μια ελπίδα πρέπει να αντισταθούμε καθημερινά και παντού», τονίζει στο Πριν ο πρόεδρος του Σωματείου Υπαλλήλων Βιβλίου-Χάρτου Θεσσαλονίκης, συγγραφέας και αρθρογράφος Γιάννης Γκλαρνέτατζης.
Καθώς περνούν τα χρόνια βλέπουμε τη διαφοροποίηση που εκφράζει η ανεξάρτητη ταξική συγκέντρωση στην Καμάρα να γίνεται όλο και πιο αναγκαία.
Το σωματείο σας καλεί στη ΔΕΘ, στην ανεξάρτητη ταξική συγκέντρωση της Καμάρας. Ποιος είναι ο χαρακτήρας του καλέσματος;
Νομίζω ότι η ανεξάρτητη ταξική συγκέντρωση στην Καμάρα και στη συνέχεια πορεία την ημέρα των εγκαινίων της ΔΕΘ αποτελεί πλέον μια παράδοση στη σύγχρονη ιστορία του εργατικού κινήματος της Θεσσαλονίκης. Εδώ και πολλά χρόνια η κυριαρχία των κυβερνητικών συνδικαλιστών στις τριτοβάθμιες και δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις επέβαλλε μια διαφορετική συγκέντρωση και πορεία ενάντια και στις κυβερνητικές επιλογές και στους υποστηρικτές τους στον συνδικαλισμό. Καθώς περνούν τα χρόνια βλέπουμε αυτή τη διαφοροποίηση να γίνεται όλο και πιο αναγκαία. Οι γραφειοκράτες ηγέτες δεν μπορούν πλέον ούτε διαδήλωση να κάνουν.
Στη σημερινή, εξαιρετικά δυσμενή, συγκυρία ο χαρακτήρας αυτής της συγκέντρωσης είναι: αντικυβερνητικός, καθώς η κατάργηση των όποιων δικαιωμάτων των εργαζομένων έχει φτάσει σε υπέρτατο βαθμό, ενώ και σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο η απανθρωπιά του καπιταλισμού επελαύνει ακάθεκτη∙ αντιρατσιστικός, επειδή πρέπει να απελευθερώσουμε τις μετανάστριες και τους πρόσφυγες από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που κατασκευάζει η «Ευρώπη-φρούριο» (εντός κι εκτός συνόρων), να βοηθήσουμε στην ελεύθερη πρόσβασή τους σε ασφαλείς περιοχές χωρίς πνιγμούς∙ αντισωβινιστικός, γιατί ιδιαίτερα τώρα και ιδιαίτερα εδώ έχουμε έντονη την ανάπτυξη του εθνικιστικού μίσους απέναντι στο οποίο είναι ανάγκη να καλλιεργήσουμε τη φιλία και την αλληλεγγύη με τους γειτονικούς λαούς και να προάγουμε τα δικαιώματα των μειονοτήτων∙ αντιφασιστικός, αφού ακριβώς αυτές τις συνθήκες εκμεταλλεύονται οι ναζιστικές συμμορίες για να εξαπολύσουν επιθέσεις εναντίον ανθρώπων και χώρων που απλώς μισούν γιατί είναι διαφορετικοί ή υπερασπίζονται δικαιώματα κι ελευθερίες∙ αντιιμπεριαλιστικός και αντιπολεμικός, καθώς οι συρράξεις κι οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις αυξάνονται στη ευρύτερη περιοχή της χώρας μας αλλά κι η κυβέρνηση εμπλέκεται όλο και περισσότερο σε συμμαχίες με αυταρχικά καθεστώτα και σύγχρονους αποικιοκράτες∙ ενάντια στην καταστροφή της φύσης, που στη γειτονιά μας παίρνει κατεξοχήν τη μορφή των εξορύξεων (χρυσός στη Χαλκιδική, πετρέλαιο σε Ήπειρο).
Τι σημαίνει για τους εργαζόμενους η «καθαρή έξοδος» από τα μνημόνια που διαφημίζει η κυβέρνηση;
Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε ένα από τα συντομότερα ανέκδοτα, αλλά δυστυχώς τη γελοιότητα των κυβερνητικών λόγων καλύπτει η τραγικότητα των συνθηκών ζωής και εργασίας της μεγάλης πλειοψηφίας όσων ζουν στην Ελλάδα. Οι αντεργατικοί κι, εντέλει, απάνθρωποι νόμοι και διατάξεις όλων των μνημονίων παραμένουν σε ισχύ, οδηγώντας καθημερινά τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους σε απόγνωση και σε ταπεινώσεις, πλησιάζοντας τους όλο και πιο κοντά στη θέση των δουλοπάροικων της φεουδαρχίας.
… και ποια είναι τα καθήκοντα του συνδικαλιστικού κινήματος;
Απλά, μεν, δύσκολα, δε. Η συσπείρωση των απογοητευμένων και φοβισμένων ατόμων, η σθεναρή διεκδίκηση όσων χάθηκαν την τελευταία δεκαετία, η αντίσταση στην πανταχού παρούσα εργοδοτική αυθαιρεσία, η συμπαράσταση σε οποιοδήποτε εργατικό αγώνα, όσο μικρός και μερικός κι αν φαίνεται.
Ποιες είναι οι κρίσιμες διεκδικήσεις που πρέπει να αναδειχτούν το επόμενο διάστημα;
Η υπεράσπιση του δικαιώματος της απεργίας και του συνδικαλίζεσθαι εν γένει. Η αύξηση των μισθών και των συντάξεων σε επίπεδα που να επιτρέπουν μια αξιοπρεπή ζωή. Η επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Η πλήρης κατοχύρωση της κυριακάτικης αργίας. Η διαφύλαξη βασικών αγαθών (υγεία, παιδεία, ρεύμα, νερό) από τη λαίλαπα των ιδιωτικοποιήσεων.
Πώς αξιολογείς τη στάση της ΓΣΕΕ και του ΕΚΘ στην προηγούμενη φάση;
Λειτουργούν ουσιαστικά ως δεκανίκια της κυβέρνησης και των εργοδοτών. Ας μην ξεχνάμε ότι η ηγεσία της ΓΣΕΕ έφτασε σε έσχατο σημείο εθελοδουλείας υποστηρίζοντας το «Ναι» στο δημοψήφισμα του 2015, ενώ τώρα σύστησε την υπερταξική «κοινωνική συμμαχία» με τους εργοδότες. Το ότι οι μνημονιακές παρατάξεις εξακολουθούν να ελέγχουν τις μεγάλες συνδικαλιστικές οργανώσεις αποτελεί ένα από τα βασικότερα εμπόδια στην ανάπτυξη ενός ταξικού συνδικαλιστικού κινήματος που θα δώσει ελπίδα στις καταπιεζόμενες τάξεις.
Πώς σχολιάζεις την εθνικιστική έξαρση και την ακροδεξιά βία στη Θεσσαλονίκη;
Αυτή η ιστορία πάει πολύ πίσω. Εδώ κι έναν αιώνα, η Θεσσαλονίκη, όπως κι όλες οι «Νέες Χώρες», αποτελούν προνομιακό χώρο δράσης παρακρατικών οργανώσεων (με προεξάρχουσα στον Μεσοπόλεμο την ΕΕΕ) και καλλιέργειας υπερεθνικιστικών απόψεων, εξαιτίας της ύπαρξης μειονοτήτων και της δράσης του εργατικού κινήματος. Σήμερα και πάλι ένα συνονθύλευμα χούλιγκανς, φασιστών, επιχειρηματιών, μητροπολιτών, ιδεολογικών χωροφυλάκων της μνήμης εξαπολύουν τη μισαλλοδοξία τους εναντίον των γειτονικών λαών, προβάλλοντας μάλιστα ανιστόρητα επιχειρήματα στο όνομα της Ιστορίας! Από τη μια, βέβαια, δεν έχουμε τη σχεδόν ομοψυχία του 1991, από την άλλη, όμως, η δράση της Χρυσής Αυγής και των άλλων φασιστικών ομάδων είναι σαφώς πολύ πιο έντονη.
Η «άλλη Θεσσαλονίκη» απαντά;
Παλιότερα λιγότεροι, τώρα περισσότεροι άνθρωποι ασχολούμαστε με την ανατροπή της κυριαρχίας του σωβινισμού στην πόλη. Ο αγώνας αυτός είναι δύσκολος γιατί πολλά ζητήματα που έχουν προχωρήσει στον χώρο της ακαδημαϊκής ιστορίας, δεν έχουν αντίστοιχη πρόοδο στη δημόσια και σχολική ιστορία (που καθορίζουν και τις απόψεις μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού). Ωστόσο υπάρχουν αρκετές νέες εκδόσεις βιβλίων, κάποιες εκδηλώσεις αλλά και περιηγήσεις (στις οποίες και δραστηριοποιούμαι ιδιαίτερα έντονα) που αναδεικνύουν τις ιστορίες των ηττημένων της Ιστορίας και πολλές θαμμένες από την εθνικοφροσύνη στιγμές του παρελθόντος.
Οι αντιλαϊκές επιλογές του ΣΥΡΙΖΑ σπρώχνουν ένα κόσμο που είχε ελπίσει σε αυτόν στην απογοήτευση και στη λογική του μικρότερου κακού; Υπάρχει άλλος δρόμος;
Η απογοήτευση που έχει σπείρει το ξεπούλημα ιδεών και αγώνων από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι πολύ βαθιά. Κάποιοι άνθρωποι δεν πρόκειται ποτέ να συνέλθουν και για άλλους θα χρειαστεί χρόνια. Κι αυτό ασχέτως αν συμμετείχαν σ’ αυτό το κόμμα ή όχι, ή αν ασκούσαν κι από πριν κριτική. Αυτή την αίσθηση ματαιότητας θα την βρίσκουμε για πολύ καιρό μπροστά μας. Τώρα το μικρότερο κακό είναι κάτι που μπορεί να αποδειχθεί μεγάλη παγίδα. Ο Μ. Μπούκτσιν κάπου λέει ότι οι Γερμανοί σοσιαλδημοκράτες υποστήριξαν τον Χίντεμπουργκ ως το μικρότερο κακό απέναντι στον Χίτλερ κι αυτός είναι που τον έκανε καγκελάριο. Θέλει, βέβαια, προσοχή με τις ιστορικές συγκρίσεις γιατί τα πράγματα ποτέ δεν είναι ίδια, αλλά μας βοηθούν να καταλάβουμε κάπως καλύτερα την τωρινή κατάσταση.
Τώρα, πάντα υπάρχουν πολλοί δρόμοι. Αν θέλουμε απλώς να ζήσουμε η ζωούλα μας μέχρι την επόμενη «τυχαία» καταστροφή (οικονομική, πολεμική ή φυσική), μπορούμε να καθίσουμε στ’ αυγά μας και να κάνουμε ότι μας λένε οι έχοντες και κατέχοντες. Αν πάλι θέλουμε να έχουμε μια ελπίδα πρέπει να αντισταθούμε καθημερινά και παντού. Στους χώρους δουλειάς, στις γειτονιές, στα πιο ειδικά ζητήματα. Ταυτόχρονα πρέπει να αναζητούμε την ευρύτερη δυνατή ενότητα, αλλά υπό τους όρους της αντίθεσης στις μνημονιακές πολιτικές, τον ρατσισμό, τον εθνικισμό και τον πόλεμο. Γιατί δυστυχώς κάποιες τάσεις στην αντιμνημονιακή αριστερά αλληθωρίζουν –αν δεν ταυτίζονται– με τον σωβινισμό. Επαναλαμβάνω δεν είναι εύκολο να γίνει αυτό, αλλά είναι βασικό και χρειάζεται υπομονή, επιμονή κι αγωνιστικότητα.