Νίκολα Ιγκνάτοφκσι
Στέλεχος του κόμματος Λέβιτσα (Αριστερά)
Συνέντευξη στον Γιώργο Μιχαηλίδη
Λίγες μέρες μετά την ανακοίνωση της συμφωνίας Τσίπρα-Ζάεφ, το Πριν μίλησε με το στέλεχος και εκπρόσωπο του κόμματος Λέβιτσα της «Δημοκρατίας της Μακεδονίας», Νίκολα Ιγκνάτοφσκι, ο οποίος βρέθηκε στην Ελλάδα για τις Αναιρέσεις. «Η συμφωνία επιβάλλεται για να προωθήσει την επέκταση του ΝΑΤΟ και τα συμφέροντα των τοπικών πολιτικών ελίτ», σημειώνει. Το ΝΑΤΟ και η ΕΕ παρουσιάζονται ως πανάκεια στη γειτονική χώρα, εικόνα που αρχίζει να σπάει.
Τι σηματοδοτεί η συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων Αθήνας και των Σκοπίων;
Η συμφωνία επιβάλλεται για να προωθήσει, αφενός, την επέκταση του ΝΑΤΟ και, αφετέρου, τα συμφέροντα των τοπικών πολιτικών ελίτ, αποπροσανατολίζοντας την εργατική τάξη από τα αληθινά μεγάλα ζητήματα και στις δύο χώρες, όπως οι χαμηλοί μισθοί, η κακή οικονομική κατάσταση κ.λπ., έτσι ώστε να δημιουργηθεί ακόμη πιο πρόσφορο έδαφος για το κεφάλαιο και τον ιμπεριαλισμό.
Η συμφωνία θα υιοθετηθεί ή θα απορριφθεί σε ένα δημοψήφισμα στη χώρα σας;
Κρίνοντας απ’ τη δημόσια κατακραυγή στη Δημοκρατία της Μακεδονίας με το που ανακοινώθηκε η συμφωνία, πιστεύω ότι θα απορριφθεί ή ότι δεν θα μπορέσει καν να διεξαχθεί δημοψήφισμα. Ανάλογα με το πώς θα διατυπωθεί το ερώτημα, στη χώρα μας έχουμε ιστορία με περίτεχνα διατυπωμένες ερωτήσεις στα δημοψηφίσματα, η Λέβιτσα θα αποφασίσει αν θα μποϋκοτάρει το δημοψήφισμα ή εάν θα ψηφίσει «Όχι».
Ποιοι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν την έκβασή του;
Ο πιο αποφασιστικός είναι ότι η ΕΕ και το ΝΑΤΟ εδώ και 27 χρόνια παρουσιάζονται στον λαό ως κάποια μαγική σφαίρα που λύνει όλα τα προβλήματα. Παρόλο που η κοινή γνώμη μετατοπίζεται τελευταία, η πλειονότητα των ανθρώπων βλέπει την είσοδο σε ΕΕ και ΝΑΤΟ ως είσοδο στον Παράδεισο. Έως τώρα πολύ λίγοι πολιτικοί παράγοντες έχουν αντιταχθεί σ’ αυτή την προπαγάνδα, με τη Λέβιτσα να είναι ο κυριότερος. Έτσι, ένα ερώτημα του τύπου: «Θα δεχόσασταν την αλλαγή ονόματος αν αυτή επιτρέπει την είσοδό μας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ;», θα λάμβανε πολύ μεγαλύτερη υποστήριξη.
Αποφασιστικό ρόλο θα παίξει η συμμετοχή, καθώς για να είναι έγκυρο το δημοψήφισμα απαιτείται συμμετοχή 50%+1 του εκλογικού σώματος, δηλαδή περί τους 900.000 ψηφοφόρους. Τόσοι ψήφισαν μαζί τα δύο μεγαλύτερα κόμματα στις τελευταίες εκλογές με συμμετοχή 65%. Το VMRO (αντιπολίτευση) ήδη, υπογείως, καλεί σε μποϋκοτάζ αλλά είναι νωρίς ακόμα. Μπορεί να αλλάξουν στάση, αφού εκπροσωπούν επίσης τα συμφέροντα των ΝΑΤΟ-ΕΕ.
Η κυβέρνηση Ζάεφ, παρά τις υποσχέσεις της για ανατροπή της άτυπης «δικτατορίας» του Γκρούεφσκι και του κόμματός του και την εφαρμογή μιας κοινωνικής πολιτικής, έχει διατηρήσει σε θέσεις κλειδιά αξιωματούχους της προηγούμενης κυβέρνησης και συνεχίζει την αντιλαϊκή οικονομική πολιτική των προκατόχων της. Αυτό έχει απογοητεύσει πολύ κόσμο, που βλέπει τα πρόσωπα ν’ αλλάζουν αλλά την πολιτική να μένει ίδια.
Πόσο εύθραυστη είναι η εσωτερική ισορροπία με την αλβανική μειονότητα;
Το ζήτημα της αλβανικής μειονότητας είναι λιγότερο πολύπλοκο, καθώς το 90% των Αλβανών της Δημοκρατίας της Μακεδονίας είναι υπέρ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, άρα θα ψηφίσουν υπέρ της αλλαγής του ονόματος, θεωρώντας ότι οι δύο οργανισμοί αποτελούν πανάκεια και κρίνοντας απ’ την υπόθεση του Κοσόβου.
Μία αποτυχία του δημοψηφίσματος ή απόρριψη της Συμφωνίας ίσως να αναζωπυρώσει την ένταση μεταξύ των εθνοτήτων στο εσωτερικό της χώρας, αλλά κάτι τέτοιο δεν πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανό, καθώς επί του παρόντος η συμμαχία SDSM-DUI στην κυβέρνηση και οι παραχωρήσεις του Ζάεφ στην αλβανική μειονότητα εξασφαλίζουν μια σχετική σταθερότητα σε αυτόν τον τομέα και καλύτερες σχέσεις σε σύγκριση με το παρελθόν. Εντούτοις, πρόκειται για ημίμετρα που απλά προωθούν την περαιτέρω διαίρεση των εθνικών κοινοτήτων, καταπιέζουν τις άλλες μειονότητες κι ενισχύουν τον αλβανικό εθνικισμό.
Η Λέβιτσα έχει εκφράσει την ισχυρή της αντίθεση στην ένταξη της Δημοκρατίας της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ. Πώς μπορεί να αποφευχθεί;
Πρόσφατα, εξαιτίας του ζητήματος της ονομασίας, αρκετοί άνθρωποι έχουν αρχίσει να απομακρύνονται από την άποψη που θέλει το ΝΑΤΟ ως πανάκεια. Πλέον φαίνεται ότι το ΝΑΤΟ μας επιβάλλει την αλλαγή ονόματος. Αυτό προκαλεί μια σημαντική μετατόπιση της κοινής γνώμης, με αποτέλεσμα να ανοίγεται ένα παράθυρο για να μορφώσουμε και να πληροφορήσουμε τον κόσμο για τον αληθινό ρόλο του ΝΑΤΟ. Εμείς επενδύουμε όλες μας τις δυνάμεις σ’ αυτό τον σκοπό. Επιπλέον, αναζητούμε νομικούς και συνταγματικούς δρόμους για να αποτρέψουμε την ένταξή μας στο ΝΑΤΟ χωρίς δημοψήφισμα.
Υπάρχει αντιπολίτευση όσον αφορά την ένταξη στην ΕΕ;
Ναι, υπάρχει αντίθεση στην ΕΕ αλλά είναι μικρή. Η επίσημη στάση της Λέβιτσα είναι ότι δεν αντιτίθεται στην ένταξη στην ΕΕ ως ιδέα για μια ευρωπαϊκή ομοσπονδία ισότιμων κρατών, εθνών και λαών. Η Λέβιτσα είναι εναντίον της ΕΕ που δουλεύει για τα συμφέροντα των τραπεζών και των επιχειρήσεων. Η Λέβιτσα είναι υπέρ της ΕΕ υπό την προϋπόθεση ενός βαθιού μετασχηματισμού σε μια κοινωνική ομοσπονδία που εργάζεται για τα συμφέροντα των ευρωπαίων εργατών.
Ο ανταγωνισμός των καπιταλιστικών-ιμπεριαλιστικών κέντρων οξύνεται στα Βαλκάνια. Μπορεί να οδηγήσει σε νέους πολέμους;
Εμείς θεωρούμε ότι οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις συντηρούν εσκεμμένα τα Βαλκάνια ασταθή και στο χείλος μίας νέας σύγκρουσης. Αυτό επιτρέπει, αφενός, να έχουν μία κοντινή πηγή φθηνής εργατικής δύναμης, ενώ ταυτόχρονα διατηρούν την εργατική τάξη των Βαλκανίων διαιρεμένη, πράγμα που με τη σειρά του αδυνατίζει τη θέση της σε κάθε ξεχωριστό κράτος. Κοιτώντας ιστορικά τα Βαλκάνια, θα δούμε ότι πάντοτε έστεκαν στο χείλος του πολέμου. Αν και θεωρώ απίθανο ένα νέο πόλεμο άμεσα, αν μια σύγκρουση συμβεί, αυτό θα γίνει για να βαθύνει ακόμα περισσότερο τη σφήνα που κρατά διαιρεμένους τους εργαζόμενους των βαλκανικών κρατών. Σε κάθε περίπτωση, ο ιμπεριαλισμός έχει εισέλθει σε κρίση και δεν βρίσκει πλέον έδαφος για επέκταση, έτσι ώστε το ξέσπασμα ενός νέου πολέμου στο μέλλον δεν είναι εντελώς απίθανο.
Γι’ αυτό πρέπει να μορφώσουμε και να οργανώσουμε τους εργάτες για να μη γίνουν κρέας στα κανόνια ενός νέου πολέμου, δείχνοντάς τους τον πραγματικό εχθρό που είναι ο ιμπεριαλισμός. Ένας εργάτης στη Δημοκρατία της Μακεδονίας έχει τα ίδια προβλήματα με τους εργάτες στην Ελλάδα, την Αλβανία, την Τουρκία, τη Βουλγαρία κ.ο.κ.
Τι αντιπολεμική δράση αναπτύσσετε ειδικά στη χώρα σας;
Δεδομένου ότι η Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι πολυεθνική κι έχει δει μια σύγκρουση να ξεσπά μέσα στα σύνορά της, ένας απ’ τους κύριους στόχους μας είναι να φέρουμε κοντά την αλβανική και μακεδονική εργατική τάξη καταρρίπτοντας τις πολιτικές των εθνικά μακεδονικών και αλβανικών κομμάτων. Ταυτόχρονα προσπαθούμε να ενισχύσουμε τους δεσμούς μας με όλες τις αριστερές οργανώσεις και κόμματα της περιοχής, με στόχο τη συνένωση της εργατικής τάξης των Βαλκανίων. Με αυτόν τον τρόπο θα στερήσουμε απ’ τους καπιταλιστές τον στρατό για τη δημιουργία νέων συγκρούσεων.
Ποια είναι σήμερα τα κλειδιά για μία αποτελεσματική πολιτική γραμμή της επαναστατικής, αντικαπιταλιστικής Αριστεράς;
Η Αριστερά πρέπει να βρει νέους, καλύτερους τρόπους για να φτάσει στην εργατική τάξη. Η λαϊκίστικη δεξιά και η κεντροαριστερά χρησιμοποιούν αριστερή ρητορική για να κερδίσουν ψήφους και στη συνέχεια δεν πραγματοποιούν τις υποσχέσεις τους. Το γεγονός αυτό καθιστά την εργατική τάξη πολύ καχύποπτη απέναντι στον αριστερό λόγο κι έχει παροπλίσει την πραγματική Αριστερά. Αυτή είναι η κατάσταση εν ολίγοις στη Μακεδονία κι αυτό γνωρίζω ότι έχει γίνει σε γενικές γραμμές στην Ελλάδα με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η αντικαπιταλιστική Αριστερά πρέπει να αναπτύξει έναν νέο λόγο, ώστε να μπορέσει να προσεγγίσει τους εργάτες, πράγμα που σήμερα καταφέρνει η ακροδεξιά, ενισχύοντας τον εθνικισμό. Πρέπει να πείσουμε την εργατική τάξη ότι ο εθνικισμός είναι μονάχα όπλο στη φαρέτρα των καπιταλιστών. Έτσι θα ανοίξουμε τον δρόμο για την ύπαρξη μίας ενοποιημένης και συνεκτικής εργατικής τάξης των Βαλκανίων και θα σταματήσει τον κίνδυνο εθνικών συγκρούσεων. Και λόγω της γεωγραφίας, του πολιτισμού και της ιδιοσυγκρασίας της περιοχής, προσωπικά θεωρώ ότι κάτι τέτοιο μπορεί να επιτευχθεί.